झाडां वांचयात, धर्तरी वांचयात

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आमच्या ल्हानपणातलें सोबीत सुंदर गोंय खंयतरी शेंणत चल्लां. गोंयांत उदरगतीच्या नांवान झाडां उणीं जावपाक लागलीं. अशेंच जायत रावल्यार गोंय रेंवट जायत कांय कितें हो विचार मनाक सतायता.

वनमहोत्सव जुलयाच्या पयल्या सप्तकांत देशभर व्हडा उमेदीन मनयतात. हाची सुरवात केंद्रीय शेतकी मंत्री के. एन. मुन्शी हाणीं 1950 वर्सा सुरू केली. सैमा विशीं मोग, आदर निर्माण जावचो हें मतींत दवरून तांणी वनमहोत्सव सुरू केलो. झाडां लावप, जतनाय घेवप आनी पर्यावरणाचे रक्षण करप होच ताचे फाटलो हेतू आशिल्लो.
“वायुनां शोधका: वृक्षा: रोगाणामपहारका:।
तस्माद् रोपणमेतेषां रक्षणं च हितावहम्।।”
भारतीय संस्कृतायेंत सैमाक खुब म्हत्व दिलां. सैम म्हळ्यार झाडां, जनावरां, उदक, माती हें सगळें पुजनीय आसा. मनशाची जीण झाडां- पेडांचेर विसंबून आसा. प्राणवाय, पानां, फुलां, जेवण, वखदां, जळोव अश्या जायत्या गजालीं खातीर मनीस झाडांचेर विसंबून आसता. जमनीची घसरण, धूप थांबोवपाचें काम झाडांच करतात. घर बांदणी, मदेर, बरेचशें उद्देग हातूंत झाडां म्हत्वाचीं आसतात. तशेंच जनावरां- सवणीं हांची राखण रानाक लागून जाता. गोंयांत तर परबो सैमाचेर विसंबून आसात. वडा पुनव, चवथ, जात्रा, दसरो, पाडवो ह्यो परबो झाडां बगर कश्यो मनोवप?
सगळ्यांत म्हत्वाचें म्हळ्यार पावस. उदका बगर जीण आमी चिंतुंक शकनात, पावस तशेंच जमनी पोंदां आशिल्लो उदका सांठो रान वाठाराक लागून शाबूत रावता. सैमिक अरिश्टां रानाक लागून उणीं जातात. दोंगर वादळाचो नेट उणो करता. आपसुवार्था खातीर दोंगर वा रानांचें सपाटीकरण करपाचें काम केन्ना तरी आमचें आंगलट येतलें हांतूंत मातूय दुबाव ना. सैमाची संतुळा झाडांचेर विसंबून आसता. झाडां म्हळ्यार आमची मांय- बाप.
रानाक लागून पर्यावरण नितळ रावपाक मजत जाता. सोबीत नितळ सैमा खातीर झाडां लावप खुब गरजेचें आसा. झाडां लायलीं म्हण जायना तांची जपणुक करून व्हड करपांत खूब वर्सा वतात. देखुनच रस्ते, इमारती वा खंयचेय नवें आस्थापन उबारतना, उदरगत करतना सैमाक मार बसचो ना हें मतींत धरून उण्यांत उण्या झाडांची कत्तल करपाक जाय. ताच्या सांगांता नवीं झाडां लावपाकुच जाय. खंयचीय गजाल तोडप सोंपी, पूण घडोवप खूब कठीण. आपसुवार्था खातीर सैमाचेर हावळ हाडल्यार सैम आमकां गिळतलो. हाच्यो जायत्यो देखी आमकां पळोवपाक मेळटात.
आमच्या ल्हानपणातलें सोबीत सुंदर गोंय खंयतरी शेंणत चल्लां. गोंयांत उदरगतीच्या नांवान झाडां उणीं जावपाक लागलीं. अशेंच जायत रावल्यार गोंय रेंवट जायत कांय कितें हो विचार मनाक सतायता. सरकारान झाडांची, दोंगरांची, सैमाची जतनाय घेवपाक जाय अशें म्हणीनासतना दर एकल्यान गोंय साबूत दवरपा खातीर, आपले खातीर, आपल्या भुरग्यां, नातरां खातीर एक तरी झाड लावपाकूच जाय. जांचे कडे जमीन ना तांणी वनमहोत्सव कार्यावळींत वांटो घेवन हातभार लावपाक जाय. ‘झाडां वांचयात, धर्तरी वांचयात’ घोशणा कृतींत हाडप खूब गरजेचें.

तेजस्वी अनिल कामत
माडेल- थिवी