प्रूफ गरजेचें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

शैली खंयचीय आसली तरी ती भास कोंकणी हें विसरूंक फावना. आनी कोंकणीक व्याकरण लागता हें सांगचें पडूंक जायना. तातूंत जेन्ना एके विशिश्ट शैलींत बरोवपाचो यत्न जाता तेन्ना तर लेखकान चड सावध रावप गरजेचें आसता.

खडा कबीर बाजार में मांगे सबकी खैर, ना किसिसे दुश्मनी ना किसिसे बैर. सद्याक हांवें कबीराचें आयकुचें थारायलां. कोणाच कडेन दुस्मानकी वा वायटपण घेवप ना. आनी हेच खातीर कोणाक दुखोवप ना वा कोणाक वायट दिसत अशें वागप ना. सगळ्यांचें बरेंऽऽ जावं इतलेंच त्या देवा धनया कडेन मागपाचें. आनी हाकाच लागून हांवें खंयच्याच लेखक कवींच्यो चुकी दाखोवन दिवप ना अशें थारायलां. कोणें सांगलें तरीय. पूण जाता कितें, हांवें कितलेंय थारायलें तरी कितेंय वाचतना चुकी मुखार उब्यो रावतात. ‘तारे जमीनपे’ सिनेमांत पुस्तक वाचूंक गेल्यार तांतलीं अक्षरां त्या भुरग्याच्या दोळ्यां मुखार जशीं फेर धरून नाचतात तश्यो बरपांतल्यो चुकी म्हज्या दोळ्यां मुखार नाचतात आनी आपणांक पळेयात म्हणटात. अशे वेळार वोगी रावंक जायना.
कांय जाण बरयतात पूण तांकां ऱ्हस्व आनी दीर्घ खबर आसना. म्हजो एक लेखक इश्ट तर असो आसा तो फक्त दीर्घ बरोवंक जाणा. ताका र्‍हस्व म्हणटात तें खबरूच ना. सांगल्यार म्हणटलो, म्हाका कांय कळणा तें. तुमी मागीर करात तें सारकें. बरें हो कितें सामकोच अन्नाडी न्हय. इंग्लीश, मराठी, हिंदी भाशांतलीं पुस्तकां वाचता. भरपूर वाचता. तांचेर भाश्यूय करता. आपणाक कितें आवडलें वा आयचे घटकेक तें कशें लागू जाता तेंय बरयता पूण कोंकणी कडेन पावतकूच ताचें कितें जाता तेंच कळना. कोंकणीचेंय एक व्याकरण आसा हें तो साप विसरून वता आसूंक जाय. वा कोंकणींत कितेंय चलता असोय ताचो समज जाला जावं येता.
वर्तमानपत्रांत लेख बरयतना एकवेळ समजूं येता. तें वर्तमानपत्र आनी तो लेख सांजवेळ जाता म्हणल्यार रद्देक वचपाचो. ते भायर वर्तमानपत्राच्या ऑफिसांत डेस्कार बशिल्ले उपसंपादक आसताच. करतात ते कशेतरी ताचेर संस्कार. तें छापून येता तेन्ना तरी बरोवपी तें वाचता आनी कितें बदल्लां वा कसले संस्कार केल्यात तें तरी वाचता काय ना ताकाच खबर. कारण परत परत त्योच चुकी नदरेक येतात. ह्या लेखांचे समजून घेवं येता. प्रासंगीक आसतात ते. पूण जेन्ना लेखांचें पुस्तक जाता तेन्ना व्याकरणाचेर लक्ष दिवप गरजेचें आसाता. नासल्यार जायते फावटी अर्थाचो अनर्थ जाता आनी बरयतल्याचें हांशें जाले बगर रावना. आतां कांय जाणांक ताचें पडून गेल्लें आसना ती गजाल वेगळी. तांकां फकत धव्यार काळें करपाचें आसता.
