भांगरभूंय | प्रतिनिधी
ह्या दिसांनी म्हजी न्हीद खळ्ळ्या. उजो मरसर जाता.गरमेक आनी कालोराक लागून न्हय. जातात हुस्के. कोंकणीचे हुस्के.
न्हीद खळप हो वाक्प्रचार फक्त रवीन्द्रबाबान वापरला, चड प्रमाणांत. कोंकणीक लागून न्हीद खळ्ळ्या अशें ते बरयताले. ते कृती करताले. म्हजे कडेन तीय जमना. तांकी प्रमाण हातपांय हालयतां. कोंकणी विशीं चिंतप (आनी हुस्क्यांनी न्हीद खळोवन घेवप) म्हळ्यार एक योगदानूच कशें.
कोंकणी चळवळ पेट्टाली तेन्ना आझाद मैदानार आमी त्या मिरवणुकींत वांटो घेतलो. कोंकणीक सगळीं जैतां मेळ्ळीं. हळू हळू कोंकणी चळवळ ही सेक्युलर आनी पुरोगामी अशें पालूपद कांय जाणांनी सुरू केलें. तुमी घरांत दिवो लायना जाल्यार लावं नाकात मरे, पूण बाकिच्यांक घरांतलो दिवो वाडयात अशे तरेची भाशा उलोवप हाका लागून लोक पयसावले.
कोंकणी ही भाशा. कोंकणी म्हळ्यार कोंकणी. आपले तकलेंत घडीघडी मनीं जें शिजता, चलता तो गोंदळ हाडून कोंकणी म्हळ्यार हें, अशें म्हणटकच जाता तें फक्त लुकसाण. भरून येना तें. भारतांत पुरोगामी विचारांचे खूब स्कॉलर आसात. पूण ते नाका आशिल्ल्यो गजाली नाका थंय मिक्स करिनात. भाशेच्या मळार हे, तूं अमक्या पक्षाचो, अमके विचारसरणेचो अशे दुसऱ्यांक हडकिनात. तोंकार करिनात. राजकी पक्षांनी मात फॅना भशेन घुंवत रावल्यार जाता. जगा वेगळें गोंयांत आसा म्हण्टात तें खरें. धरून चलुया कोणाक दिसता, शिवराक हें जेवण खूब बरें जाल्यार आपूण कायम शिवराक आनी ताचो पुरस्कार करपी, देखून कोंकणी मनशांनीय शिवराकूच जेवंक जाय, मांस भक्षण वायट अशें म्हणूं येता? कोणाचेय विचार अती प्रगत जावन खुबूच उंच माडा वयर पावल्यात जाल्यार ती व्यक्तीगत गजाल. पूण बाकिच्यांनीय तशेंच फॉलो करचे असो आग्रो धरप म्हळ्यार आपसुलादपणा. आपले आवडीची, ध्यासाची, विचारसरणेची सांगड कोंकणी चळवळीचे दिशे कडेन घालप म्हळ्यार सुबेजपणा. जण एकल्याची आवड, विचारधारा वेगळी आसूं येता आनी आसता. भाशीक योगदाना कडेन आनी सहभागा कडेन ताचो संबंद लावंक फावना. तशें केल्ल्यान कितलें लुकसाण जालें तें चिंतून न्हिदेक त्रास जातात.
तातूंतले तातूंत समाधानाची गजाल म्हळ्यार हालीं कोंकणीत पुस्तकां खूब येतात. राशींनी. एकाच वांगडा चार चार बी येतात. फूग, सूज आनी जिमांत वचून स्नायूंक पीळ दिवन धश्टपुश्ट जावप हातूंत फरक आसा. तें चिंतून चिंतून परत न्हिदेक बादा येता.
