भांगरभूंय | प्रतिनिधी
म्हजी मायभास म्हजे मातये कडेन जोडिल्लें एक सोबीत नातें. म्हजी मायभास म्हजी संस्कृती तिगोवपाची एक आगळी वेगळी चावी. म्हजी मायभास म्हज्या अस्तित्वाचें एक देणगें. म्हजी मायभास म्हजें मन उक्तावपाची एक वाट. म्हजी मायभास म्हजे विचार करपाचें एक साधन. म्हजे मायभाशेन म्हाका घडयला.
म्हजी मायभास म्हजी वळख.
मायभास ही आवय उलयता ती भास व्हय? न्ही, मायभास ही जण एकल्याचे मातयेची भास. खूबशे फावट आमकां ताचें म्हत्व ताचे कडल्यान पयस उरता तेन्नाच जाणवता. जशें दोळ्यां मुखार आसता तेन्ना आवयचें म्हत्व आमकां जाणवना पूण तिचे कडल्यान पयस वतकीर मात खिणां खिणां तिची उणीव भासूंक लागता, तशेच मायभाशे कडेनूय जाणवता. पयस गेलें की दुसऱ्या जाग्याचे भाशे मदीं आपली भास अनवळखी जाग्यार शेणिल्ल्या वरी दिसूंक लागता आनी तेन्ना काळीज तिच्या सोदांत तळमळटा.
आपल्या प्रांताच्या भायर पावल दवरता तेन्ना खर्या अर्थान आपले भाशेचें म्हत्व आनी ताची ओड जाणवता. जेन्ना काळीज आपल्या कानार मायभाशेंतलीं दोन उतरां आयकुचे खातीर वयर सकयल जाता तेन्ना मायभाशेचो मोग जाणवंक लागता. अशा वेळार मायभाशेच्या लागची भास लेगीत आपलीच शी दिसूंक लागता. आवय न्हय तर मावशी जाल्यार मावशी. भाशेचे बाबतींतय ही अशीच भावना आमकां मायभाशेच्या मोयपासांत बांदून दवरता.
लग्न जावन नवेच सौदी गेलें तेन्ना वचत थंय कोंकणीचीं दोन उतरां कानार पडचे खातीर काळीज आशेतालें. एकदा अशेंच घरची खरेदी करूंक गेल्ले कडेन आमी कोंकणी उलयतालीं तें आयकून एकलेन तोंडार व्हडलो हांसो घेवन विचारलें… तुमी गोंयचीं?… कोंकणी आयकून बरें दिसलें… आमीय कोंकणी मनीस सोदतालीं आनी तींय. तेन्ना भोगिल्ली ती खोस याद करून आयजूय म्हज्या तोंडार मंद हांसो पातळटा.
सौदींतल्या इंडियन स्कुलांत म्हजे चलयेक किंडरगार्डनांत भरती केल्ले तेन्ना म्हाका ताच्या टिचरीन आपोवन हाडिल्ले आनी सांगिल्ले… ताचे कडेन मातशे घरांत इंग्लीश उलयात. तुमची भास सोडून ताका कांयच समजना जाल्ल्यान आमकां ताचे कडेन संवाद सादूंक भोव कठीण जाता. पूण म्हाका याद जाता हांवें तेन्ना तिका सांगिल्ले… स्कुलांत पावल दवरलां ताणें… वेळ लागलो तरी इंग्लीश कशेंय शिकतलें… पूण जर हांव उलोवना जाल्यार म्हजी भास ह्या देशांत रावन तें कशें शिकूंक पावतलें? हांव ताचे कडेन म्हजीच भास उलयतलें आनी हांवें तशेंच केलें.
खूब फावट ‘म्हाका म्हजी मायभास उलोवंक येना’ अशीं उतरां कानार पडटात तेन्ना वायट दिसता. आपली भाशा कळना म्हणटल्याक आपले आवयचें म्हत्व कशें कळटलें? आनी भाशा कळना म्हणटात तेन्ना चूक कोणाची? भुरग्या कडेन जल्मा सावन जर मायभास उलयली तर ती ताका समजतलीच. खुबश्या जाणांचो समज आसता की इंग्लीश भुरग्या कडेन उलयली जाल्यार बरें जातले… ती मागीर तुटकी फुटकी इंग्लीश जायना. पूण हो समज कितलो चुकीचो हें समजायतलो कोण? ‘मेक नायस’, ‘आं डू’, अशी इंग्लीश उलोवचे परस आपली भास उलयली जाल्यार भुरगो चड बरे तरेन शिकूंक पावता आनी एकदा आपली भास शिकलो की दुसरी भास आनिकूय बरे तरेन समजुपाक शकता हाची जाणीव म्हाका गोंयच्या आनी भारताच्या भायर उरिल्ल्यान चड करून जाली.
आजूय म्हजे मायभाशेची ओड म्हाका कोंकणी मनीस मेळटकूच खोस भोगयता. तो मागीर गोंयकार आसत वा मंगरूळकार. आमची मायभास कोंकणी काळजां लागीं हाडटा आनी तेन्ना मायभाशेचें म्हत्व आनीक इल्लें जाणवता. कोंकणी संस्कृताय आमकां देशा भायर घट्ट पासांत बांदून दवरता आनी तेन्ना जाणवता – भेस बदल्लो म्हूण भास बदलना.
तिचें म्हत्व तिचे कडच्यान पयस वतकच कळटा हें खरें आसत पूण तें जाणवंक तिचे कडच्यान पयस वच्ची गरज नासता, गरज आसता ती आपले कडेन जें आसा ताची गिरेस्तकाय समजुपाची…
जशी आवय तशीच आवयभास – ती एक भावना…
ती रखरखीत वतांतली सावळी, ती घसघशीत पावसांतली सत्री, ती आकांताच्या शिंयांतली ऊब दिवपी शाल, खरेंच, ती वांगडा आसता, हात घट्ट धरता, आनी धडपडट्ट्या उतरांक वाट दाखयता तेन्ना दिसता आपुणूच माला माल. म्हणून म्हाका दिसता म्हजी भास म्हजें अस्तित्व, म्हजी भास म्हजी गिरेस्तकाय, म्हजी भास म्हजी वळख, म्हजी भास म्हणून हांव.
रुपाली मावजो किर्तनी
00971506890867
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
