देशाचें १७ वर्सांनी वेगान शारीकरण : बांदकाम वाठार २५ लाख हॅक्टर : पडींग आनी शेतकी जमनीचो आसपाव

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

नवी दिल्ली, खबरां संस्था : देशाचें शारीकरण नेटान जायत आसा. हाका लागून बांदकाम मळार मुळाव्या सुविधांची उदरगत जावप चालूच आसा. हैदराबादच्या रिमोट सेन्सींग सेंटर (एनआरएससी) आनी इस्रोच्या अहवाला प्रमाण फाटल्या १७ वर्सांत २००५-०६ ते २०२२-२३ मेरेन भारताचो बांदकाम केल्लो वाठार सुमार २५ लाख हॅक्टर जाला. अशे तरेन बांदकाम वाठारांतलो सुमार ३५% वाठार जोडलो.
ह्या मळार जमनीचो वेवसाय सरासरी वर्सुकी २.४% प्रमाणांत वाडला. बांदकाम वाठारांत वापरिल्ले जमनींत पडींग जमीन आनी शेतकी जमनीचो आसपाव आसा. भारताचो वर्सुकी भूंय वापर आनी भूंय कव्हर ऍटलस ह्या माथाळ्याच्या एनआरएससीच्या अभ्यासा प्रमाण बांदकाम जाल्ल्या वाठारां मदीं पडींग जमनींचो वांटो १२.३% मेरेन आसा. बांदकाम मळार वाड जावपाचें मुखेल कारण म्हळ्यार शेतकी जमनींत बदल वा डायव्हर्जन जावन आसा.

रिझर्व्ह बँके प्रमाण, राज्य आनी केंद्र कॅपिटल एक्सपेंडिचर (भांडवल खर्च) वित्त वर्स २००५-०६ त १.२८ लाख कोटी रु. आशिल्लो. तो २०२२-२३ वर्सा ११.९२ लाख कोटी रु. जालो. भांडवल खर्चांत उच्च वृद्धी दर (७६.३४%) वित्त वर्स २०१९-२० आनी वित्त वर्स २०२२-२३ मजगतीं जाला. एनआरएससी टलस प्रमाण, बांधकाम मळाचो अर्थ इमारती, रस्ते, पार्कींग वाठार, वेवसायीक आनी उद्देगीक सुवातो आनी अद्यानां तशेंच हेर सुवातो आसात.

जमीन बांदकाम वाठारांत पडींग जमीन १२.३%, पिकांची जमीन ६.३%, रिकामी जमीन ५.८%, खरीप पिकाची जमीन ५.३%, रबी पिकाची जमीन ३.१%, झाडां रोवपाची २.९% आसा.

पर्यावरणीय प्रस्नांचेर अहवाल दिवपी डावन टू अर्थ कंपनीन सांगलां, एनआरएससीच्या अहवालाचेर आदारीत भारतीय राष्ट्रीय म्हामार्ग प्राधिकरणान हालींच ३४ किमी लांब इंदौर वेस्ट बायपास बांदपाक मान्यताय दिल्या. पूण हे खातीर शेतकी जमीन मेळपाक लागल्या. एनआरएससी ऍटलासांनूय हें स्पश्ट केलां. पूण शेतकारांक फावो ती भरपाय मेळूंक नाशिल्ल्यान हालींच शेतकारांनी हाचेर निशेध केलो. एनआरएससीचे शास्त्रज्ञ आनी संचालक प्रकाश चौहाण हांणी सांगलें, हे टलस एका कम्पासच्या रुपांत काम करतलें. हें भुमी स्रोतांचे आपले समजुती प्रमाण मार्गदर्शन करतले आनी सेगीत उदरगत प्रथांना सुविधा दिवपी करतले. गुजरात १७५%, कर्नाटक १०९%, आंध्र ९४%, मध्यप्रदेश ७५%, प. बंगाल ५८%. सगळ्यांत चड हायवे गुजरातांत वाडले.

२०१९-२० ते २०२२-२३: ७६.३४%
२०१४-१५ ते २०१८-१९: ६९.५२%
२००९-१० ते २०१३-१४: ४८.७२%
२००४-०५ ते २००८-०९: ६२.७१%