भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सद्या ‘नीट’ (एनईईटी) परिक्षेचो घोटाळो बरोच गाजता. कांय जाण ह्या घोटाळ्या आड न्यायालयांत गेल्यात. कांय जाण रस्त्यांचेर निदर्शनां करतात. जाल्यार कांय जाण घेतिल्ली परिक्षा रद्द करची अशी मागणी करीत आसात. ह्यो सगल्यो कृती तत्कालीक प्रतिक्रियावादी आसात. हालीं सगले वेवसायीक आनी हेर अभ्यासक्रमांच्या प्रवेशा खातीर अखील भारतीय पांवड्यार प्रवेश परिक्षा घेतात. पूण ताचें अर्थकारण, राजकारण आनी समाजकारण लक्षांत घेवप गरजेचें आसा. प्रस्नांचे खांदे मारचे बदला प्रस्नांच्या मुळार घाव घालपाची गरज आसा.
राष्ट्रीय शिक्षणीक धोरणांतल्या उच्च शिक्षणांतली गुणवत्ता वाडीचो भाग म्हूण अखील भारतीय प्रवेश परिक्षांचे धोरण भाजप सरकारान स्विकारलां. ते खातीर 2017 वर्सा ‘नॅशनल टेस्टींग एजन्सी’ स्थापन केली. ही एजन्सी भारतांतल्या वैजकी म्हाविद्यालयांच्या प्रवेशा खातीर ‘नॅशनल एलिजिबिलिटी कम एंट्रन्स टेस्ट’ घेता. तशेंच ह्या एजन्सी कडल्यान भारतांतल्या केंद्रीय विद्यापिठांच्या प्रवेशा खातीर सीयूईटी घेतात. हेर वेवसायीक अभ्यासक्रमा खातीर वेगळ्यो परिक्षा आसातूच. अशे तरेच्या प्रवेश परिक्षे खातीर विद्यार्थ्यांची तयारी करून घेवपा खातीर औपचारीक शिक्षण वेवस्थेक समांतर अशी कोचींग क्लासांची व्हड वेवस्था भारतां उबी रावल्या. ह्या कोचींग क्लासांची अर्थीक उलाढाल हजारांनी कोटी रुपयांची आसा. ताका लागून ह्या प्रवेश परिक्षां मदीं खूबशा जाणांचे अर्थीक हितसंबंद गुथल्यात, आनी हातूंत पालकांची सुमारा भायर अर्थीक लुटमार चालू आसा. जाल्यार दुसरे वटेन हातूंत शिक्षणाची उद्दिश्टां शेणत चल्ल्यांत.
कोचींग क्लासीची शिक्षणाक लागण ही शाळे पसूनच आसा. पालकांनी भुरग्यांक खाजगी ट्युशनांक धाडपाची खूबशीं कारणां आसात. उदा. शाळांचो देंवत चलिल्लो दर्जो, पालकांच्याे वाडट्यो आकांक्षा, प्रगत अभ्यासक्रमाक लागून पालकांक भुरग्यांक मार्गदर्शन करूंक येनासप बी. कोरोनाच्या काळा सावन ‘ऑनलायन ट्युशना’चो नवो प्रकार सुरू जाला. आकाश, बायजू, खान अकॅडमी, वेदांत हे सारक्यो कंपनीं ह्या काळांत मुखार आयल्यो. ऑनलायन ट्युशनाचो भारतांत कितली बाजारपेठ आसा हाचें खूबशे अदमास आसात. एका अमेरिकन कंपनीच्या 2023 च्या अहवाला प्रमाण 2022 ते 2027 ह्या काळांत भारतांतली ऑनलायन ट्युशनांचो बाजार 10,585 दशलक्ष डॉलरान वाडटलो अशें भाकीत अहवालान केलां. तोच प्रकार नीट जेईई-सीईटी सीएटी बी. प्रवेश परिक्षांच्या कोचींग क्लासींचो आसा. ह्या कोचींग क्लासींचें शुल्क पन्नास हजार ते तीन लाखां मेरेन आसता. लाखांनी विद्यार्थी ह्या कोचींग क्लासींनी वतात. उदाहरणांत ह्या वर्सा नीट परिक्षे खातीर 24 लाख विद्यार्थी परिक्षेक बशिल्ले. 700 वैजकी म्हाविद्यालयांत सुमार एक लाख सुवातो आसात. एक लाख भुरग्यांक प्रवेश मेळ्ळे उपरांत उरिल्ल्या 23 लाख भुरग्यांचो फुडागर कितें? ते तर सुमारा भायर म्हारग आशिल्ल्या कोचींग क्लासींनी शिकल्यात. हातूंत फायदो जालो कोचींग क्लासींचो. औपचारीक म्हाविद्यालया परस कोचींग इंडस्ट्री चड नेटान भारतांत वाडत आसा. एके वटेन शिक्षणाच्या खाजगीकरणाक लागून उच्च शिक्षण सुमारा भायर म्हारग जावन पालकांक ते अर्थीक नदरेन न परवडपी आसा. इतलें करून भुरग्यांक उच्च शिक्षण दिलें तरी परतून प्रवेश परिक्षांच्या तयारीचो वेगळो खर्च पालकांक करचो पडटा. हातूंतल्यान फक्त गिरेस्त, उच्च जाती आनी वर्गांची भुरगीं वेवसाय शिक्षणांत वतात आनी गांवगिर्या वाठारांतलीं भोवजन समाजाचीं भुरगीं तांचे अर्थीक मर्यादेक लागून शिक्षणा पसून वंचीत उरतात. ‘लेव्हल प्लेईंग ग्रावंड’ नाशिल्ल्यान हें जायत आसा.