आनी समजुया कोणाकूय सांगलें वा तांची चूक दाखोवन दिली जाल्यार तांकां राग येता. हो कोण व्हडलो म्हज्यो चुकी दाखोवपी? म्हजीं अमकीं तमकीं पुस्तकां जाल्यांत आनी हो म्हज्यो चुकी दाखयता? जळटा हो म्हजेर. कांय जाण तर हो फक्त चुकीच दाखयता, बरें जालां म्हणून तोखणाय करूंक हाचें तोंड झरता असली भाशा उलयतात. बरें हांगा फक्त लेखकान सारकें बरयलें म्हूण उपकारना, टायप सेटींग करतल्यान तें सारकें टायप केलां काय ना हाचेरूय लक्ष दिवपाची गरज आसता. कोंकणी हें उतर सारकें कोंकणीच उरतलें तें ‘कोंकमी’ जावंचें ना हाची जतनाय घेवची गरज आसता. चार चार फावटी जेन्ना ‘कोंकमी’ हें उतर येता तेन्ना ही आनी खंयची नवी भास म्हणपाचो प्रस्न वाचप्याक पडल्यार अजाप जावची गरज ना. आनी हाकाच लागून प्रूफ तपासप गरजेचें थारता.
म्हजे मुखार एक पुस्तक आसा. लेखकान ह्या पुस्तकांत आपणाले उमाळे पेडणेंचे शैलींत बरयल्यात. पुस्तक तशें सुंदरूच जालां पूण… हय हो ‘पूण’ येताच मदीं. कितेंय बरें म्हणटलों, कोणाचीय फाट थापटितलों, तोखणाय करतलों म्हणल्यार हो ‘पूण’ आड येताच. शैली खंयचीय आसली तरी ती भास कोंकणी हें विसरूंक फावना. आनी कोंकणीक व्याकरण लागता हें सांगचें पडूंक जायना. तातूंत जेन्ना एके विशिश्ट शैलींत बरोवपाचो यत्न जाता तेन्ना तर लेखकान चड सावध रावप गरजेचें आसता. नासल्यार हे शैलींत अशेंच बरयतात काय म्हणपाचो दुबाव येवंक शकता. हें काम खरें म्हणल्यार प्रूफ रिडराचें. पूण कांय जाण टायप सेटराचेर सामके पातयेवन रावतात आनी चुकांनी भरिल्लें पुस्तक आमच्या माथ्यार मारतात.
म्हज्या आनीक एका इश्टाक हांवें जायते फावटी सांगून पळेलें. ताचें पुस्तक एकदां सामकें तांबडें करुनूय धाडलें. ताका वायट दिसलें ना. ताणें फोन करून सांगलें, ‘बरें केलें तुवें, आतां दुसरी आवृत्ती काडटना म्हाका हाचो उपयोग जातलो.’ पूण दुसरी आवृत्ती काय आयली ना आनी आतां तो ना म्हणटकूच पुस्तक तशेंच उरपाचें. कांय जाण कितेंय बरयतकूच आपूण जावन चुकी दाखय म्हूण मागतात. पूण हांचीय म्हाका काकूट दिसता. एक फावटी सांगलें म्हूण ते सुदारनात. दुसरे फावटूय तीच चूक करतात. देखीक चूक बरयतना चू दुसरो आसता पूण चुकी बरयतना चु पयलो जाता. हें एकदां सांगतकूच कळूंक जाय न्ही? ना दुसरें कितेंय बरयतना तीच चूक करतले. वेल्यान म्हणटले, हें दुसरें लिखाण. म्हणजेच दर वेळा आमी चुकी करतात, तुमी सुदारात अशेंच जालें ना. वेल्यान म्हाका कळना रे तें. कळना मूं मागीर सारकें लक्ष दियात, मात्शें शिकून घेयात. दर फावटी रे कोण सुदारतलो तुमकां? म्हजे मुखा वेलें पुस्तक रवीन्द्रबाब केळेकार, सुमंतबाब केळेकार आनी माधवी सरदेसाय हांकां अर्पण केलां. आज सुमंतबाब आशिल्ले जाल्यार हें पुस्तक लेखकाच्या तकलेर मारपाचे. सुमंतबाबांक चुकी कश्योच सोंस नासल्यो. तांचे वांगडा काम केलां म्हणून दिसलें तांकां अर्पण केल्ल्या पुस्तकाचें तरी प्रूफ रिडींग सारकें जावंक जाय आसलें.

अभयकुमार वेलिंगकार
9423884687