घर, घरपण आसचें अशें…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आपलें घर ल्हान आसूं वा व्हड. तें निवळ आसचें. तातूंत वारो खेळचो, विचार खेळचे, सकारात्मकता नंदची. घरांतलीं मनशां आसचीं गोड गोड साकरे वरी. बऱ्या सभावाचीं. उजू चलणुकेचीं.

आमगेर यो रे, यो गो एक दीस अशे आग्रे आमकां मित्र सोयरे करीत आसतात. जेन्ना तांगेर वेळ काडून आदीं तांकां सांगून
वतात तेन्ना तांकां येवकार दिवपाचें गांभीर्य आसना. आपोवपी यजमान आपल्याच मग्मांत आसता. तें पळेतकच मागीर खंत जाता. आपणेच आपलो अपमान करून घेतलो काय जाता. कांय यजमान आपल्या फोनाचेर उलयत आसतात. कांय जाण नातरांक खेळयत आसतात. दुसऱ्याक आपयला म्हूण मुळावी तयारी करपाची संस्कृती नाशिल्ले वरी घडटा हें.
ताणें व्हडलें घर बांदलां म्हूण आपणे बांदप ही व्यक्तीगत गजाल जाली. पूण आपूण लोकांक सुके आग्रे करून आपयतां तेन्ना आपली एक जापसालदारकी आसता, सोयऱ्याची सरबराय करपाची.
घराचें घरपण येत्या वत्या लोकांक लागून उठून दिसता. हालींसराक मनशाक मनीस नाका जाला. कोविडा उपरांत ही स्थिती सामकी बिकट जाल्या. लोक सिरियलींनी वा मोबायलांनी गुतिल्ले आसतात.
घर ही मुळावी गरज. ते केदें जाय, कित्याक जाय, आकार केदो आसचो हें पयलीं आपणाक स्पश्ट कळूंक जाय. इंग्लीशींत नेमाळीं खूब येतात. रियल इस्टेट मळावेलीं अद्ययावत म्हायती दिवपी राशींनी नेमाळीं येतात. रियल इस्टेट हो शब्द कोणें कसो तयार केलो म्हूण कळना. ताचें मूळ अमेरिकेंत आसा. सादे सोंपे भाशेंत सांगचें जाल्यार घरांचो बांदावळ वाठार.
ह्या बांदकामा विशींच्या नेमाळ्यांनी घरांचो सांबाळ, जतनाय, भितरली सजावट हे विशीं सांगिल्लें आसता. घराचे पड्डे कशे कितले आसचे, ते केन्ना बदलचे, कार्पेट, जनेलां, झुंबर, फर्निचर, ते केन्ना बदलचे… नवी नवी म्हायती येत आसता.
एक्काय नेमाळ्यांत घर, घरपण, घराबो, घराचें चैतन्य, घरांतल्या कुटुंबियां कडेन कशें वागचें, खास करून अतिथीक देव मानपी भारतीय संस्कृतींत ताका कसो येवकार दिवचो, खाण जेवण दिवन तृप्त करचो हे विशीं कितेंच आसना. इस्कादी, पांखें, सपणां, मेजां… हीं दाळ्ळीं, भयरोजोळोप लागिल्ले वरी चकचकीत केलीं म्हूण घर नंदना. नांदतें घर म्हणटात तातूंत घरांतलीं मनशां मायेस्त हें अभिप्रेत आसता. घरांत बुरशेपण आसचें न्हयच. घरांतल्यो वस्तू, कपडे, आयदनां अस्ताव्यस्त करून उडोवचीं न्हय. तें गुड्ड्याक मारूंक फावना. सगळें सामान टापटीप दवरतना काळिजूय निवळ स्वच्छ आसचें. मेजां आनी आरमारी येवकार दिनात. वण्टी सोयऱ्यां कडेन उलयनात. उलयिल्लें कानांनी आयकनात. मनशां प्रेम दितात. थंडाय, थाकाय, सावळी दितात. ताचेर एक नेमाळें जाय. नवे नवे विचार आनी लेख आशिल्लें. घरांत संवाद कसलो, कितें, कितलो वेळ जाय हाचेर भाश्य आशिल्लीं नेमाळीं जाय.
शेवणीं घोंटेरांनी रावतात. शेंकडे उलगले, घोंटेरांचो आकार डिझायन तोच. मनशाचोच झेत पळोवचो. हजारांनी वर्सां रावंक आयिल्ले वरी घराची सजावट, आसक्ती. बाकिच्यांक मोटेपणां मारपाक इंटेरियर आनी आवटर डेकोरेशन. डेकोरेशन आसचें काळजांतूय. चड आनी चड प्रेमळ जावचें. चड चड रफ जावचे सुवातेर.
