भुरग्यांक ‘मागता तें’ न्हय ‘जाय तें’ दिवया

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

व्हॅलेंटायन दीस ही मोग उक्तावणेची परब. एके तरेची पिशी समजूत ती, पूण भोव लोकप्रीय! आपल्या मोगीक वा आपले मोगिकेक आपल्या काळजांतल्यो ताचे वा तिचे विशींच्यो प्रेम भावना व्यक्त करपाची ती एक संद कशी!
अंदूंच्या व्हॅलेंटायन दिसा उसगांव हांगा एका तरणाट्यान आपल्या मोगाक न्हयकारलो ह्या रागान एके तरणाटे चलयेचेर जिवघेणो हल्लो केलो. दोनूच दिसां आदीं देऊळवाडो- मोर्लें हांगा एका क्रिमिनल सायको मानसिकतायेच्या एका कामगारान आपल्याच सांगातान काम करपी कामगाराचे पांच वर्सांचे धुवेक तिच्या माथ्यार फातर घालून जिवेशी मारपाचो यत्न केलो. दोनूय घटनांतल्या गुन्यांवकारांची पिराय फक्त चोवीस वर्सांची. आयच्या काळांत तरणाट्यां मदीं वाडपी असंवेदनशीलतायेच्यो ह्यो देखी. हाचे भायर दर दिसा खून, केश्तांवां, बलात्कार सारखिले गुन्यांव आमच्या सुसंस्कृत म्हूण नामना आशिल्ल्या गोंयांत घडूंक लागल्यात. आपल्याक लग्नाचें उतर दिवन आपल्याचेर बलात्कार केलो म्हूण सांगपी आनी न्याया खातीर भौशीक व्यासपिठार दाद मागपी अस्तुऱ्यांच्यो खबरो ह्या दिसांनी आमकां वाचूंक मेळटात.
आदल्या काळार शाळा आनी घरां हीं नात्याची, मोगाची, संस्काराची रुजवण करपी थळां आसतालीं. वीस- पंचवीस वर्सां आदीं भुरग्यांक शाळेंत जात, धर्म, गिरेस्त- गरीब असलें कांय लागच नाशिल्लें. समानतायेचीं तत्वां आपसूकच भुरग्यां मदीं रुजतालीं. आयज ल्हान भुरग्यांक दुदा वांगडाच दुस्वासाचें बाळकडू दिवपाचें काम पालक आनी शिक्षक कळत नकळत करतात.
कालच मडगांवच्या रवीन्द्र भवनांत नामनेची बाल साहित्यीक पारो आनंद हिणें हे संबंदी आपले एके कथे वरवीं भोव गरजेची गजाल सांगली. एके शाळेंत फक्त इकरा वर्सां पिरायेचो भुरगो सहजपणान ‘आय हेट मुस्लीम’ म्हूण आपल्या सगल्या सांगात्यां मुखार म्हणटा. ताचे सांगाती ताचे कडेन सहमती दाखयतात. तांचें म्हणणें आसता की दरेक वा भोवतेक आतंकवादी हो मुस्लीमच आसता. कथेंतली नायिका ताचेर आपलो युक्तिवाद तांचे मुखार दवरता. ती म्हणटा, दरेक आतंकवादी मुस्लीम ह्या न्यायान दरेकलो मुस्लीम जर आतंकवादी जाल्यार दरेक वा भोवतेक बलात्कारी हो दादलोच आसता. त्या न्यायान दरेक दादलो हो बलात्कारी आसचो पडलो. भुरग्यांक तिचें म्हणणें पट्टा. दुसऱ्या धर्मा विशीं, आपल्या सांगात्यां विशीं, आपलो जिचेर वा जाचेर मोग आसा त्या व्यक्ती विशीं उपाट संवेदनशीलताय बाळगप हें जिविताचें मुखेल तत्व जावंक जाय.
सर, म्हज्या भुरग्याक एका थारावीक धर्माच्या भुरग्या सांगातान वर्गांत बसूंक सांगचें न्हय अशें शिक्षकांक सांगपी साबार पालक मेळटले. गोंयांतल्याच एके शाळेंत वर्गांतले विद्यार्थी थारावीक धर्माच्या भुरग्यांक मदले सुटयेंतलें खाण वर्गाचे भायर वचून खावंक सांगताले. तशें करपाक तांकां पालकांनी सांगिल्लें. शिक्षकांनीय भुरग्यांच्या अश्या चुकीच्या वागपा कडेन दुर्लक्ष केल्लें.
