“वाचतले ते वाचतले”

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

“When Citizens Read, The CountryLeads”. हे लक्षांत घेवन प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी​ हांणी दर एका गांवांत ग्रंथालय (वाचपघर) ही संकल्पना मुखार व्हरपाचें थारायलां. वाचक जेन्ना पुस्तक वाचतलो तेन्ना ताची बौद्धिकताय वाडटली, विचार सरणेंत बदल जातलो आनी राष्ट्राच्या विकासांत हातभार लागतलो. ह्या उद्देशान 5 ऑगस्ट आनी 6 ऑगस्ट 2023 दिसा ‘Festival of Libraries 2023’ ही दोन दिसांची कार्यावळ घडोवन भारत पुस्तकांचो देश घडोवपाचे नदरेन एक पावल मुखार घालें. ग्रंथालय उदरगती खातीर प्रकाशक, ग्रंथपाल, लेखक, सामाजीक संस्था आनी वाचकांच्या विचारांचे आदान प्रदान जालें. अार्विल्ल्या जगांत भारतांतलीं पुस्तकां डिजिटलायझ करपाचो भारत सरकारचाे संकल्प योग्यूच आसा. विद्यार्थ्यांनी ग्रंथालयांचो चडांत चड उपेग अभ्यास आनी मनरिजवणे खातीर नक्की करून घेवचो.
वाचनाची आवड भुरगेपणा सावन रुजोवची पडटा. भुरग्यांच्या हातांत भुरगेपणा सावन पुस्तकां पडलीं तरूच वाचनाची आवड नकळटा निर्माण जाता. पणजीची सेंट्रल लायब्ररी आशिया खंडांतलें पयलें भौशीक वाचनालय अशी नोंद आसा. हाचो दर एका गोंयकाराक अभिमान आसपाक जाय. गोंयच्या विद्यार्थ्यांनी चडांत चड ज्ञानार्जन, वाचन करचें म्हणून गोंय सरकारान गावांगांवांनी वाचपघरां उगडल्यांत. दर वर्सा लाखांनी रुपया वाचपघरांचेर खर्च करतात. ताचो फायदाे दरेकान करून घेवप खुबूच गरजेचो आसा. पूण लोक वाचपघरा वटेन पळय लेगीत नात.
नृत्य, गायन, संगीत, खेळ, चित्रकला अशा शिकवण्या बरोबर वाचना खातीर भुरग्यांक प्रवृत्त करपाक जाय. म्हणटकूच सर्वांगी विकास सादूं येतलो. उलोवपाची कला सुदारतलो जाल्यार शब्दसंपदा वाडोवपाची, भाशेचेर प्रभुत्व मेळोवपाची गरज आसता. पुस्तकांक इश्ट करून घेतल्यारूच हें शक्य आसा. बालवर्गांत ट्युशन क्लास लावन अभ्यासाचें वजें दिवचें न्हय. ताचे परस ल्हान काणयांची पुस्तकां मुजरत दिवचीं. आजी-आजो नातरांक ट्युशन क्लासीक सोडपाक वतात. ताचे परस वाचपघरांत धाडलीं जाल्यार तांकां वाचनाची आवड निर्माण जातली आनी फुडाराक ट्युशन क्लासाची घडये गरजूय भासची ना. वाचनालयांत वचून आजी-आजो लेगीत वाचन करतले, तांची मनरिजवण जातली, वेळूय बरो वतलो आनी वाचनालय लेगीत सक्रीय जातलें. ग्रंथपाल पसून उमेदीन वाचनालयाची सुदारणा करपाचो नक्कीच यत्न करतलो.
सरकार कांयच करूंक पळेना अशें म्हणून दरदिसा रडत बसचे परस, ज्यो सुविधा दिल्यात तांचो उपेग करून कित्याक घेवचो न्हय? आमी होटॅल, सिनेमा, मौज-मस्ती, मॉल असल्या मनरिजवणे गजालींचेर सुमारा भायर खर्च करतात. पूण वाचनलयाचो वांगडी म्हणलें की मात ‘नाका रे बाबा’ असोच सूर आयकूंक येता.
कांय राज्यांनी वाचनलयाचे वांगडी जावन दर म्हयन्याक पयशे मोडून वाचन करचें पडटा. तांची भुरगीं युपीएससी परिक्षेंत येसस्वी जातात. “वाचतलें ते वाचतलें” हें तांकां पटलें, आमचें कितें? फक्त शालेय पुस्तकांचेर रावनासतना दरेका विशयांतलीं हेर पुरक म्हायती मेळोवप काळाची गरज आसा. बारावी उपरांत कितें? हाचो विचार धावी वा बारावेंत करिनासतना, मुळाव्या पांवड्यार पालकांनीच करचो. मेळयिल्लें गिन्यान केन्नाच फुकट वचना. धावी ते बारावी हीं तीन वर्सां भुरग्यांच्या फाटल्यान लागनासतना, चेपणा खाला दवरिनासतना वाचनाची संवय लहानपणांतूच लायली जाल्यार दुदांत साकर. कांय वर्सां पालकांक त्रास घेवचो पडटलो. एकदां वाचनाची आवड लागली की तांची पावलां आपले आपूण वाचनालया कडे वळटलीं. लाख रुपया ट्युशनाचेर खर्च करचे परस पुस्तकांचेर थोडे पयशे गुंतयले जाल्यार फुडारांत फायदोच आसा.
पुस्तकां सारको दुसरो इश्ट ना. वाचन आत्मविस्वास वाडयता, शब्द संपदा वाडोवपाक मजत करता, भाशेचेर प्रभुत्व मेळटा, विचारांक चालना मेळटा, मनोरंजन जाल्ल्यान मानसीक सूख मेळटा, गिज्ञानांत भर पडटा तशेंच आकलन शक्ती वाडटा.
समाजांतल्या दरेकान वेळ काडून ग्रंथालयाक नेमान भेट दिवपाक जाय. नव्या शिक्षणीक धोरणांत वाचनाक खूब म्हत्व दिलां. भुरगेपणांतूच वाचपघराचीं सोंपणां चडपाची संवय लायली जाल्यारूच व्यक्तीगत, समाजीक विकास सादतलो आनी भवितव्य उज्वल जातलें. म्हणूनच म्हळां, ‘वाचतले ते वाचतले’.

तेजस्वी अनील कामत
माडेल – थिवी