मसाल्यांचो राजा ‘मिरयां दाणो’

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

थंडी-खोंकली वा गळो आनी श्वसन तंत्रा कडेन संबंदीत समस्या आशिल्ल्यांक काळी मिरयां वरदान. तशेंच संधिवात विरोधी गूणधर्म आशिल्ल्यान सांध्यांच्या दुखण्यांतल्यान सुटका मेळटा.

भारतांत विंगड विंगड प्रदेशां सयत आमच्या गोंयांतूय मसाल्याची लागवड करतात आनी हेच खातीर हेर देश भारताक मसाल्याचो बालेकिल्लो अशें मानतात. आमच्या मसाल्याची रूच आनी परमळान ब्रिटिशांक मोनेळ घालो आनी ते वेवसाय करपाचे निमतान भारतांत आयले.
आमची भारतीय जेवणां खाणां चडशी रुचीन तिखट. दर जेवणां खातीर वापर केल्लो मसालो भलायकेचे नदरेन फायदेशीर. हातूंतले काळ्या मिरयांक मसाल्याचो राजा अशें मानतात.
आयच्या काळांत जायते जाण फिटनेस आनी भलायके विशीं जागृत जाल्यात. वजन उणें करपाक आनी कूड घटमूट दवरूंक आहारांत मिरयांचो वापर करप हो एक बरो उपाय. भारतीय खाणां-जेवणांत काळ्या मिरयांचो उपेग जायते खाशेले पदार्थ तयार करपा खातीर करतात. कारण तीं मरयां जेवणाची रुच वाडयता.
काळी मिरी दोन रुपांनी मेळटात. एक ल्हान गुळ्यांच्या आनी दुसरी पिठो केल्ल्या स्वरुपांत. पायपर निग्रम ह्या द्राक्षवेली पसून काळी मिरी मेळटा. पिप्पली ह्या संस्कृत नांवा वयल्यान काळी मिरसांग हें नांव पडलां. त्या उतराक लागून ग्रीक पेपेरी आनी लॅटीन पेपर ह्या उतरांचो जल्म जालो.
गुळ्या सारके काळ्या मिरयांचे कण हे वनस्पतीचीं बियो. ते सुकयतात आनी मसाल्यांत वापरतात.
हळडीच्या पिठ्यांत भरसून काळ्या मिरयाचो पिठो खाल्यार सगल्या प्रकारच्या कॅन्सरा सारके दुयेंसाचेर ताबो मेळोवपाची तांक तातूंत आसता अशें म्हणटात. काळी मिरी आनी हळद घालून फ्लू जाल्ल्या लोकांक दूद दितात. काळ्या मिरसांगेंत अँटी-ऑक्सिडेंट व्हिटॅमीन अ आनी कॅरोटीनॉयड आसता. कॅन्सर आनी धोक्याच्या दुयेंसां पसून राखण दिवपाक मजत करता. नेमान सेवन केल्यार कुडीक घटमूट दवरप फायद्याचें थारता. कच्ची काळी मिरयां खाल्यार पोटाचे भलायके खातीर खूब फायदेशीर. पोटांत तयार जावपी आम्लाचे प्रमाण वाडटा. तशेंच, खाल्ल्या अन्नांतलें प्रथीन सारकें पचता. पोटांत तयार जावपी हायड्रोक्लोरीक आम्ल आंतकड्यो निवळ करपाचें काम करता आनी पोटाच्या दुयेंसां पसून ताची राखण करता. देखून जेवणांत एक चिमटी काळी मिरसांग घातल्यार बरी.
सप्तकांतल्यान 3 फावटीं परस उणी आंतकड्याची हालचाल उणी जायत जाल्यार परसाकडची आफरावणेचो (बद्धकोष्ठकता) त्रास जाता. हातूंतल्यान थाकाय मेळोवपा खातीर अन्न पदार्थांत काळी मिरसांग वापरची. काळी मिरसांग आंतकड्यांनी पचिल्ल्या अन्नाची हालचाल वाडयता, जाका लागून मुखार वचप सोंपें जाता.
काळी मिरयां कातीं रोगां पसून राखण करपाक सक्षम आसतात. कातीचेर धवे दाग दिसतात तेन्ना बाजारांत मेळटात ती लोशना सारयल्यार लुकसाण जावंक शकता. काळी मिरसांग कातीचेर खंयच्याय तरेचे लाशे पडचे न्हय आनी ताचो मूळ रंग तिगोवन दवरपाक मजत करता. तशेंच नेमान सेवन केल्यार सुरकुती आनी हेर कातीचे प्रस्न उणे जातात.
काळ्या मिरयांत वनस्पती पोशक तत्वां भरपूर आसतात जे साइट पेशी मोडपाक मजत करतात. कुडींतलें चयापचय सुदारता आनी वजन उणें करपाकय आदार करता.
थंडी-खोंकली वा गळो आनी श्वसन तंत्रा कडेन संबंदीत समस्या आशिल्ल्यांक काळी मिरयां वरदान. तशेंच संधिवात विरोधी गूणधर्म आशिल्ल्यान सांध्यांच्या दुखण्यांतल्यान सुटका मेळटा.
काळ्या मिरयांचे सेवन केल्यार चडशे विखारी पदार्थ घाम आनी मुता वरवीं कुडींतल्यान भायर सरतात. अशे तरेन भितरल्यान पोंट निरोगी उरपाक मजत करता.
सॅलडांत चिमटीभर काळी मिरयां पूड घाल्यार ताची रूच वाडटाच आनी ऑमलेट वा उकडिल्ल्या तांतयांनी चिमटीभर काळी मिरसांग घालप भलायके खातीर आनी रुची खातीर फायदेशीर थारता.
सूप, केचप, सॉस आदीं पदार्थांत काळी मिरसांग घालतात. तशेंच जायत्या जाणांक फळाक मीठ आनी मिरयां घालून मसालाे घालपाक आवडटा. भुरग्यांक मसालेदार जेवणाची संवय ना आनी जेवणाची रुच वाडोवपाची आसल्यार तुमी चिमटीभर काळी मिरया पूड वापरूंक शकतात. हाका लागून जेवणाक मसालेदारपण येतलें आनी हेर मिरसांगेच्या तुळेंत रूच वाडटली.
एके वटेन जायत्या गुणांनी भरिल्ल्या काळ्या मिरसांगाचोय जायते दुश्परिणाम जावंक शकतात. हे दुश्परिणाम दर एका मनशाच्या आहाराचेर आनी संवयांचेर आदारून आसतात.
जेवणांत एक चिमटी काळी मिरसांग घालून लेगीत कांय जाणांक हड्ड्यांत जळजळटा.

सुदिन वि. कुर्डीकार
8275425404