राम मंदिरा विशींचो घटनाक्रम

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

फाटल्या जायत्या वर्सा सावन ज्या खिणाची वाट पळयताले तो खिण निमाणो लागीं पावलो. अयोध्यांतल्या राम मंदिराचें व्हड उमेदीन आनी दबाज्यांत 22 जानेवारीक उक्तावण जातलें. ते दीस रामाचे मुर्तीची प्राणप्रतिश्ठापना जातली. अयोध्या राम जन्मभूमि हो देशांत सगळ्यांत चड काळ चलल्लो एक संघर्श. राम जन्मभूमी वयलें राम मंदिर 495 वर्सांची प्रतीक्षा करची पडल्या. 1528 ते 2023 ह्या काळांत जायत्यो घडामोडी घडल्यो. 9 नोव्हेंबर 2019 दिसा सर्वोच्च न्यायालयाच्या पांच न्यायाधीशांच्या घटनात्मक खंडपिठान इतिहासीक निकाल दिलो.

अयोध्या शारांतल्या वादांतल्यान राम मंदिर बांदप आनी उक्तावण मेरेनचो काळ असो आशिल्लो…

1528 – मुघल सम्राट बाबर हाचो सेनापती मीर बाकी हाणें वादग्रस्त सुवातेर मशिदी बांदपाचो आदेश दिलो. ही सुवात भगवान रामाची जल्मभूंय आनी ह्या जाग्यार एक पुर्विल्लें देवूळ आसा असो हिंदू समाजाचो दावो आशिल्लो. मशिदीच्या एका घुमटाखाला आशिल्ली सुवात ही भगवान रामाची जल्मभूंय असो हिंदू लोकांनी दावो केलो.

1853 – 1853 त मशिदी बांदिल्ल्या जाग्या भोंवतणीं जातीय दंगली जाल्यो. उपरांत 1859 त ब्रिटीश प्रशासनान वादग्रस्त वाठारा भोंवतणी दुरीग उबारून मुसलमानांक मशिदी भितर पुजा करपाची परवानगी दिली आनी हिंदू लोकांक आंगणांत पुजा करपाची परवानगी दिली.

1949 – अयोध्या राम जन्मभूमीचेर खरो वाद 23 सप्टेंबर 1949 मशिदींत रामाची मूर्त मेळ्ळी. थंय भगवान राम प्रगट जाला असो दावो हिंदू लोकांनी केल्लो. देखून, कांय जाणांनी दावो केलो की ही भगवान रामाची मूर्त रातच्या वेळार मशिदी भितर दवरली. उत्तर प्रदेश सरकारान बेगोबेग ही मूर्त काडपाचो आदेश दिलो, पूण जिल्लो दंडाधिकारी के. नायर हांणी धर्मीक भावनांक दुखतल्यो आनी हिंसाचाराक उर्बा मेळटली ह्या भंयान हो आदेश चालीक लावपाक असमर्थताय उक्तायली.

1950 – फैजाबाद नागरी न्यायालयांत दोन याचिका दाखल जाल्यो, एक याचिका वादग्रस्त जमनीचेर रामाची पुजा करपाची परवानगी मागली आनी दुसरी मूर्त स्थापन करपाची परवानगी मागली.

1961 – उत्तर प्रदेश सुन्नी वक्फ मंडळान वादग्रस्त जमीन ताब्यांत घेवप आनी मूर्त काडून उडोवपाची याचिका दाखल केली.

1984 – 1 फेब्रुवारी 1986 दिसा फैजाबाद जिल्लो न्यायाधीश उमेशचंद्र पांडे हांच्या याचिकेचेर आदारीत के.एम. पांडे हांणी हिंदू लोकांक पुजा करपाक परवानगी दिली आनी बांदावळीचेर आशिल्ले कुलूप काडून उडोवपाचो आदेश दिलो. राजीव गांधीच्या सरकारानय ह्या निर्णयाक तेंको दिलो.

1992 – 6 डिसेंबर 1992 दिसा एक इतिहासीक घडणूक घडली, जेन्ना विश्व हिंदू परिशद आनी शिवसेनेच्या हजारो कार्यकर्त्यांनी वादग्रस्त बांदावळ मोडली. ही बांदावळ मोडल्या उपरांत देशभर जातीय दंगली सुरू जाल्यो आनी हजारांनी लोकांचो जीव गेलो.

2002 – कार सेवा करपाक वचपी हिंदुत्व संघटनाच्या वावुरप्यांक लक्ष्य करून ग्रोधा स्टेशनाचेर एका ट्रेनीक उजो लायलो. हे घडणुकेक लागून गुजरातांत दंगल सुरू जाले आनी 2 हजारां वयर लोकांक मरण आयलें.

2010 – अलाहाबाद उच्च न्यायालयान सुन्नी वक्फ मंडळ, राम लल्ला विराजमान आनी निर्मोही आखाडा हांचे मदीं वादग्रस्त जमनीचे तीन सारके भाग केले.

2011- अयोध्या वादाचेर अलाहाबाद उच्च न्यायालयान दिल्लो निकाल सर्वोच्च न्यायालयान स्थगीत केलो.

2017 – सर्वोच्च न्यायालयान संबंदीत पक्षांक न्यायालयाच्या भायर स्थीर जावपाचो निर्देश दिला. ते भायर भाजपाच्या जायत्या फुडाऱ्यांचेर गुन्यांवकारी कट रचपाचो आरोप निश्चित केलो.

2019 – 8 मार्च 2019 दिसा सर्वोच्च न्यायालयान मध्यस्थी खातीर ह्या प्रकरणाचो संदर्भ दिलो आनी आठ सप्तकां भितर ही कारवाय पुराय करपाचो आदेश दिलो. मध्यस्थी पॅनेलान 2 ऑगस्ट 2019 दिसा कसलोच थाराव करी नासतना आपलो अहवाल सादर केलो. उपरांत सर्वोच्च न्यायालयान अयोध्या प्रकरणाचेर दिसपट्टी सुनावणी सुरू केली आनी 16 ऑगस्ट 2019 दिसा सुनावणी पुराय जाले उपरांत निवाडो राखून दवरलो. 9 नोव्हेंबराक सर्वोच्च न्यायालयाच्या पांच न्यायाधीशांच्या खंडपिठान राम जन्मभूमिच्या वटेन निकाल दिवन वादग्रस्त 2.77 एकर जमीन हिंदू पक्षाक दिली आनी मशिदी खातीर 5 एकर दिवपाचे निर्देश दिले.

2020 – 25 मार्च 2020 दिसा 28 वर्सां उपरांत राम लल्लाच्यो मूर्ती मंडपातल्यान फायबर देवळात स्थलांतरीत केल्यो आनी 5 ऑगस्टाक देवूळ बांदपाचो भूमिपूजन सुवाळो जालो.

2023 – परत एक फावट अयोध्यांतलें राम लल्लाचें भव्य देवूळ बांदलें. 22 जानेवारी 2024 दिसा राम लल्लाच्या भव्य देवळाचें उक्तावण जातलें. हाका लागून दशकां सावन चलत आयिल्लो वाद सोंपतलो आनी राम लल्लाची विधीपूर्वक पुजा जातली.