भांगरभूंय | प्रतिनिधी
फाटल्या पन्नास वर्सांचे वट्ट म्हायतीचेर आदारून तज्ञांनी ऋतू विशीं अदमास काडला. जानेवारीच्या शेवटाक ते एप्रिलाच्या गिमाच्या मजगतीं वसंत ऋतू येता. क्लायमेट ट्रेंड्सान दिल्ल्या अदमासा प्रमाण, देशाच्या जायत्या राज्यांनी आनी केंद्रशासीत प्रदेशांनी वसंत ऋतू ना जाला. 1970 सावन हवामानाच्या प्रवृत्तीं वयल्यान हे निश्कर्श काडल्यात. 1970 सावन मणिपूरच्या हवामानांत व्हड प्रमाणांत बदल जाला. सगळ्यांत उणे बदल दिल्लींत दिसल्यात. सुमार 12 राज्यांनी आनी केंद्रशासीत प्रदेशांनी गिमाळो चड उश्ण जावपाक लागला, अशें दिसून आयलां.
मजेची गजाल म्हळ्यार लद्दाख आनी उत्तर प्रदेश राज्यांत शिंयाळो चड उश्ण नाशिल्लो. सगळ्यांत चड तापमान काश्मीरांत आनी सगळ्यांत उणें तेलंगणांत दिसून आयलें. देशांतले हे बदल भिरांकूळ आसात. ते पर्यावरणाच्या सत्यानाशाक लागून जाल्यात हातूंत दुबाव ना.
देशांत पेट्रोल आनी डिझेल वाहनांचो आंकडो वाडत आसा. शारीकरण आनी उद्देगीकीकरणा खातीर झाडां कापतात. न्हंयो व्हांवनात, पूण गटार गंगा तयार जाल्यात. दोंगरांचेर बांदकामां जातात. मनशान सैमाचेर व्हड प्रमाणांत घुरी घाल्या. देखून सैमान मनशाचेर हल्लो केला. ऋतू बदलत वतात तसो पावसाचो हंगामय बदलत वता. पयलीं पावसाचो हंगाम जून म्हयन्यांत सुरू जातालो. आतां जुलय मेरेन फुडें सरला. सप्टेंबर लागलो काय पावस उणो जातालो. मात फाटल्या तीन वर्सांनी जाल्यार आडोळो पावसाच्या नांवान पावस नोव्हेंबर मेरेन पडटा. एकंदरीत पर्यावरणीय संतुळा तिगोवन दवरली ना जाल्यार फुडल्या काळांत हे बदल चड खर जावपाचे आसात. मनीस कुळाक ही एक व्हडली शिटकावणीच आसा.
झीरो फूड चिल्ड्रन ः भारत तिसरो
फाटल्या 24 वरांत पोटांत कसलेंच अन्न नाशिल्ल्या 6 ते 23 म्हयन्यांच्या भुरग्यांक शून्य अन्न भुरगीं (झिरो फूड चिल्ड्रन) म्हण्टात. भारतांत अशा भुरग्यांचो आंकडो खूब चड आसून संवसारांत आमचो तिसरो क्रमांक आसा. भारतांत शून्य अन्न भुरग्यांचें प्रमाण सुमार 19.3 टक्के इतलें भिरांकूळ आसात. हे बाबतींत संवसारांतलो पयलो देश म्हळ्यार गिनी आनी दुसरो देश माली. भारतांत उत्तर प्रदेशाचो पयलो क्रमांक, ताचे उपरांत बिहार, महाराष्ट्र आनी राजस्थान. भुरगीं स म्हयन्यांची जातात तेन्ना तांकां स्तनपानांतल्यान सगळीं पोशक तत्वां मेळनात. भुरग्यांची योग्य वाड जावपा खातीर स्तनपान करपा वांगडाच घन वा अर्द घन अन्नय गरजेचें आसता. हालींच अन्न आनी शेतकी संघटनेन हें स्पश्ट केलां अशी खबर वाचली. एकंदर गरिबी वांगडाच वाडत वचपी शारीकरणाक लागून शून्य अन्न भुरग्यांचो आंकडो वाडत आसा, अशें दिसता.
