कोंकणींतल्या ‘पडींग पंगडां’नी वाचचें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

चोरी ही चोरी. ती मागीर खंयच्याय समाजांतल्या व्यक्तीन करूं. लोकांचें साहित्य चोरूं वा आपल्या आवयलें/बापायलें. ही चोरी म्हणल्यार त्या व्यक्ती कडेन कुवत ना हें दाखोवन दिता.

नामनेचे कवी जौन एलिया हांणी म्हणून दवरलां की ‘अशे कितलेशेच लोक आसात, जांणी वाचपाक जाय, पूण ते बरयतात’. म्हजो इश्ट नामनेचो पत्रकार आनी एक बऱ्यांतलो बरो लेखक मायाभुषण नागवेंकार हाच्या वॉट्सअॅपाच्या डीपीचेर जौन एलियाचें हें म्हणणें फोटो रुपांत आसा. ताचो डीपी जेन्ना जेन्ना पळयतां तेन्ना तेन्ना म्हाका दिसता ही गजाल म्हाकाय लागू जाता.
मायाभुषण नागवेंकार हाणें म्हाका बरोवपाक उर्बा दिल्या. तशेंच राष्ट्रीय पांवड्यार पत्रकारिता करपाची संदूय दिली आनी ताचे कडल्यान खूब शिकपाक मेळ्ळें. घडये अजूनय शिकतां.
हालींसरा म्हजें वाचन खूब म्हणल्यार खूब कमी जालां हें म्हाकाय जाणवता. वाचन कमी जालें जाल्यार उतरां कडेन इश्टागत जायना, हें म्हाकाय पट्टा. बरयता बरयता घुस्पुपाक जाता. हे सगले प्रस्न पडटकच एका दिसा आकाशवाणीच्या खबरां विभागाचे आदले मुखेली, नामनेचे लेखक, तशेंच तरेकवार विशयांचो अभ्यास आशिल्ले गोपाळ चिप्पलकट्टी सर हांचे कडेन मन मोकळें केलें, तेन्ना तांणी वाचन आनी बरोवप हातूंतलो फरक, परिणाम आनी जायत्यो गजाली सांगल्यो आनी मागीर म्हजो हुस्को मात्सो कमी जालो.
म्हाका भंय आसतालो की चड वाचन केल्यार त्या त्या लेखकांच्यो संकल्पना म्हजे तकलेंत उरून, ताचो म्हजेर परिणाम जावन हांवूय तशेंच बरयत म्हूण. महाराष्ट्रांतले नामनेचे लेखक आनी कवी चंद्रशेखर गोखले हांच्या ‘मी माझा’, ‘मी’, आनी ‘पुन्हा मी माझा’ ह्या चारोळी पुस्तकांचो प्रभाव घडये त्या तेंपार कितल्याशाच जाणांचेर पडलो आसूं येता. म्हजेर तो पडिल्लो आनी म्हज्या मराठी चारोळ्यांक तांच्या साहित्याचो गंध येता अशें सदांच दिसतालें. हे खातीर ‘सई’ हें मराठी चारोळ्यांचें पुस्तक छापताना हांवें सुमार 80 कविता काडून कुशीक उडयल्यो.
म्हज्या गांवांत घडिल्ली एक गजाल घेवन हांवें ‘कॉफ्र’ हें नाटक बरयलें. तें छापपाक धाडचे आदीं मायाभुषण नागवेंकार हाणें म्हाका ताणें बरयिल्ली एक इंग्लीश सिनेमाची संहिता कोंकणींत अणकार करपाक दिली. ती वाचतकच हांव भारावन गेलों आनी हांवें जें नाटक बरयिल्लें ताचो दर्जो खुबूच उणो आशिल्लो हें जाणवलें. मायाभुषणाची बरोवपाची तरा, संवाद, काणी मुखार व्हरतना दवरिल्लें सातत्य, हातूंतल्यान हांव खूब शिकलों आनी म्हजें ‘कॉफ्र’ नाटकाचें हातबरप सुदारलें. उपरांतूच तें छापपाक धाडलें. हांवें मायाभुषणाच्या साहित्याची चोरी केली ना, पूण बरोवप कशें तें शिकून घेवन म्हजें लिखाण सुदरावपाचो यत्न केलो. वाचनांतल्यान अश्यो कांय बऱ्यो गजाली उखलूं येता हें तेन्ना समजलें.
