भांगरभूंय | प्रतिनिधी
संवसारांत एक गजाल मुखेल आसा ती म्हणल्यार विविधताय. ही विविधताय फकत सैमांतच न्हय, तर मनशाच्या जिवितांतय सगळे कडेन दिसता. ह्या विविधतायेचो एक म्हत्वाचो भाग म्हणल्यार मनीस दाव्या हाताचो वा उजव्या हाताचो आसप. संवसारांत खूब लोक आसात जे आपल्या दिसपट्ट्या कामां खातीर आपलो दावो हात चड वापरतात, जांकां आमी दावखुरे म्हणटात. ह्या समाजाची तांक, तांकां येवपी आव्हानां आनी समाजांत तांणी दिल्लें योगदान उजवाडाक हाडपा खातीर दर वर्सा 13 ऑगस्टाक ‘आंतरराष्ट्रीय दावखुऱ्याचो दीस’ म्हणून मनयतात.
दावखुरे मनीस चडशीं कामां दावे हातान करतात. बरोवप, जेवप, वस्तू उखलप, धाकणें उकतें करप, बटण, दारां बंद करप वा हेर कामां मुखेलपणान दाव्या हातान करपी लोकांक दावखुरे म्हणपाक जाता. संवसारांत सुमार 10-12% लोक दावखुरे आसात. दावखुरो आसपाचें कारण आनुवंशिक घटक, मेंदवाची रचणूक, गुरवारपणांतले कांय घटक, पर्यावरणीय प्रभाव हे सगळ्यांचो हाचेर परिणाम जाता अशें मानतात. मेंदवाच्या उजव्या गोलार्धाक दाव्या हाताच्या हालचालींचेर चड नियंत्रण आसता. दावखुरे चड सर्जनशील आनी कलात्मक आसतात अशें म्हणटात, कारण मेंदवाचो उजवो गोलार्ध ह्या गुणां कडेन संबंदीत आसता.
उजव्या हाताच्या लोकां परस दावखुरे लोकांक दिसपट्ट्या जिणेंत खूब त्रास जातात कारण संवसारांतलीं चडशीं उत्पादनां आनी साधनां उजव्या हाताच्या लोकां खातीर तयार केल्लीं आसतात. शिक्षणीक मळार भुरग्यांक ल्हान पिराये सावन उजव्या हातान बरोवपाक शिकयतात. जायते शिक्षक आनी पालक भुरग्यांक दाव्या हातान बरोवपा पासून आडायतात, जाका लागून भुरग्यांचेर मानसीक दबाव येता. बँच, कातर सारकिल्ल्यो शाळेच्यो वस्तू लेगीत उजव्या हातान वापरपा खातीर तयार केल्ल्यो आसतात. दार उगडपाक आनी बंद करपाची चावी, वाद्य खास करून गिटार, खेळाच्यो वस्तू, संगणकाचो मावस, कॅमेऱ्याचे बटण, कार्ड स्वायप करपाचीं उपकरणां आनी भाजी कापपाचीं फळयो लेगीत उजव्या हाताच्या सोयी खातीर तयार केल्लीं आसतात. गाडी, स्कूटरीची चावी उजवे वटेन आसता, एक्सलरेट करपाचें पॅडल, हँडल लेगीत उजव्यान. कांय वेवसायांत खूबशीं उपकरणां उजव्या हातान वापरपा खातीर तयार केल्लीं आसतात, थंय दावखुऱ्यांक त्रास जावपाक शकता. पूण जितले त्रास जातात तातूंत एक गजाल बरी म्हणल्यार दावखुरे लोकांक स्ट्रोक जाल्यार ते बेगीन बरे जातात अशें म्हणटात.
समाजीक आनी संस्कृतीक गैरसमजूय आमकां पळोवपाक मेळटात. आदल्या काळांत जायत्या संस्कृतायांनी दावो हात अशुद्ध वा अशुभ मानताले. हे चुकीचे समज आज लेगीत कांय समाजांत तिगून आसात. हाका लागून दावखुऱ्या लोकांक मानसीक त्रास जाता आनी तांचे आत्मविस्वासाचेर परिणाम जाता. दावखुऱ्या लोकांक कांय आव्हानांक तोंड दिवचें पडलें तरी तांकां जायते खाशेले तांक आनी गूणय आसतात. कितल्याशाच अभ्यासां प्रमाण दावखुऱ्या मनशां मदीं सर्जनशीलताय, कलात्मकता आनी समस्या सोडोवपाची तांक चड आसूं येता अशें म्हणलां. तांच्या मेंदवाची रचणूक आनी कार्यपद्दत तांकां कांय वाठारांनी फायदो दिता.
खेळांमळार जायते दावखुरे आसात जाणीं खूब नांव जोडलां. क्रिकेटांत सौरव गांगुली, ब्रायन लारा, गौतम गंभीर, इरफान पठाण, युवराज सिंह, झाहिर खान, फुटबॉलांत मॅसी, टेनिसांत राफेल नाडाल. वेल्यान विरोधकांक दावखुऱ्या बरोबर खेळटना त्रास जाता, कारण अशा खेळगड्या कडेन वेव्हार करपाची तांचो सराव उणो आसता. कला आनी संगीत क्षेत्रांत, संगीत, चित्रकला आनी हेर कला प्रकारांत जायते दावखुरे चमकल्यात. आल्बर्ट आयनस्टायन, न्यूटन, चार्ली चॅप्लिन, राणी लक्ष्मीबाई, महात्मा गांधी, मदर तेरेजा, रतन टाटा, बिल गेट्स, स्टीव्ह जॉब्स, आशा भोसले, मायकल जॅक्सन, बराक ओबामा, सचिन तेंडुलकर, मार्क झुकरबर्ग, रजनीकांत, मॅरी कॉम, सोनाक्षी सिन्हा, कपिल शर्मा, पॅबलो पिकासो, राहुल बजाज, पंकज उधास, अमिताभ बच्चन, आशा पारेख तशेच प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी लेगीत दावखुरे. दावखुरे लोक चड सर्जनशील आनी विविधताय आशिल्ले विचारवंत आसूं येतात अशें जायत्या संशोधकांनी म्हणलां. कांय अभ्यासा प्रमाण दावखुरे मनशांक ‘मल्टीटास्किंग’ करपाची चड तांक आसता, कारण तांच्या मेंदवाचे दोनूय भाग चड कार्यक्षमतेन संवाद सादतात.
