भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंय भारताचे अस्तंत दर्यादेगेर वसलां, जरी गोंयची दर्यादेग 160 किमि आसली तरी, गोंयाक सह्याद्री दोंगरमाळांचो आशिर्वाद लाभला. ह्या गोंयच्या दोंगरमाळांनी
वेगळींवेगळीं परंपरीक शेतां करतात. कुळागर हें एक परंपरीक शेत. जें गोंयांत फोंडें, सत्तरी, दिवचल आनी सांगें ह्या म्हालांनी दिसून येता. तशेंच काणकोण आनी केपें ह्या म्हालांनी लेगीत तीं पळोवंक मेळटात.
कूळ म्हणल्यार कुटूंब आनी आगर महणल्यार स्टोर हावस. म्हणल्यार विंगड विंगड प्रकारच्या वनस्पतींची उत्पादनां मेळटात. कुळागर शेतां हीं दोंगरार सोंपणां करून जमनीचेर लागवड करतात. कुळागर ह्या शेतांत चडशीं सुपारीची झाडां (माडयो ) पळोवंक मेळटात. गोंयांत सुपारीक बेडे वा होपळां म्हणटात. कुळागरांनी सुपारीच्या झाडां बगर, पणस, आंबो, भिल्लमाड, निरपणस, माड, बीमल, करमल आनी वेगळ्यावेगळ्या प्रकारचीं फुलां, वखदी आनी भाजिपाल्याची वनस्पत झाडांची लागवड पळोवंक मेळटा.
शेवण्यांचो आवाज कुळागरांनी सदांच बोवाळ घालता. अशें दिसता कुळागरांनी मनशां बगर सुकण्यांचो लेगीत परमळ व्हांवता आनी कुळागरांक शिंपणावळ पद्दतींनी मायेची उर्बा दिवन तांकां जिवीत दवरलां. कुळागरांतलीं झाडां शिंपूक कल्ल्याचो वापर करतात. हें कल्लें लांकडा पसून करतात, कल्लें करपाक काजू, चारा, कोम्ब्या ह्या झाडांचो आस्पाव आसता. कल्लें हें एक मिटर वा देड मिटराचें आसाता. कल्लें करपाक खंयचाेच एक समुदाय असो थारावीक ना. ज्या मनशाक सुताराचें गिन्यान आसा ताका हें कल्लें करूंक जमता.
कुळागरांत शिंपणावळ करपाचो सैमीक स्रोत म्हणल्यार बांयो, झरे, तळयो. जानेवारी ते एप्रील ह्या म्हयन्यांनी कुळागर शिंपपाक सुरू जाता. पूण शिंपचे पयलीं मांडयांक सुपारी लागिल्ली आसत जाल्यार ती काडटात. कारण सुपारी जून जाता. कुळागर हें सात दिसांनी एकदां शिंपतात. तळ्याचें उदक येवपाक पाट तयार केल्लो आसता. पाटान उदक व्हांवत येता आनी थंयच्यान फोणीयेन वता. फोणीयेन रावन कल्लें हातांत धरून झाडांक उदक शिंपप. ह्या प्रकारच्या शिंपणावळे खातीर भौतीक बळग्याची खूब गरज आसता.
फोंडें शारांतल्या केरी गांवाक आपल्या आस्पावान पवित्र करपी विजयादुर्गा देविचे जात्रे दिसा, देवळाचे सरभोंवतणी कल्ल्यांचो बाजार भरता. फोंडें म्हालांतल्या कांय वाठारांतले लोक थंय कल्लें तयार करून विकपा खातीर घेवन येतात, आनी गोंयचे लोक मुद्दम कल्लें विकतें घेवपा खातीर थंय येतात. पूण आयज काल कल्लें करपी उणें दिसूंक लागल्यात. आतां लांकडाचे सुवातेर प्लास्टिकाचीं कल्लीं आयल्यांत.
अशें दिसून येता की परंपरीक कला आता काळाभायरी जायत चल्ल्या. हाचें कारण म्हणल्यार आयचे तरणाटे आधुनिकीकरणा फाटल्यान धांवूक लागल्यात. परंपरीक शिंपणावळ पद्दतीची सुवात लेगीत स्प्रिंकल पद्दतीन घेतल्या. आधुनिकीकरणाच्या फाटल्यान आपली परंपरा विसरूं नाकात. ती तिगोवन दवरात गोंयचें दायज सांबाळून दवरात.
दिक्षा केरकार
9763324759
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