साहित्य, संगीत, चाली आनी गितांची चोरी जाता हें नवें न्हय. फक्त चोरतल्याचें चोरतना मनाक खायना हें दुख्ख जाता. मंगळुरुच्या एका संगीतकारान हांवें बरयिल्ल्या एका गीताची चाल चोरून आपल्या नांवार खपयली. विचारतकच आपूण चूक सुदारता म्हूण म्हाका इमेलूय केली. ती इमेल हांवें जगजाहीर केली ना आनी ते खातीर ह्या संगीतकाराक चोरी पचली. आयज मंगळुरूंत जेन्ना हें पद स्टेजीर कोणूय गायता तेन्ना संगीत ‘संजय बोरकारा’चें म्हूण सांगपाचें सोडून त्या संगीतकाराचें नांव घेतात. कित्याक तर ताचो खरो संगीतकार कोण हें लोकांक खबर ना. आमचें कोंकणी विश्व खूब ल्हान. तातूंत चोरयेची ही घाण लोकां मुखार कित्याक हाडूं अशें चिंतून हांव ओगीच रावलों.
वयलीं 419 उतरां हांवें म्हजे गूण गावंक बरोवंक ना. तर हालींसराक साहित्याची चोरी, पुरस्कारां खातीर लागपी सर्ती, साहित्य अकादेमीच्या कार्यावळींनी वांटो घेवंक वेगळे वेगळे पांवडे हुंपपी गजाली कानार पडटात आनी अशे तरेन लोकांचे नदरेंत ‘व्हड आनी प्रतिश्ठीत’ जावंक सोदप्यांची काळकूट दिसता.
चोरी ही चोरी. ती मागीर खंयच्याय समाजांतल्या व्यक्तीन करूं. लोकांचें साहित्य चोरूं वा आपल्या आवयलें/बापायलें. ही चोरी म्हणल्यार त्या व्यक्ती कडेन कुवत ना हें दाखोवन दिता. तरीय ‘नेहरू जॅकेटां’ घालून मिरोवपी आनी स्वताक जिणे परस व्हड समजुवपी कमी नात.
पूर्णविराम लेगीत दिवपाचें भान नाशिल्ले ‘लेखक’ सांपडटात. तांकां ते विशीं विचारल्यार तांकां राग येता. आपले परस तुका चड कळटा असो प्रस्नूय करतात. अशा लेखकांचें लिखाण वाचून वाचकान आपलो वेळ कित्याक व्हगडावचो असो प्रस्न पडटा.
जो स्वताच्या हातान मूर्त घडोवंक शकना. तो सांच्याचो वापर करता. म्हणल्यार ‘कॉपी अॅण्ड पेस्ट’. साहित्याच्या मळार अशे ‘कॉपी अॅण्ड पेस्ट’ प्रकार मुखार वाडपाची शक्यताय न्हयकारूंक जायना. कित्याक तर जंय कांय किल्लना ती जमीन पडींग जाता.
कोंकणी साहित्याच्या मळारय असो ‘पडींग पंगड’ स्थापन जाला. ते आपल्या पंगडांतल्या वांगड्यान सूर्य उत्तरेंतल्यान उदेता अशें बरयल्यार लेगीत खरें म्हणटात आनी वयल्यान भौसाक तेंच खरें हें पटोवन दिवपाचो यत्न करतात. तें खातीर कोंकणीचे उत्सव जातात, थंय थंय तींच तींच ‘पडींग’ मुखामळां दिसतात आनी ‘कोंकणी’क काबीज केल्ल्याचें समाधान तांकां जाल्ल्याचें दिश्टी पडटा. तांचे खातीर तें जैत, पूण म्हजे नदरेन तें अपेस आनी हार. खऱ्या जैताक चिड्डून माड्डून कुशीक काडपी ह्या ‘पडींग’ पंगडां कडल्यान आमच्या युवांक सादूर करपाची आयज गरज आसा. नाजाल्यार कोंकणी साहित्याचो दर्जो उंचायेर पावचो ना. तो आसा थंयच उरतलो.
सर्गेस्त देविदास बाबय नायक हे कोंकणींतले एक व्हड नाटककार. पूण आयज तांच्या नांवाची चर्चा लेगीत कोंकणी मळार जायना. तांणी आपल्या नाटकांतल्यान लोकांक हांसयले आनी समाजाक दिशा दिवपाचो वावर केलो. तांच्या नाटकांची ‘कॉपी अॅण्ड पेस्ट’ करून कोणूय लेखक व्हडले जाले नात न्हय?

संजय बाेरकार
9921343430