कायद्याची भिरांत दिसची

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

गुपचूप वेवसाय करून एकवेळ पर्यटन खात्याक फटोवं येता, पूण गांवचे पंचायतीक, पालिकेक, पुलिसांक तोपी घालप दिसता तितलें सोंपें न्हय.

अाव जाव घर तुम्हारा, अशी एक म्हण आसा. म्हणजे जाय थंय वच, जाय तें कर, कोण विचारपी ना. गोंय म्हणल्यार धर्मशाळा जालां, अशें कांय जाण म्हणटात. गोंयूच कित्याक हेर कडेनूय तीच परिस्थिती आसा. नाजाल्यार शेजारी देशांतले नागरीक हांगा घुसचे नाशिल्ले. नेपाळ, भुतान सोडल्यार हेर देशां कडेन आमचे दाट इश्टागतीचे संबंध नात. तरीय थंयचे लोक बेकायदेशीर पद्दतीन येतात. आयले म्हणून एकवेळ माफ करूं येता, पूण तांचे मदले कांय जाण बेकायदेशीर वेवसाय करतात. अदी मदीं तांकां लागून आमच्या देशा मुखार सुरक्षेचो प्रस्नूय उबो रावता. एकमेकांच्या सरकारांक बोटां दाखोवन, आदले फोंड उस्तून टिकेचो चिखलकालो खेळचे परस कदेलां वयल्या फुडाऱ्यांनी मुखार पळोवपाक जाय. देशाक कसलोच धोको जावचो ना हाची जतनाय घेवंक जाय. आमच्या गोंयांतूय बेकायदेशीर पद्दतीन वेवसाय करपी जायते जाण आसात. पर्यटन खात्या कडेन नोंदणी करूंक नाशिल्लीं 300 हाॅटेलां गोंयांत आसात, अशें उक्ताडार आयलां. उत्तर गोंयांत 188 हाॅटेलां आसात आनी दक्षीण गोंयांत 113. तांचें उदकाचें आनी लायटीचें कनेक्शन तोडून उडोवपाचो निर्णय सरकारान घेतला. तो बेगीन चालीक लागचो वा व्याजा सयत दंड वसूल करून घेवचो.
गोंयांत फक्त हाॅटेलांच न्हय, तर बेकायदेशीर वेवसाय करपी हेर जायते जाण आसात. बेकायदेशीर म्हणल्यार कसलोच परवानो घेनासतना, शुल्क भरिनासतना. खास करून दर्यावेळाचेर भायल्या राज्यांतले, देशांतले जायते लोक आसात. पेडण्यां तर रशियन नागरीक आसात. खंयूय शेंदरी पातळ्ळी काय लागले विकपाक सामान, अशीय परिस्थीती हांगां आसा. जाणकारांच्या मतान, कांय जाणांक खंय गिरायक पसून जायना. म्हणटकूच दर्यावेळांचेर हे वेवसायीक नेमकें करतात तरी कितें, ताचो सोद तपास यंत्रणांनी लावचो पडटलो. दुसरी म्हत्वाची गजाल, तांकां आलाशिरो दिता कोण? गुपचूप वेवसाय करून एकवेळ पर्यटन खात्याक फटोवं येता, पूण गांवचे पंचायतीक, पालिकेक, पुलिसांक तोपी घालप दिसता तितलें सोंपें न्हय. नेमकें कितें गौडबंगाल हें? सरकारा बदला थळाव्या फुडाऱ्यांचे हात ओले करपाचे प्रकार बी जायनात मूं? गोंयांत साबार कडेन चलपी ह्या धंद्यांक लागून पर्यटन आनी हेर खात्यांक, पर्यायान सरकाराक कितलें लुकसाण जाता आसतलें, ताची सामान्य गोंयकार फक्त कल्पनाच करूं शकता.
पालिका वाठारांतल्या बेकायदेशीर वेवसायीक आस्थापनां आनी प्रकल्पांचेरूय विधानसभेंत भासाभास जाली. तांचे कडल्यान पालिकांक कर मेळना. इतलेंच न्हय, तर लोकां कडल्यान कितले घरपट्टी घेवची, कोयर एकठांय करतात, ताचे कितले पयशे घेवचे, ताचेरूय नियंत्रण ना. पालिका स्वताच कराची रक्कम थारायता. आतां करां विशीं कायदोच करपाचें सरकारान थारायलां. म्हणजे पालिकांच्या वर्गवारी (उत्पन्नाचेर आदारीत) प्रमाण हो कर आसतलो. पालिका वाठारांनी जीआयएस मॅपींग करतले. म्हणटकूच उबारिल्ल्या बांदकामांचो आंकडो आनी हेर म्हायती सरकाराक मेळटली. म्हणटकूच येणावळ बुडाेवपाचे प्रकार जातात, ते बंद जातले. वांगडा बेकायदेशीर कामांय.
सध्या राज्याची तिजोरी भरपाचें म्हत्वाचें काम पर्यटन मळ (तातूंत कॅसिनोय आयलो) करता. जीं कितें येणावळ येता ती म्हत्वाची. म्हणटकूच असले महसूल बुडोवपाचे, सगळे उत्पन्न बोल्सांत घालपाचे प्रकार जावंक उपकारना. तें पळोवप अर्थांत सरकाराचेंच काम. वयर पसून सकयल मेरेन सगलेच सादूर रावले जाल्यार हें जावंक पावचें ना. सरकारी यंत्रणांनी दर म्हयन्याक दर्यादेग आनी हेर वाठारांनी भोंवडी करून राज्यांत चलपी वेव्हारांचेर लक्ष दवरपाक जाय. पालिका, पंचायतीच्या बाजारांत सोपेकाराची नदर चुकोवन म्हाल विकप जाता, तशें बाकीच्या जाग्यांचेरूय जाता. पर्यटन मळ तर ताका आडवाद नाच. खरें म्हणल्यार कायद्याची भिरांत दिसपाक जाय. मात आमचे कडेन थोडे शर्वलीक वृत्तीचे मनीस कायद्याक तर भियेनातूच, वयर सांपडलो जाल्यार तातूंतल्यान आंग कशें काडून घेवचें हें तांकां बेसबरें खबर आसता. कायद्यांतल्यो पळवाटो पयलींच सोदून हीं फटींगपणा जातात. पर्यटन हो येणावळीचो मुखेल स्रोत जाल्ल्यान ताका कसलीच बादा येवंक फावना. थंय अपप्रवृत्ती, गुन्यांवकार घुसल्यात तांकां धांवडावचे पडटले, पर्यटनाचे तिजोरेक बुराक घालप्यांचेर तर कडक कारवाय करची पडटली. कायदेशीर मार्गानूय पर्यटकांक लुटपी आसात, तांचेरूय बडी मारूंक जाय.