सोयऱ्यांची मायेमोगान वासपूस करूंक जाय. सेवाभावनेन आग्रो जेवण वाडूंक जाय. जेवतना थोड्यांक नेगेटीव गजालींची रवंथ करपाची संवय आसता. नाका आशिल्ल्या गजालींचेर भरभरपाची संवय आसता. राजकारणाचेर, गुन्यांव, दुयेंसां, समस्या हांचेर जेवतना उलोवंक फावना. अन्न हें पूर्णब्रह्म म्हळां. उदरभरण नोहे, जाणिजे यज्ञकर्म अशें संत रामदासान म्हळां. अन्नाच्या गोट्यांचो आदर करुया. भितरल्या परमात्म्याक घाल्ल्यो समिधा त्यो, पोटाची चिरू भरपा पुरतीच कृती न्हय ती.
घरांत प्रेमळ मनशां भरिल्लीं आसल्यार थंय जीं स्पंदनां घुंवतात, आंदोलनां, आवर्तनां, कंपनां नाचतात तीं सत्ययुक्त वलयां येतल्यांक वतल्यांक जाय जायशीं दिसतात. एकदां घरांत आयिल्ल्याक परत हांगा येवचें अशें दिसूंक जाय. उजवाती लावन आनी स्प्रे मारून तें घडना. मनीसपणाचो सुगंध घरभर कायम वसचो पडटा.
घराच्या दारांत जोत्यांचो बुटांची रास पडूंक जाय. घरांत येतो वतो जाय. संत सांगतात, घर कर मंदीर, न्हय अशुभ कंपनांची वस्ती आशिल्लें स्मशानरुपी भवन.
घराच्या पोरसांत आनी जनेलांच्या कुंड्यांनी फुलूं फुलां. ताचेर नाचूं फुलपाकुलीं. उडणां मारूं पिटकोळीं आनी हेर शेवणीं. खांदया कणकणीं. घरांत धोलूं झोपाळो.
ही बोधकथा घराच्या म्हत्वाचेर उजवाड घालता. एका मनशा कडेन जायतीं घरां आशिल्लीं. पयशेकार तो. सप्तकी सुटयेर येवपाक एक घर, गिमाचे सुटयेंत वचून रावपाक आनीक एक घर अशीं घरां. एक दीस ताका कितें येवजलें कोण जाणा. ताणें आपल्या लागींच्या सहाय्यकाक म्हळ्यार पीए-क आपयलो आनी आदेश दिलो.
आमचें तें न्हंय देगे वयलें घर विकून उडोवया. तांचो सांबाळ करपाक दगदग आनी खर्च. मनीसबळूय लागता. चड घरां आसतकूच कटकटी चड. तांची कुयदाद घेवपाक, निवळ दवरपाक.
दुसऱ्या दिसा हो भाटकार उठलो. पेपर वाचतना ताणें घराची एक सुंदर जायरात पळेली. काव्यमय उतरांतली. सकाळीं फुडें जंय हुनहुनीत सुर्या किरणां न्हंयच्या उदका पात्राक आफडून घरांत निस्ततात अशें एक ओडलायणें घर विकपाचें आसा. पुनवेक जेन्ना चान्न्याच्या वावझडींत वाठारभर चकचकता तें घर विकपाचें आसा. ही वास्तू इतली पवित्र, सात्वीक,…… फुडलें वाचिनासतना भाटकारान तात्काळ आपल्या पीए-क फोन केलो. हें घर आमकां विकत घेवंक जाय. आजूच तयारी कर.
“सायबा, तुमचेंच घर न्हय तें… तुमीच सांगिल्लें विकपा खातीर जायरात दी म्हूण. आमी दिली.” सेवकान सांगलें.
“नाका. विकूं नाका.” भाटकारान आदेश दिलो.
भाटकाराक आपलें घर कितलें बरें हें कळ्ळें. तिरायतान सांगतकच दोळे उगडले.
आपलें घर ल्हान आसूं वा व्हड. तें निवळ आसचें. तातूंत वारो खेळचो, विचार खेळचे, सकारात्मकता नंदची. घरांतलीं मनशां आसचीं गोड गोड साकरे वरी. बऱ्या सभावाचीं. उजू चलणुकेचीं.
घर आसचें कशें तर? तुवें आतां वाचलें पळे, तश्शें आं, ज्युस्त!

मुकेश थळी
फोंडें