विद्यार्थीप्रीय शिक्षक, मार्गदर्शक: प्रो. राजय पवार

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

केप्यां सरकारी म्हाविद्यालयांत फाटलीं 27 वर्सां कोंकणी वरवीं विद्यादानाचें कार्य करपी विद्यार्थीप्रीय शिक्षक प्रो. राजय पवार हांची कला अकादमीच्या थिएटर आर्ट्स म्हाविद्यालयांत प्राचार्य पदाचेर नेमणूक जाल्या. त्या निमतान एक विद्यार्थी म्हण तांचे कार्यपद्दतीचेर उजवाड घालपाचो हो एक यत्न.

म्हज्या सारख्या शेकड्यांनी विद्यार्थ्यांचे जिणेंत राजय सरांची सुवात ही फकत एक शिक्षक म्हणून नासून ती एक फ्रॅण्ड,
फिलोजोफर आनी गायड म्हणूच आसा, हें कोणूच न्हयकारपाक शकचो ना. आकांताची हाजीरजबाबी आनी शब्दकोटींनी भरिल्ले विनोद बुद्दीचो अनंत वोतपी गिज्ञानाचो घसघसो म्हणल्यार राजय सर. हांव केन्नाय कोणाकय सांगतां, नैराश्य वा हेर कसल्याय कारणाक लागून जर कोणाकय आत्महत्या करीन दिसलें जाल्यार एकूच खेपेक राजय सरा कडेन उलयात, परत केन्नाच जीव दिवपाचो विचार लेगीत तकलेंत येवचोना.
कवी, नाटककार, निबंदकार, कॅामेडी किंग, शिक्षक, संशोधन मार्गदर्शक, गजलकार अशे वेगवेगळे पदर आशिल्ले आनी सदांच सकारात्मकतायेन भरिल्लें भोव आयामी व्यक्तीमत्व अशी तांची वळख करून दिवं येता. तांणी नाटक, कविता, निबंद, गजल, गीत आनी शिक्षणीक साहित्या वरवीं कोंकणी साहित्य आनी शिक्षणाच्या मळार योगदाना वरवीं देखदिणो वावर केला. ‘आमी उडया उडया’ आसत वा ‘हे मना’ सारखें गीत आसत, तांणी बरयिल्ल्या अश्या गितांनी लेगीत होच सकारात्मकतायेचो निर्मळ वझरो व्हांवतना आयकूंक मेळटा.
राजय सरान कितलेशेच शिक्षक घडयल्यात. आयज ते वेगवेगळ्या हायस्कूल, महाविद्यालय तशेंच विद्यापीठांत अध्यापनाचें काम करतात. हातूंत फकत कोंकणी शिक्षक नात, तर मराठी आनी हेर विशयांतल्या शिक्षकांनी लेगीत सरांचे शिश्यत्व आपणायलां आनी जिणेचे वाटेर जैतांचीं शिखरां चडल्यात. ‘मळबाक हात लायात, पूण पांय जमनीर दवरात, मळब केन्ना हातांतल्यान सुटत सांगूक जायना’ अश्या साद्या सोप्या उतरांनी तत्वगिन्यान मांडटना स्वता तें पाळप हे देख तांणी दर एकल्या मुखार दवरल्या. इतल्या वयल्या हुद्द्यार पावून लेगीत सामकें खालतेपणाची वागणूक, सामको मनमिळावू सभाव आमकां सरां भितर पळोवंक मेळटा. तांणी विद्यार्थ्याचेर तापतना हांवें केन्नाच पळोवंक ना. पूण जिणेची खोलाय पटोवन दितनाची शैली सामकी खास आसा. हड्डें आनी बावळे फुडें काडून चलपी जायत्या जाणांक हांवें पगळटना पळयल्यात. फकत सकारात्मकतायेन भरिल्लीं आनी सत्य परिस्थिती मांडपी ‘उतरां’ आनी वेगळें कांयच ना. हे विद्यार्थी आयजूय सरांचें नांव घेतना मानान मान सकयल घालतात. हो कसलेच तरेचो भंय न्हय तर फकत आदर. आदर ते व्यक्तीचो जाणे, जिणेची सायकल चलोवपाक शिकयली. तीन-तीन वर्सां फाटल्यान ब्रेकेटाक धरून देंवती-चडटी चडपाक शिकयली. आनी एक दीस ब्रेकेटाचें सोडून दिलें. बरे वर्सांनी फाटीं पळयल्यार सायकल बरीच मुखार पाविल्ली आसता पूण ती व्यक्ती मात थंयच उबी आनी कोणाक तरी जिणेची सायकल शिकयतना दिश्टी पडटा.