जंक फूड खाल्यार…
मुंबय सयत देशांतल्या जायत्या शारांनी जंक फूडा विशीं सर्वेक्षण केलें. हें सर्वेक्षण तीन म्हयने सतत चालूच आशिल्लें. जायत्या शारांनी रेस्टॉरंट, रेल्वे आदी जंक फूड व्हड प्रमाणांत विकतात. हातूंत बर्गर, पिझ्झा, बटाटा चिप्स, गोठयल्लें, फ्रायड जेवण आशिल्लें. ह्या जंक फूडा खातीर जे जीनस वापरतात ते भुरग्यांचे भलायके खातीर योग्य नासतात. हें खरें आसलें तरी जायत्या पालकांक ताची खबरुच ना. अशे तरेचे आंकडे सर्वेक्षणांतल्यान भायर सरल्यात. सुमार 88 पालकांक हे विशीं खबर ना.
हाचे बदला द्राक्षां, अळमी, सफरचंद, संत्रां सारकिल्लीं हंगामी फळां भुरग्यांचे भलायके खातीर बरी थारतलीं. हाका टीव्हीचेर येवपी जायरातीय जापसालदार आसात. कितलेशेच पालक शिरो, भाकरी आनी मेथी लाडू आदी पोशक अन्न दिवचे बदला आपल्या भुरग्यांक जंक फूड दितात. भुरगीं जंक फूड सतत खातात जाल्यार तांची रोगप्रतिकार शक्त उणी जाता. पोट दुखप, आंतकड्यो सुजप, उपासमारी आदी गजालींक तोंड दिवचें पडटा. भायलें जीनस दिवप म्हणजे आमी आधुनीक अशें कांय जाणांचें मत, तर थोड्यांक घरा कडेन रांदपाक वाज येता.
ह्या प्रकरणांत पालकांक योग्य म्हायती दिवप गरजेची. ह्या प्रकरणांत शाळांची व्हडली भुमिका आसा. पालकांची बसका आसतना पालकांक ह्या गजालींची म्हायती दिवपाक जाय. बऱ्याच शाळांनी अशें करतात. भुरग्यांची रोगप्रतिकार शक्त वाडोवप ही एक म्हत्वाची गरज आसा हातूंत दुबाव ना
मनशाच्या जिविताचो अदमास
डेन्मार्कांतले शास्त्रज्ञ मनशाच्या आयुश्याचो अदमास करपाचो यत्न करतात. जाका लागून मनीस कितलो जियेंतलो हाचो अदमास काडूं येता. एक खबरां अहवाला प्रमाण कोटी लोकांचो डेटा हे खातीर एकठांय करतात. डेन्मार्कांतल्या सुमार 60 लाख लोकांचो आंकडो एकठांय केला. ह्या डेटाचें विश्लेशण करून आयुश्यमानाचो अदमास करूं येता. शास्त्रज्ञांनी मरण येवपाचो अदमास काडपाचो यत्न केलो तेन्ना तो अदमास सुमार 78 टक्के बरोबर आशिल्लो. मनशाच्या मरणाचो अदमास वा तें केन्ना येतलें हें सांगपाक येतालें जाल्यार? ही कल्पना करप बरे….. एक म्हणल्यार तो मनीस अकार्यक्षम, निराश जातलो. ताका जिणेंत कसलेंच रहस्य उरचें ना.
मरण केन्ना येतलें तें कळना म्हणून आयज मनीस काम करता. कांय ध्येयां मुखार दवरता. जिणेचो आनंद घेता आनी जिवीत सुखी करपाचो यत्न करता. पूण जेन्ना मरण कळटलें तेन्ना ताची स्थिती सामकी असामान्य जातली. जिवीत एक वजें अशें ताका दिसतलें काय होय एक प्रस्न आसा. आयज विज्ञानाची खूब उदरगत जाल्या. मरण केन्ना येतलें तें संशोधन चालू आशिल्ल्यान मनशाचें आयुश्य कशें वाडोवप हाचेरूय संशोधन चालू आसा, पूण स- सात दशकां आदीं आशिल्ल्या मनशाचें आयुश्य आतां वाडलां हें निश्चीत. वैजकी सुविधां, निरोगी जेवण हाका लागून तो पयलीं परस चड काळ जियेता. मरण केन्ना येतलें तशेंच आयुश्य कशें वाडटलें हाचेर संवसारांत संशोधन चालू आसा
शांताराम वाघ
96234 52553
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
