उपासाचो त्रास नाका

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

उपास ही आमच्या पुर्वजांनी दुरदिश्टीन सुरू केल्ली सुंदर, समाज उपेगी रीत. उपास करचो, पूण झेपता तितलोच.

संवसारांत आसात, त्या सगल्या धर्मांनी, पंथांनी उपासाचें म्हत्व सांगलां. तांचे अनुयायी सप्तकांतल्यान एक फावट तरी उपास करतातूच. मागीर ते हिंदू जावं, मुस्लीम, क्रिस्तांव वा जैन, बौद्ध… आनी हेर. तसो उपास धर्म मानिनात तांणीय करूं येता. योग्य पद्दतीन उपास केल्यार भलायकेक खरेंच फायद्याचो. मात कांय श्रद्धाळू भावार्थी लोक भलायकी सारकी नासतना उपास करपाक वतात आनी संकश्टांत सांपडटात. हालींच गोंयांत मडगांवां आनी फोंड्यां मेळून दोन घडणुको घडल्यो. मुळावे चवकशे उपरांत त्यो धर्मीक उपासा कडेन संबंदी आशिल्ल्याचें दिसून आयलां. ह्या उपासांचो शेवट मात भिरांकूळ जाला. मडगांवां दोग सख्खे भाव संवसाराक अंतरले. तर फोंडेंचे चलयेकूय मरण आयलें. उपासा उपरांत मनांतल्यो इत्सा पूर्ण जातात, बरे दीस येतात, अशी जांची श्रद्धा आसा वा ती धर्मीक रीत, परंपरा जाल्ल्यान पाळपाकूच जाय, अशें मानप्यांनी जरूर उपास करचे. मात, तातूंतल्यान भलायकेन दुबळ्या, दुयेंत व्यक्तींक सूट दिवची. घरच्या जाण्ट्यांनी हे विशीं निर्णय घेवं येता. खुद्द धर्मशास्त्रांनी तशी सूट दिल्या. 15 वर्सां परस ल्हान आनी 70 वर्सां परस चड पिराय आशिल्ली व्यक्ती, दुयेंत, गुरवार, ल्हान भुरगें आशिल्ली बायल, मासीक पाळयेचो काळ, खूब शारिरीक कश्ट करपी लोकांक एकांतांत खावपाचो, उणें खावपाचो सल्लो दिला. तो पाळपी आसतले. प्रत्येकाच्या धर्मगुरूंनी उपास कोणे करूंक जायना, तेंय परत एकदां सांगपाची गरज आसा. चडशे उपास पाळपी सूर्य उदेले उपरांत तो अस्तंमता म्हणसर पोटांत अन्नाचो कण घेनात. अशें म्हयनोभर पाळटात. ह्या काळांत ते मांसाहारी जीनस खायनात. थोडे विवीध तिथी, सप्तकांतल्यान एक वा म्हयन्यांतल्यान एक दीस उपास करतात. चंद्र पळोवन जेवतात. थोडे उपासा मजगतीं उदकाचो थेंब पसून घेनात. तर थोडे कणगां, साबुदाणे, बटाट, भिकणां, फळां खातात. मजेची गजाल म्हणल्यार संवळ्या उपासाक आमी खातात तातूंतले कांय जिनस पुर्तुगेझांनी हांगां हाडिल्ले.
उपासाचे तरातरांचे प्रकार आसात. थोडे नाश्तो करिनात. फक्त दोन वेळाचे जेवण जेवतात. थोड्या उपासांनी फक्त दिसाचे जेवतात. सुर्यास्ता उपरांत कांय खायनात. कांय उपासांनी फक्त ज्यूस, उदक पियेतात. थोडे उपास सप्तकांतल्या एक दीस. थोडे एक दीस फक्त फळां खावन रावपाचे. निराहार उपासांत खावप ना, फक्त उदक पियेवप. कांय उपासांनी फक्त दूद पियेवन रावतात. निर्जला व्रतांत कांयच खावप, पिवप ना. हालींच्या दिसांनी वैजकी उपास वाडल्यात. पांच- स जालीं काय जेवप. मागीर बद्द दुसरे दीस सकाळीं खावप. मात ते ज्यूस, उदक, दूद घेतात. तशी हालिंसाराक मनशाची जिणेशैली बदल्ल्या. ते न्हिदतातूच रातचे साडेइकरा उपरांत. ताका लागून खावपाक ताळतंत्र, वेळकाळ उरूंक ना. सद्दां रातीं बारा उपरांत जेवपी, मसाल्याचेंच खावपी शेंकड्यांनी लोक खुद्द आमच्या गोंयांत आसात.
उपासाचो फायदो कितें? फक्त देवभोळ्या लोकांनीच तो करपाचो असो एक समज आसा. वजन उणें करपाक, पचनशक्त सुदारपाक, आंगांत मुरिल्ले घातक, विखारी घटक भायर काडपाक, रोग प्रतिकारशक्त वाडोवपाक, रक्तांतलें कोलेस्ट्राॅल उणें करपाक उपास बरो. आंगांत जळजळ जाता जाल्यार उपास करचो. रोग बरे करपी पेशी बळिश्ट करपाक तो करचो. पूण ताचो अतिरेक नाका. आमचे चडशे उपास हे थेट देवा- धर्मा कडेन जोडिल्ले आसात. मडगांवचे ते भाव कितलेशेच दीस खंय उपाशी आशिल्ले. फोंडेचें चलीय सोमारा सकाळ सावन मंगळारा रातीं मेरेन उपाशी आशिल्लें. इतलो खर उपास शक्यतो कोणे करचे न्हय. जिवितांत जें कितें बरें घडलां तें ताका लागून आनी जें कितें वायट घडलां तें ताचें रागणें जालां म्हूण अशें प्रामाणीकपणान मानपी लाखांनी लोक समाजांत आसात. जिवितांत आपणाक जें कितें मेळ्ळां, ताचे फाटल्यान आपलें शिक्षण, कश्ट, मेहनत, हुशारी, आत्मविस्वास आसा, हें मानपाक पसून तातूंतले चडशे कशेच तयार नासतात. भक्ती करची, पूण कुडीक त्रास दिवन न्हय. आयतार, बुधवारा मांसाहारी आहार खातकच सोमारा, बिरेस्तारा शिवराक हाचे फाटल्यान कितें तरी शास्त्र आसा, हें आमी समजून घेवपाक जाय. देह हें देवाचें मंदीर. भितरलो आत्मो होच परमेश्वर हें आमी विसरूंक फावना. उपास ही आमच्या पुर्वजांनी दुरदिश्टीन सुरू केल्ली सुंदर, समाज उपेगी रीत. उपास करचो, पूण झेपता तितलोच. उपासाचो कुडीक त्रास जावंक दिवचो न्हय.