भांगरभूंय | प्रतिनिधी
दामोदर मावजोः मराठीक कोणाचोच विरोध ना, पूण कोंकणी हीच गोंयची राजभाशा
भांगरभूंय | प्रतिनिधी
मडगांव : एकाच राज्याच्यो दोन राजभाशा आसपाक शकनात. राजभास ही त्या प्रदेशांतली, मातयेंतली भास आसता. त्या- त्या प्रदेशांतल्या लोकांच्या बर्या खातीर थंयचे थळावे भाशेक राजभास म्हणून मान्यताय दितात. ताका लागून मराठीक कोणाचोच विरोध ना. मात, कोंकणी हीच गोंयची राजभास. हातूंत मराठी कित्याक खातीर, होच आपलो प्रस्न आसा, अशें मत ज्ञानपीठ जैतिवंत तशेंच ज्येश्ठ कोंकणी साहित्यकार दामोदर (भाई) मावजो हांणी उक्तायलें.
गोंयां सयत राज्या भायरूय दामोदर मावजो हांणी केल्ल्या मराठी भाशे विशींच्या वक्तव्या वयल्यान चर्चा सुरू जाल्या. हे विशीं भाई मावजो हांचे कडेन संवाद सादलो तेन्ना तांणी सांगलें, तेन्ना तांणी आपलें मत मांडलें.
भारतांत जितलीं राज्यां आसात तांचे आपापले कायदे आसात. खंयच्याय राज्याचो राजभास कायदो आसूं, तो दोन भाशांक अधिकृत भास म्हणून मान्यताय दिना. कांय राज्यांतल्या कांय वाठारांनी वेगळी भास उलोवपी आसात. थंय हाका अपवाद आसा. बंगालच्या राजभास कायद्या प्रमाण अधिकृत भास ही बंगाली आसा. मात, काठमांडू वाठारांतले लोक जे नेपाळी उलयतात, त्या भागा खातीर नेपाळी भास अधिकृत भास आसतली. राजभास ही अधिकृत भास तशीच आसता. ज्या भागांत जी भास उलयतात, ते भाशेक त्या प्रदेशाची अधिकृत भाशेचो दर्जो मेळटा, अशें मावजो हांणी सांगलें.
गोंयची राजभास कोंकणीच. मराठीक कोणाचोच विरोध ना. अधिकृत भाशेंतल्यान मराठीक कुशीक काडली म्हूण भजन, आरती, किर्तन अशा धर्मीक विधींनी मराठीचो वापर वा नाटक, सिनेमा येवप बंद जावचें ना. मात राजभाशेंत मराठी कित्याक जाय? होच प्रस्न आसा, अशें तांणी सांगलें.
कायद्यांत दुरुस्ती करून मराठीक काडची
कोंकणींत प्रस्न केल्यार कोंकणींतल्यान जाप दिवची आनी मराठींतल्यान प्रस्न केल्यार मराठींतल्यान जाप दिवची. हातूंत कसलोच विरोध ना. मात राजभास कायद्यांत मराठी भाशेचो जो आस्पाव केला तो कायदो दुरुस्त करून मराठी भास काडची, अशें मत मावजो हांणी उक्तायलें. आपूण मराठी, इंग्लीश भासोय बरयतात, उलयता, मात पली भास विचारल्यार ती कोंकणी भास आसा. कोंकणी भास हीच गोंयची राजभास. हें आमकां मान्य आसा. मात अधिसुचोवणी काडून राजभास कायद्यांत मराठी कित्याक घुसयली. हाची गरज आशिल्ली? हेंच आपलें म्हणणें. हेर खंयच्याच राज्याच्या राजभास कायद्यांत दोन भाशेंचो आस्पाव ना. तशेंच दोन लिपींचोय आस्पाव ना, अशें मावजो हांणी स्पश्ट केलें.
