भांगरभूंय | प्रतिनिधी
का ल 29 ऑगस्ट हो राष्ट्रीय खेळां दीस म्हूण मनयलो.
हॉकीचे नामनेचे खेळगडे मेजर ध्यान चंद ह्या खेळगड्याचो भोवमान म्हूण हो दीस राष्ट्रीय खेळां दीस म्हूण देशभर मनयतात. ह्या दिसा राष्ट्रपतींचे हस्तुकीं खेळगड्यांक खेलरत्न पुरस्कार, अर्जून पुरस्कार आनी द्रोणाचार्य पुरस्कारांचें वितरण करतात. तशेंच खेळांतलो सर्वोच्च जिणेगौरव पुरस्कार म्हूण 2002 सावन मेजर ध्यान चंद पुरस्कार दितात. आपले कारकिर्दींत खेळांत असामान्य कतृत्व दाखोवपी आनी निवृत्ती उपरांत लेगीत त्या खेळां खातीर आपली जीण वेंचपी खेळगड्याक मेजर ध्यान चंद जिणेगौरव पुरस्कारान भोवमानीत करतात. भारताचे प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी फाटल्या वर्सा खेलरत्न पुरस्काराक लेगीत मेजर ध्यान चंद हांचें नांव दिवपाची घोशणा करून तांच्या कार्याचो भोवमान केला. ज्या खेळगड्यांनी वर्सभर बरी कामगिरी करून संवसारीक पांवड्यार देशाचें नांव वयर काडलें अशा खेळगड्यांक हो पुरस्कार दितात.
29 ऑगस्ट 1905 दिसा उत्तर प्रदेशांतल्या अलाहाबाद हांगा मेजर ध्यान चंद हांचो जल्म जालो. तांचे बापूय सोमेश्वर दत्त हे लश्करांत आशिल्ल्यान तांच्यो सेगीत बदल्यो जाताल्यो. बापायचे निवृत्ती उपरांत 1922 वर्सा पिरायेच्या सोळाव्या वर्सा ते स्वता लश्करांत दाखल जाले. त्यावेळार ते आर्मीच्या रेजिमेंटांत जावपी हॉकी मॅचींत खेळटाले. हॉकीतली तांची कुशळटाय पळोवन मेजर बाले तिवारी हांणी तांकां हॉकीतले बारीक धाडे शिकयले. ते तांचे हॉकीतले गुरू आशिल्ले. मुखार मेजर ध्यान चंद हॉकींत इतलें रमले की हॉकी होच तांचो जीव की प्राण थारलो.
1922 ते 1926 ह्या काळांत तांणी रेजिमेंटाच्या विवीध सर्तींनी आपली कुशळटाय दाखयली. हॉकीतल्या तांच्या कर्तुत्वाक लागून न्युझिलॅण्ड भोंवडेर वचपी इंडियन आर्मी पंगडांत तांची निवड जाली. ही भोंवडी तांणी गाजयली. हे भोंवडेंत तांणी आपल्या पंगडाक 18 जैतां मेळोवन दिलीं. दोन लडटी बरोबरींत सुटल्यो. जाल्यार फक्त एका लडटींत हार घेवची पडली. ही भोंवडी तांचे खातीर टर्नींग पॉयंट थारली. हे भोंवडेन तांची संवसारभर नामना जाली. हे भोंवडे उपरांत तांकां लान्स नायक म्हूण बडटी मेळ्ळी. फक्त भारतांतलेच न्हय जाल्यार संवसारभरांतले नामनेचे खेळगडे तांच्या खेळाच्या मोगांत पडले. मेजर ध्यान चंद हांची हॉकी खेळपाची कुशळटाय अफलातून आशिल्ली. बॉलाचेर नियंत्रण दवरप ही तांची खासीयत आशिल्ली. बॉल तांच्या ताब्यांत आसतना, मैदानार कोणूच खेळनात अशेंच दिसतालें. बॉल तांच्या स्टिका लागसारच्यान हालतूच नाशिल्लो. म्हणून तांच्या स्टिकांत मॅगनेट बसयल्या अशी वावडी तेन्ना पातळिल्ली. हॉकी हो सांघीक खेळ. तो संघ भावनेनूच खेळूंक जाय अशें तांचें मत आशिल्लें. म्हणून बॉलाचेर अफलातून नियंत्रण आसून लेगीत ते आपल्या वांगड्यांक अचूक पास दिताले. हॉकीतली तांचे हे कुशळटायेक लागूनच तांकां हॉकीचे जादूगार अशें म्हणटात.
मेजर ध्यान चंद हांणी आपल्या जादवाच्या खेळान देशाक 1928 (एमस्टरडॅम) 1931 (लॉस अँजेलीस) 1936 (बर्लीन) अश्या सेगीत तीन ऑलिंपीक सर्तींनी भांगरा पदक जिखून दिलें. 1936 वर्सा भारत आनी जर्मनी हांचे मदीं जाल्ल्या ऑलिंपिकाचे फायनल मॅचींत ध्यान चंद हांणी एका हातान जैत मेळोवन दिल्लें. ही लडत पळोवपाक जर्मनीचे हुकुमशा एडॉल्फ हिटलर हाजीर आशिल्ले. ध्यान चंद हांच्या खेळान ते बरेच प्रभावीत जाले. ध्यान चंद हांची हॉकीतली कुशळटाय पळोवन जर्मनीचे हुकुमशा एडॉल्फ हिटलर हांकांय पिशें लायिल्लें. तांच्या असामान्य कुशळटायेन भाराविल्ल्या हिटलर हांणी तांकां जर्मन नागरिकत्व दिवपाची तशेंच इंग्लीश इंडियन आर्मीत मेजरपद आनी कर्नल पदा मेरेन बडटी दिवपाचीय ऑफर दिल्ली. पूण देशप्रेमी आनी स्वाभिमानी ध्यान चंद हांणी ती नमळायेन न्हयकारिल्ली.
लॉस अँजेलीसांत खेळिल्ल्या भारतीय पंगडाचें वर्णन एका अमेरिकन पत्रकारान पूर्वे कडलें वादळ अशें केल्लें. ध्यान चंद 1956 वर्सा निवृत्त जाले. त्याच वर्सा भारत सरकारान तांकां पद्मभूषण भेटोवन तांचो भोवमान केल्लो. निवृत्ती उपरांत पटियाला हांगासरल्या खेळां संस्थेंत मुखेल प्रशिक्षक म्हूण तांणी खेळगड्यांक प्रशिक्षण दिलें. 3 डिसेंबर 1979 वर्सा हो नामनेचो खेळगडो संवसार सोडून गेलो. भारताक भांगरा युगाची अनुभुती दिवपी ह्या हॉकीच्या जादूगाराक मरणा उपरांत भारतरत्न पुरस्कारान भोवमानीत करचें अशीच इत्सा भारतीय खेळां रसिकांची आसा.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
