नितळसाण गेली उडत !

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

… दाखलो घेवचो पडटा. तो कोलव्यांच्या सातूय हाॅटेलांनी घेवंक नाशिल्लो. हेर कडेनूय अशीं आस्थापनां आसूं येतात. प्रदुशण मंडळाक ताचोय सोद घेवचो पडटलो.

नितळसाणेचो आग्रो धरपी जायते म्हान मनीस आमच्या भारतांत जावन गेले. नितळसाण कितली म्हत्वाची हाचो उपदेश तांणी जीणभर केलो…. आनी सगल्यांत म्हत्वाचें म्हणल्यार उलयिल्ले प्रमाण कृती केली. संत गाडगेबाबा हांणी हातांत सान्न घेवन घाण नितळ केली. लोक आपल्याक मजत करतले काय ना, हें पळय नासतना ते काम करीत रावले आनी रातीं कडेन नितळसाण, समाजीक प्रस्न, अंधश्रद्धा अशा विशयांचेर किर्तना करून जागृतायूय केली. लोकांनी तांकां लाखांनी रुपया देणग्यो दिल्यो. मात हातूंतलो 1 रुपया पसून तांणी स्वता खातीर वा आपल्या कुटुंबा खातीर वापरलो ना. दुसरे महात्मा गांधीजी. तांणी शांतीनिकेतनात संडासाचो मैला पसून तकले वयल्यान व्हेलो, साने गुरुजीन गटारां नितळ केल्यांत. अर्थांत स्वच्छतायेचे खरे आदर्श म्हणपाक मेळटले, अशे मनीस आतां टाॅर्च घेवन सोदल्यार पसून मेळत हाची खात्री ना!! गांधी जयंतीक स्वच्छ भारत, नितळ गोंयची मोहीम जाता. पूण उपरांत परत कोयर साचत रावता. हाका आमचो समाजूच जापसालदार आसा, हें वेगळें सांगपाक नाका. हो कोयर जावपाचीं कारणांय आमकां खबर आसात. ताचेर उपाय केन्ना मेळटलो, तें कोणाक खबर ना. कसलोय कोयर उडोवपी मनशाक 500 रुपया दंड घालीत जाल्यार ही कोयर समस्या नियंत्रणा खाला येवं येता.
हालींच कोलव्यां सात हाॅटेलांक प्रदुशण नियंत्रण मंडळान धपको दिला. फुडलो आदेश येता म्हणसर सगले वेव्हार बंद दवरपाक सांगलां. हातूंत 3 रेस्टाॅरंटां, 3 कॅफे आनी एक बार- रेस्टाॅरंट आसा. मंडळा कडल्यान गरजेचे परवाने घेवंक नाशिल्ल्यान ही कारवाय केल्या. दोन दिसां पयलीं हरमला सरकारी यंत्रणेची परवानगी घेनासतना बांदिल्लें हाॅटेल सील करपाचो आदेश न्यायालयान दिला. ती इमारतूच 31 आॅक्टोबराक मोडपाची आसा खंय.
कोणूय घर वा ल्हानशें आस्थापन उबारतना साबार खात्यांचे परवाने घेता, फी फारीक करता. मात हांगा कांय जाण बेधडक सरकाराक वंयेर सुकत घालून आपणाक जाय तेंच करतात. इतलें धाडस तांकां येता कशें? पयसो उडय…. आनी मागीर मनाक येता तें भायर रकय, ही संस्कृती गोंयांत रुजल्या, अशें म्हणचें पडटा. हाॅटेलांच न्हय, तर सगल्याच आस्थापनांक हवा, उदकाचें (घडये आवाजाचेंय आसतलें!) प्रदुशण आमी करिनात, हाचो दाखलो घेवचो पडटा. तो कोलव्यांच्या सातूय हाॅटेलांनी घेवंक नाशिल्लो. हेर कडेनूय अशीं आस्थापनां आसूं येतात. प्रदुशण मंडळाक ताचोय सोद घेवचो पडटलो. कोलव्यांच्या सात हाॅटेलांनी प्रदुशण मंडळा कडल्यान परवानो घेवंक ना ताका कोण सरकारी अधिकारी जापसालदार आसा जाल्यार ताचीय चवकशी करची पडटली. पळोवया.
हाॅटेलांत नेमकें कितें प्रदुशण करतात, तें खंयच्याय बसस्टॅण्डाचेर गेल्यार दिसता. पणजेचो कदंब बसस्टॅण्ड हाचें बरें उदाहरण. थंय कागद, प्लास्टिकाचे कप, स्ट्राॅ, गिरायकांनी अर्दवट सांडिल्ले जिनस, घाणयारें उदक, कागदां, पोतयो, गोरवां, सुणीं, कावळे… बरेंच कितें पळोवपाक मेळटा. हालींच्या कांय म्हयन्यांनी तितलीशीं बुरशेंपणा दिसनात. ताचे पयलीं मात स्टॅण्डाचो सोनसडोच जाल्लो. हाॅटेलांच्यो टांकयो फुटून पोरूं सांतिनेज वाठारांत रस्त्याचेर घाणयारें उदक व्हांवतालें. कोयर तर सदचोच. हाॅटेलांची नितळसाण ही खुद्द त्या धनयाची जापसालदारकी आनी प्रदुशण मंडळ, पालिकेचीय!
प्रदुशण जाता तें खास करून घाणयाऱ्या उदकाचें. शारांनी एकेकदा जागो नासता, पूण गांवांनी गाडे, हाॅटेलांच्या सरभोंवतणी जागो आसून पसून थोडे उदक जिरोवपाक फोंड मारिनात. सरपंच, पंच वळखीचे आसतात, तांचे (सगल्यांचेच न्हय) हात ओले केले काय कायदो बोल्सांत उडोवपाक मेळटा, हाची खात्रीच कांय वेवसायिकांक पटल्या. देखून तर परवाने नासतना कांय जाण उद्देग, वेवसाय करतात. प्रदुशण नियंत्रण मंडळान पंचायतींच्या पालवान गांवांनीय ही मोहीम चालीक लावंक जाय. हाॅटेल धनयांचो दुस्मान कागाळ करतलो आनी मागीर आपूण कारवाय करतलों, असो विचार करून ओगी रावप चुकीचें. वेवसायिकांनीय सरकारी यंत्रणेक आपूण विकत घेवपाक शकतां, ही भावना मनांतल्यान काडची. आमचो आमदार आमकां घट, संकश्ट आयल्यार तो सहज तें ना करतलो, असो चुकीचो विचार बऱ्याच गोंयकारांच्या मनांत किल्लला. तो तांणी स्वताच हुमटून उडोवचो. नाजाल्यार मागीर तो असो एक दीस आंगलट येता.