आंतरराष्ट्रीय दावखुऱ्याचो दीस फकत दावखुऱ्याचे समस्यांचेर भर दिवपा खातीर न्हय, तर तांकां सकारात्मक नदरेन पळोवपा खातीर, तांच्या क्षमतेक प्रोत्साहन दिवपा खातीर आनी तांच्या योगदानाक मोल दिवपा खातीर मनयतात. ह्या दिसा संवसारभर जायत्यो कार्यावळी घडोवन हाडटात, दावखुऱ्यांच्या समस्यांचेर भासाभास करतात, तांकां योग्य अशा उत्पादनां आनी साधनां विशीं म्हायती दितात आनी तांच्या खाशेल्या गूणांची कदर करतात. ह्या दिसा शाळा, म्हाविद्यालय, कार्यालया सारकिल्ल्या सुवातींनी दावखुऱ्यां खातीर खाशेलीं सत्रां आयोजीत करतात. ह्या सत्रांनी दाव्या हाताच्या लोकांक कितले त्रास जातात हाचे विशीं जागृताय जाता आनी तांकां दिसपट्ट्या जिणेंत मदत करपा खातीर खंयचे उपाय करूं येतात हाचेर विचार करतात.
खूब लोक आज लेगीत दावखुऱ्या लोकांचो समाजांत अपमान करतात. तांकां समान संद आनी आदर दिवपी वातावरण तयार करप ही एक समाज म्हणून आमची जापसालदारकी. दावखुरो जावप ही चूक न्हय, तर नैसर्गिक अशें लोकांक समजावपाची गरज आसा. दाव्या हातान बरोवपी भुरग्यां खातीर शाळांनी खाशेल्यो सुविधा दिवच्यो आनी शिक्षकांनी तांकां प्रोत्साहन दिवचें. दावे हाता संबंधान आशिल्ले पोरणे विचार आनी गैरसमज पयस करप गरजेचें. आंतरराष्ट्रीय दावखुऱ्याचो दीस फकत एका दिसा मेरेन मर्यादीत आसूंक जायना. दर एकल्याक आपले क्षमताय प्रमाणे जगपाचो अधिकार आसा. तांच्या खाशेल्या संवसाराक मान दिवन आमी तांकां बरोबर घेवन वचपी तसोच विविधताय आशिल्लो समाज तयार करूंक शकतात.
म्हाका ल्हानपणाच्यान आतां मेरेन जायते कडेन त्रास जाल्यात. ताळी मारतना लोकांनी म्हणलां, उजवे हातान मारप आसता. कांय दिसां पयलीं वर्गांत एक प्रतिज्ञा घेतना दावे-उजवे हाता मदीं म्हजो घुस्पागोंदळ जालो. ताचे दुसरेच दिसा एक मराठी फिल्म ‘Lefty’ पळयलें. तेन्ना म्हाका ती म्हजीच काणी कशी दिसली. दर दावखुऱ्याक ती आपलीच काणी कशी दिसतली. देवळांत प्रसाद वा तीर्थ घेतना, दुकानार पयशे दितना, घेतना म्हजो दावोच हात पयलीं येता. तेन्ना ‘हो हात न्हय, तो हात फुडें कर’ म्हणटा तेन्ना मातशें विचित्र दिसता. उलयतना, वर्गांत शिकयतना, हातवारे करतना चडसो दावोच हात चड वापरप जाता. चाबतना लेगीत दावेच वटेन चाबून दावेच वटेचे दांत चड वापरप जातात, म्हणून म्हाका खूबदां डँटिस्ट सांगता, उजवेय वटेन चाब! च्या, कॉफी पितना ग्लास दावेच सायडीन धरतां, कांय लोक भैरोजळोप म्हणूनय बी तशें करतात आं! मोबायल दोनूय हातान वापरतां, दोनूय हातान टायप करतां. ल्हान आसतना दावे हातान बरयतालों, पूण मागीर म्हाका उजव्यान केलो. स्कूटरीचेर उजवे वटेन मोडटना पडटाच काय दिसता, दावे वटेन बरें जमता. 2003 वर्सा पंचवाडे कलनाथ देवळांत भजनाक हांव दावे
हातान झांज वाजयता म्हणून एकट्यान म्हाका म्हणलें, देवाचें काम दावे हातान करिनात. मागीर उजवे हातान केलो, पूण आज पर्यंत जमलें ना. हातान खातना उजवो हात, पूण कुलेरान खातना हांव दोनूय हात बरे तरेन वापरपाक शकतां. तर सगळे दावखुऱ्यांक आंतरराष्ट्रीय दावखुऱ्याचे दिसाचीं परबीं!
आदित्य सिनाय भांगी
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