शिक्षणीक वर्सांतलो अभ्यासक्रम सगळेच सोंपयतात, तें दर एका शिक्षकाक नेमून दिल्लें काम. पूण ताचे भायर वचून चौकटी भायलें जिणेंचें पुस्तक वाचपाक शिकोवपी खूब कमी. आनी तातूंतले एक म्हणल्यार राजय सर. हें करतना तांचें तकलेंत फकत एकूच ध्यास आसता तो म्हणल्यार फकत एक पदवीधर तयार जायनासतना समाजांत एक बरो मनीस म्हणून त्या विद्यार्थ्यांन जगचें अशे तरेची शिकवण ते दितात. जें नाका तें काडपाक कळपाक जाय अशे तांचे विचार आसात. आनी विद्यार्थ्यांचे जिणेंतल्यानय नाका तेंच काडून उडोवपाचो सदांच तांचो यत्न आसता.
आयज तांचे विद्यार्थी फकत शिक्षणीक मळारूच न्हय तर वेगवेगळ्या सरकारी खात्यांनी, पत्रकारिता, फिल्म, उद्योग अशा जायत्या मळांनी काम करतात. अशा कितल्याशाच विद्यार्थ्यांचे प्रेरणा स्थान म्हणल्यार राजय सर. तांणी नवोदीत लेखकांक मार्गदर्शन करून पुस्तक प्रकाशनाची वाट दाखयल्या. कार्यावळींनी वचपाक विद्यार्थ्यांक फुडें काडप, तांचे कडल्यान तयारी करून घेवपा मेरेन ताच्या कामाचो आटाप आसता. जर कसल्याय कारणाक लागून खंयचोय एकाद्रो विद्यार्थी तांचे कडेन आयलो जाल्यार सगळ्यांत पयलीं ते ताचे घरचे परिस्थिती विशीं जाणून घेतात. कारण केन्नाकेन्नाय कांय कारणांक लागून विद्यार्थी लॅक्चराक पावना. देखून ताचो प्रोबलॅम समजून घेवप खूब गरजेचो. ओगीच दर-फर करून उपेग ना. हेर वांगडी शिक्षकांकय सरांचे हेंच सांगणें आसता. विद्यार्थी तुमकां भिवपाकय जाय, पूण अडचणीच्या वेळार तुजे कडेन येवपाक ताणें धजूंक फावना. विद्यार्थी आनी शिक्षकाचें नातें हें सदांच ‘गुरू शिष्याचेंच’ आसपाक जाय अशें तांचें मत.
राजय सर दरेका जाग्यार वेगळे. वर्गांत शिक्षक म्हणून वेगळे, विभाग मुखेली म्हूण वेगळे आनी एक इश्ट म्हणून वेगळे. विभाग मुखेली म्हणूण सगळ्यांक वांगडा घेवन एक घराबो असो मुखार वचपाचो तांचो हावेस पळोवंक मेळटा. बाळ जावचे पयलीं पाळणें बांदप तांकां मानवना. ‘प्रोडक्ट शूड स्पीक’ अशें तांचें मत. फाल्यां 1 सप्टेंबराक ते कला अकादमीच्या थिएटर आर्ट्स महाविद्यालयाचे प्राचार्य म्हण रुजू जातात. थंयच्या शिक्षक, विद्यार्थी आनी हेर कर्मचार्‍यांक ‘राजय पवार’ सरां वांगडा काम करपाचें, शिकपाची संद मेळ्ळ्या ते निश्चीतच ताचें भांगर करतले. तशेंच प्राचार्य म्हण वावुरतना सर महाविद्यालयाची एक नवी आनी वेगळी वळख निर्माण करतले हातूंत मात्तूय दुबाव ना. सरांक मुखारले जिणेंत खूब खूब येस आंवडेतां. सरांचो एक विद्यार्थी म्हणून तांचे कडल्यान मेळिल्लें मार्गदर्शन ‘सदां काळजांत’ उरतलेंच, पूण फुडाराकय तें मेळत रावतलें हिवूय आशा आसा. सरांचे फुडले जिणेक येस आंवडेतां.

दिपराज सातोर्डेकार
पंचवाडी