दुसरें अशें की स्वातंत्र्या उपरांत उच्च शिक्षणाक प्राधान्य दिल्लें. हातूंत आयआयटी, आयआयएम, अभियांत्रिकी म्हाविद्यालयां, वैजकी म्हाविद्यालयांचे जाळें नेहरू हांच्या धोरणांतल्यान तयार जायत आशिल्लें, तेन्ना उच्च शिक्षणांत मुखेलपणान वयल्यो जाती आनी वर्ग आशिल्ले. भोवसंख्य वेवसाय अभ्यासक्रमांत विद्यापिठांच्या मार्कांचेरच वेवसाय शिक्षणाक प्रवेश दिताले, तेन्ना गुणवत्तेचो प्रस्न कोणूच उप्रासायनाशिल्ले. प्रवेश परिक्षा ज्यो घेतात त्यो गुणवत्ते खातीर घेनात, जाल्यार वयलो वर्ग आनी जाती हांची शिक्षणांतली मक्तेदारी कायम उरची आनी हेरांक प्रवेशबंदी आसची हे खातीर ही यंत्रणा कार्यरत आसा. ह्यो परिक्षा वेंचपाची प्रक्रिया ना जाल्यार वगळावपाची प्रक्रिया आसा हें वास्तव.
हें वास्तव लक्षांत घेवन तामीळनाडूचे मुख्यमंत्री एमके स्टॅलीन हांणी ‘नीट’ परिक्षे आड पयलो आवाज काडलो. तांणी 2021 वर्सा निवृत्त न्यायाधीश ए.के. राजन हांचे अध्यक्षताये खाला ‘नीट’ परिक्षेचो तामीळनाडूचेर जावपी परिणाम हाचो अभ्यास करपा खातीर उंचेल्या पांवड्याची समिती नेमिल्ली. तांच्या अहवालांतल्यान नीट परिक्षा गरीब भुरग्यां आड आनी समाजीक न्याया आड आशिल्ल्याचें स्पश्ट जाता. ‘नीट’ परिक्षा सुरू जायत सावन शारांतली, अर्थीक परिस्थिती बरी आशिल्ली, इंग्लीश माध्यमांतलीं, सीबीएससीचे परिक्षेक बशिल्लीं भुरगीं वैजकी म्हाविद्यालयांत व्हड प्रमाणांत भरती जाल्यांत अशें निरिक्षण अहवालान नोंद केलां. म्हणून हे समितीन राज्य सरकाराक ही प्रवेश परिक्षा बंद करपाची शिफारस केल्या. तशेंच बारावीच्यो उच्च माध्यमीक परिक्षा बोर्डाचे मार्क फुडल्या प्रवेशा खातीर ग्राह्य धरचे अशेंय अहवालांत म्हणलां. हाचेर तामीळनाडू सरकारान विधानसभेंत एकमतान ‘नीट’ परिक्षेंतल्यान सूट घेवपाचें विधेयक पारीत करून घेतलां. राज्यपालांनी तें बील परत केल्ल्यान आतांचें बील राष्ट्रपतीं कडेन मान्यताये खातीर धाडून दिलां. मुळांत भारत संघराज्य आसा आनी दरेक प्रांताक तांचें शिक्षण धोरण थारावपाचो अधिकार आसा. 42 व्या घटनादुरुस्तीक लागून शिक्षण हो विशय समवर्ती सुचीत अंतर्भूत केल्ल्यान केंद्र सरकारा कडेन अधिकाराचे एकचित्रकरण जाल्ल्यान केंद्र सरकार हुकुमशाय पद्दतीन धोरण थारायता आनी संविधानीक संघराज्य मुल्यांची पांयमल्ली करीत आसा.
‘नीट’ परिक्षेच्या गोंदळांतल्यान आनी समाजीक न्यायाचे मुल्य लक्षांत घेवन ‘नीट’ सारक्यो परिक्षा पयलीं रद्द जावंक जाय आनी पयलीं भशेन राज्यांचेर वेवसायीक आनी हेर अभ्यासक्रमा खातीर प्रवेशाची जबाबदारी सोंपोवप गरजेची आसा. तशेंच बोर्ड वा विद्यापिठाच्या निमाणे परिक्षेचे गूण ग्राह्य धरून फुडलो प्रवेश दिवपाचें धोरण तयार जावप गरजेचें आसा. म्हणून तामीळनाडू सरकारान ‘नीट’ विशीं घेतिल्ली भुमिका रास्त आसा आनी अशीच भुमिका हेर राज्य सरकारांनी घेवची. सद्याची ‘नीट’ परिक्षा म्हणल्यार ‘नॅशनल एलिजिबिलिटी कम एंट्रन्स टेस्ट’ न्हय जाल्यार ती ‘नॅशनल एक्झीट कम एन्स्लेव्हमेंट टेस्ट’ आसा.
(लेखक अ. भा. समाजवादी शिक्षण हक्क सभा हे संस्थेचे अध्यक्ष आसात.)
प्रा. शरद जावडेकर
9823759568
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