शाळांनी एका काळार ‘व्हॅल्यू एज्युकेशन’ नांवाचो एक विशय आसतालो. सातत्यान श्रमदान आसतालें. भुरग्यां मदीं मातये विशीं, मनश्यां विशीं आपुलकी, आदर तयार जातालो. आपल्या भुरग्याक शाळेंतले बागेंत मातयेंत हात घालपाक लायलो म्हूण शिक्षकाची कागाळ घेवन आयिल्ल्या एका पालकाची खबर हालींच एका मुख्याध्यापक इश्टान सांगिल्ली.
आयज तंत्रज्ञानाच्या युगांत पालकत्वाची व्याख्या बदल्ल्या. भुरगो ‘मागता तें घेवन दिवप म्हणजे बरें पालकत्व’ अशी भोवतेक पालकांची आयज समजूत जाल्या. ताचें कारण भुरग्यांक जाय आशिल्लो वेळ आनी वेंग दिवंक आयचे पालक उणे पडटात. ते खातीर अपराधीपणाची भावनाय आसता. देखून, भुरगीं ‘मागतात तें’ घेवन दितकच तांकां आपूण पापांतल्यान मुक्त जाल्ल्याचें समाधान मेळटा. भुरग्यांक ‘मागता तें’ न्हय तर ‘जाय तें’ दिवपाक पालकांक कळपाक जाय. ‘मागता तें’ मेळपी भुरगीं अहंकारी जातात. आपल्याक जाय ती वस्त चुकीच्या मार्गान काय जायना, ती मेळोवंकच जाय ही मानसीकताय तांचे मदीं तयार जाता. तांतूंतल्यानच उसगांवां जशी घडणूक घडली तशी घडटा.
एके शाळेंत जेश्ठ शिक्षक आशिल्ल्या एका इश्टान हालींच सांगिल्ली खबर. ताचे शाळेंत शिकपी एक भुरगो. शाळेंत मस्ती म्हूण ताची नामना. कुटुंबांतय ताचे विशीं अपुरबाये परस अनादरच चड. भुरग्याची आवय आनी बापूय उंचेल्या पदार नोकरी करपी. घरांत बरी येणावळ. म्हज्या शिक्षक इश्टाचें दुख्ख अशें आशिल्लें कीं त्या घरांतल्या एकुलत्या एक भुरग्याक पालकां कडल्यान गरजेचो वेळ आनी मोग मेळनाशिल्लो. शाळेंत पालकांक आपोवन ते विशीं सांगल्यार, ‘सर, आमी हें सगलें करतात तें ताचेच खातीर’ अशें तांचें म्हणणें आसतालें. आपल्या भुरग्याक फाल्यां खातीर पयसो न्हय तर आयचे खातीर पालकांचो वेळ जाय हाचें भान तांकां नाशिल्लें. अशीं भुरगीं एकमुळीं जातात आनी तातूंतल्यान नैराश्य उपरांत उर्मटपणा आनी अंती गुन्यांवकारी मानसीकताय तयार जावपाची संभावना आसता.
वयान वाडटे तरणे पिरायेर चलयांचे म्हूण खास अशे शारिरीक प्रस्न आसतात. तांच्या मानसीकतायेचेर आपसूकच ते प्रभाव घालतात. अश्या प्रस्नां संदर्भांत पालकांनी आनी शिक्षकांनी भुरग्यां कडेन उलोवंक जाय. पालक जेन्ना भुरग्यां कडेन असल्यो गजाली उलोवपाक फाटीं सरता तेन्ना भुरगो उमळशिकेन गुगल वा हेर माध्यमांतल्यान ते विशीं जाणून घेवपाचो यत्न करता. त्या व्यासपिठांनी ताका मेळिल्ली म्हायती खरी आसतलीच म्हणपाचो भरवंसो नासता. अश्या वेळार शाळेंत समुपदेशक वा मनसल्ल्लागार आपोवन भुरग्यांक मार्गदर्शन जावपाची गरज आसता. अश्या सत्रांत चलयां वांगडाच चल्यांकय बसून तीं आयकूंक सांगप, समजावन सांगप भोव गरजेचें. चलयांच्या प्रस्नांची जाणीव चल्यांकय जावंक जाय.
हो काळ कृत्रीम बुद्धिमत्तेचो. आमकां फुडाराक ही कृत्रीम बुद्धिमत्ता खंय घेवन वतली हें सांगप ह्या खिणाक तरी शक्य ना. निदान आमच्या भुरग्यांक कृत्रीम संवेदनशिलताये पसून तरी आमी पयस दवरया. ते खातीर शाळा आनी घरा बगर दुसरी बरी सुवात आसा व्हय?

अनंत अग्नी
9422439903