लिपी विशींय गैरसमज
आतां भास आनी लिपी ह्यो दोन विंगड विंगड गजाली. देवनागरी लिपींत हिंदी, गुरमुखी लिपींत पंजाबी, देवनागरी लिपींत कोंकणी अशें दरेका राज्यान आपापल्या राजभाशांच्या कायद्यांत नमूद केलां. हिंदी भास देवनागरी सोडून हेर लिपींत बरयल्यार ती वाचपाक आडखळटले, म्हणून लिपीचोय उल्लेख केला. ताका लागून लिपीचो उल्लेख केले बगर खंयचोच कायदो संमत जावपाक शकना. हाका लागून लिपीचो उल्लेख केल्लो. कांय लोकांक ह्यो गजाली समजनात. ताका लागून जायत्या तरेचो बोवाळ निर्माण जाला, अशें मत दामोदर मावजो हांणी उक्तायलें.
कायद्या प्रमाण राजभास कोंकणीच : अॅड. उदय भेंब्रे
राजभास कायद्या प्रमाण कोंकणी हीच गोंयची राजभास आसा. शासकी वेव्हारांत मराठीचो वापर करपाची सरकाराक मेकळीक आसा. हाचो अर्थ मराठी राजभास असो जायना. गोंयचे चडांत चड लोक कोंकणी उलयतात, म्हूण कोंकणी राजभास जाल्या. कोंकणी ही गोंयकारांची भास आसा. कोंकणी अस्मिताय आनी अभिमानाची जतनाय जावची म्हणू कायद्यांत मराठी नाका, अशें दामोदर मावजो हांणी म्हणलां. मराठी बरोवपाक तशेंच मराठींतल्यान पत्रवेव्हार करपाक विरोध ना. दामोदर मावजो हांणी लेगीत तो करूंक ना. मराठी विशी नसाय वा विरोधांतल्यान ही मागणी जावंक ना. कोंकणी अस्मिताय तशेंच अभिमानांतल्यान मावजो हांचे कडल्यान ही मागणी जाल्या, अशें अॅड. उदय भेंब्रे हांणी म्हणलां.
आयोग स्थापनेची दुरूस्ती सुचयल्लीः अॅड. खलप
पणजी : गोंयांत कोंकणी भास तरेकवार पद्दतींत उलयतात. पेडणें म्हालांतली कोंकणी आनी साश्ट म्हालांतली कोंकणी हातूंत फरक आसा. गोंयांतले लोक कोंकणी उलयतात, पूण खूब जाणांक कोंकणी बरोवपाक कळना. कोंकणींतलीं कांय उतरां सामान्य लोकांक कळना. कोंकणीचो शासकी वेव्हारांत वापर करप शक्य जावपा खातीर आयोग स्थापन करपाची दुरुस्ती आपणे सुचयल्ली. आयोगा वरवीं कोंकणीचे प्रमाणीकरण तशेंच अधिकारी, कर्मचाऱ्यांक प्रशिक्षण दिवपाचो वावर जावचो म्हूण ही दुरूस्ती सुचयल्ली. आपली दुरुस्ती भायर मारली आनी काँग्रेस सरकारान विधेयक संमत केलें, अशें अॅड. रमाकांत खलप हांणी सांगलें.
कोंकणी राजभास आसली तरी राजभास कायदो जालो तेन्ना अॅड. रमाकांत खलप विरोधी पक्ष फुडारी आशिल्ले. एका राज्यांत एका परस चड भासो ह्यो राजभास आसप शक्य आसा. एकेच भाशेक राजभाशेचो दर्जो मेळप शक्य आसा, हें विधान घटने प्रमाण ना. घटनेच्या 345 कलमांत हे विशीं स्पश्ट उल्लेख आसा, अशेंय तांणी सांगलें. काँग्रेसींत लेगीत मराठी आनी कोंकणीवादी अशें आमदारांचे गट आशिल्ले. मराठी वटेन 8 आमदार आशिल्ले. अश्टविनायक असो उल्लेख जातालो. कोंकणी सयत मराठीक लेगीत राजभास दर्जो दिवपाची तांची मागणी आशिल्ली. तरी निमाण्या वेळार राजभास कायद्याच्या मसुद्यांत बदल केलो आनी मराठीचो उल्लेख काडलो, अशें अॅड. रमाकांत खलप हांणी सांगलें.
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