खूब जाण कोंकणीचें चिंततात. तातूंतलो एक सखाराम बोरकार. तो मडगांवां रावता म्हूण न्हय. तो पयलीं सावन पुस्तकां विकत घे घे घेता. तो दाळ खंय लायता देवाक खबर. ताका मंगळूरच्या विश्व कोंकणी केंद्रांतल्यान, केरळच्यान, मुंबयच्यान बी कोंकणी संदर्भ, पुस्तकां हे विशीं विचारपाक फोन येत आसतात. ताका कोंकणीचें चिंतन करुनूय न्हीद लागता. वयल्यान केन्नाय म्हजी खळ्ळ्या तातूंत इंधन घालता. सांगतां कशें तें. कोंकणीत कितल्या जाणांनी पीएचडी केल्या हें बोरकाराक विचारात. ताचे कडेन सगल्यांच्या प्रबंधांचे पोटले बायंड करून दवरिल्ले आसात. तातूंत वेगळ्यावेगळ्या सप्तरंगांनी चित्रकारा भशेन पितारून अधोरेखन बी केलां. त्या दाट ग्रंथांतल्यो डिफिकल्टी बोरकार म्हाका विचारता. म्हाका तें कळटा काय ना हें तपासपाकूय आसुये. म्हजे तकलेक आनीक ताप जातात. कोंकणीच्या कितल्याशाच प्रस्नांचेर तो आनी हेर कांय जाण म्हजे कडेन चर्चा करतात. मागीर न्हीद बंड करता. अंतर्गत कोटरी आनी लॉबींग, राजकारण, सुमारपण म्हळ्यार मिडियोक्रीटी, पचपच, इगो अशा इश्यूंचेर म्हजी तकली खातात. न्हीद बरी सुस्तेवन घोरेवन लागची म्हूण हांवें असल्यो गजाली आयकुपाचें टाळ्ळां.
शुद्धलेखनाच्या नेमांचेर चिंतून चिंतून तकली जाल्या जोंज. वेळोवेळ तातूंत जाल्ले बदल आनी सद्या चालू आशिल्ल्यो दुरुस्त्यो पळेल्यार गोंदळसो जाता. पयर एकलो भुरगो विचारी- हे नेम फक्त गोंया पुरतेच? कर्नाटक, महाराष्ट्र, केरळ बी हांगासरले कोंकणीक लागनात? कारण थंयसरलीं कोंकणी पुस्तकां वाचतना अर्थ लागना. शुद्धलेखनूय भयानक आसता. व्याकरण सोंसपाचें न्हय. हांवें ताका वयले वयर उखलापी जाप दिली. कारण चिंतल्यार तकलेचो जाता काथो आनी न्हिदेक बादिकार जाता. काल म्हाका आमचे कॉलनींतलो एकलो विचारी- मराठींत पुस्तकांच्या आस्वादना विशयीची अनेक पुस्तके आहेत. बूक ऑन बुक्स. कोंकणीत आहे का हो? हांवें सांगलें- इतर मित्रांना तज्ञांना विचारून सांगतो. एकल्या प्राध्यापकाक विचारलें. ताका प्रस्नूच गोंदळी दिसलो. मागीर एका तज्ञाक विचारलें. ताणें कोंकणीत अशें पुस्तक ना अशें सांगून तूंच बरय तें असो फुकट सल्लो. कोंकणींत तें ना हो नवो हुस्को सुरू आनी तूंच बरय म्हूण ऑर्द मारल्या हो दुसरो. मुदलांत हांव रातीं न्हिदचे पयलीं टीव्ही सिरियली पळेना. कारण न्हिदेक त्रास जाता. घरांत हिंदी, मराठी सिरियलींचो फार चालू आसता. कोंकणी चॅनल आसल्यार तो कसो आसपाचो हो विचार तकलेंत येता आनी परत दगदग सुरू. सिरियली कोण बरोवपाचो, पार्ट कोण करपाचो, राजकारणाची हुनहुनींत भासाभास कोण संचालीत करपाचो अशीं खूब प्रतिमा चित्रां दिसपाक लागतात आनी न्हिदेक पाड पडटा.
चुकून केन्नाय न्हीद लागली काय सपनां पडटात. लांबचे लांब कितल्योश्योच सिरियली कश्यो. गोंयबाब बी केन्नाय सपनांत येता. केन्नाय म्हाका तोखेता. बरें दिसता. केन्नाय तापयता. वायट दिसता. सपनां पडटात ताचो फायदो एकूच जाता. म्हाका सुस्त न्हीद लागिल्ली हें सिध्द जाता.
दार उक्तें उरलें काय… घम्म घम्म करीत धेंपां मारीत भाऊ आनी भाई भितर सरले. हातांत शस्त्रां. विचित्र. “दिवो पयलीं वाडय”. दुसरो किळांचलो – “दिवो पयलीं पालय. कोंकणी चळवळींत असलें चलना.” तांणी गदा उखल्ल्यो.
हांव घामाघून जावन जागो जालों, ह्या ‘पुलिसांक’ पळोवन. सपनांतल्यान. बेगीबेगीन दिव्याक पळोवपाक गेलों. तो थंड, मंद, संथ, शांत, हांसत तेवत पेट्टालो….
मुकेश थळी
फोंडें
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.