भांगरभूंय | प्रतिनिधी
(आमी आमच्या फंडांतल्यान वा देणगेदारांच्या देणगेंतल्यान हें अनाथालय चलयतात. मागीर सरकाराक हातूंत आक्षेप कित्याक आसचो ? पूण हें बेकायदेशीर आसा, हाच्या पेल्यान सरकारी अधिकारी उलोवपाकच तयार नासताले… आतां मुखार…)
हो प्रकल्प थोडोच काळ न्हय, तेरा- चौदा वर्सां चल्लो. जप्तीची तलवार सेगीत आमच्या माथ्यार हुंबकळटाली. ह्या वेळार इंदूरकर नांवाचे ‘ चीफ कॉन्झर्वेटर ऑफ वायल्ड लायफ’ प्रकल्पाची पळोवणी करपाक आयले. ते पयलीं मंदाचे शिक्षक आसले. उपरांत ते रानां खात्यांत गेले. ताका लागून तांचो दिश्टीकोण समजिकायेचो आसलो. तांणीं पळोवणी करून आमच्या प्राण्यांक मान्यताय दिली. ही घडणूक 1991 वर्साची. त्या वेळार ह्या संदर्भात निर्णय घेवपाचो अधिकार राज्य शासनाच्या अधिकारांत आसलो. पूण सारको 1992 वर्सा तातूंत बदल जालो. आनी हें सगळें प्रकरण केंद्र सरकाराच्या अधिकारांत गेलें. त्या खातीर राज्य सरकारान दिल्ल्या मान्यतायेक कांय अर्थच उल्लोना. ताका लागून मागीर केंद्राचे अधिकारी येवपाक लागले. प्राणीसंग्रहालयाक प्राण्यांचो दोतोर जायच, असो नेम आसा, तो हांगां खंय आसा, असो मुद्दो तांणीं उप्रासलो. आमी म्हणलें, “ हांगां मनशांक दोतोर मेळपाची मारामार, प्राण्यां खातीर खंयच्यान दोतोर हाडप? आमीच हांचे दोतोर .” खरेंच तर आमी तांकां मनशांक दिताले तींच वखदां दिताले. सामकें अँन्टिबायोटिक्स लेगीत. पूण डोस मात चड आसतालो. ह्या वखदांचो परिणाम जाता, असो आतां मेरेनचो आमचो अणभव आसा. सामकें चुकून एकादीं आमी प्राण्यांच्या दोतोराचो सल्लो घेतात. पूण हांगां असो एक दोतोर कायम रावपाक हाडप शक्य ना. प्राण्यांच्या भलायकेक पळयतना दोन गजाली आमी न चुकता पाळटाले; दिल्लें जेवण ताणें खालां काय ना आनी ताचें पोट साफ आसा काय ना ?
मात आमचें म्हणणें त्या अधिकाऱ्यांक कांय पटलें ना. तांणीं 1996 वर्सा आमचें अनाथालय बंद करपाचो आदेश अखेरेक दिलोच. पूण मजा अशी की आदेश काडून सात-आठ वर्सां जालीं पूण आमचेर कारवाय मात जाली ना. एकादीं इतले प्राणी खंय दवरपाचे, असो प्रस्न तांकां पडलो जायत. पूण 2004 क सरकाराचें परत घुंवलें आनी जप्ती येतली हें लागीं- लागीं नक्की जालें. आमी सगळेच चिंतेस्त आसले. पूण ह्या वेळार दिसाळीं, थळावे लोक आमच्या फाटल्यान रावले. हें प्रकरण तांणीं घट्ट धल्लें. ह्या पयलींच म्हाका ‘पद्मश्री’ मेळिल्ली. पद्मश्रीच्या गौरवपत्रांत प्राण्यांच्या ह्या अनाथालयाचो उल्लेख केल्लो. म्हणल्यार पद्मश्री दिवपाक तेंय कारण आसलें. दुसरे वटेन सरकारच हाचेर जप्ती हाडटा, मागीर ह्या पद्मश्रीक अर्थ कितें, अशें म्हजें म्हणणें आसलें. म्हजें हें म्हणणें दिसाळ्यांनीं ‘हेड लायन्स’ करून छापून आयलें आनी हांव ‘ पद्मश्री परत करतलों ’ ही खबर केंद्र सरकाराच्या कानार पडली. मागीर सरकाराक जाग आयली आनी परत एक फावट पळोवणी करपाक दुसरो अधिकारी धाडलो. ताका मात आमचें म्हणणें पटलें आनी हें सगळें नेमां प्रमाणें आसा, अशी सर्टिफिकेट ताणें दिली. अखेरेक 2006 क ‘आमटेज आर्काक’ सरकारी अधिकृत मान्यताय मेळ्ळी.
आमचें गोकुळ सुखांत उरचें आनी बरे तरेन चलचें ह्या खातीर जायत्या जाणांनीं आदाराचो हात फुडें केलो. त्याच खातीर आमी सरकारा वांगडा लडाय जिकपाक शकले. सरकारा वांगडाच्या लडायेंत जशी जायत्या जाणांनी मजत केली तशीच गोकुळांतल्या प्राण्यांच्या खावपा – पिवपा खातीर, वखदां खातीर आनी हेर खर्चा खातीरय जायत्या जाणांनी उदार हातान मजत केली. त्याच खातीर प्राण्यांचें हें अनाथालय, हें ‘गोकुळ’ चलोवपाच्या अर्थिक अडचणींचेर आमी जैत जोडूंक पावले. गोकुळाक निधी मेळोवन दिवपाक विलास मनोहराल्या ‘ नेगल’ ह्या पुस्तकान व्हड आदार दिलो. ह्या पुस्तकाच्यो धा-बारा आवृत्त्यो काडच्यो पडल्यो. जे पयशे मेळ्ळे ते सगळे ताणें गोकुळाक दिले. डाॅ. हर्डीकर नांवाचे एक फामाद आयुर्वेदिक दोतोर आसात. तांणीं फकत ‘ नेगल’ वाचून रानवटी प्राण्यांक पोसपा खातीर 12 लाख रुपये दिले. ते बँकेंत दवरून ताच्या ज्युराचेर खर्च करात, अशें तांणीं म्हाका सांगलें. खरें म्हणल्यार तेन्ना ताणीं प्रकल्प पळोवंकय नासलो. पयशे दितकच ते आयले. सुनीताबाय देशपांडे हाणीं पु. ल. वतकच तांच्या पुस्तकांचे सगळे हक्क वांटून उडयले. निमाणचे पांच लाख तांणीं ‘फकत प्राण्यां खातीर’ म्हुणून आमकां दिले. अशे देणग्यो दिवपी मेळत गेले. दादा कुलकर्णी तर साबार वर्सां पांजऱ्यां खातीर आमची मजत करीत आयल्यात.
एका अर्थान प्राण्यांचें हें अनाथालय आमी चलयत आसले तरी ताची अर्थिक जापसालदारकी खूब जाणांनीं घेतिल्ली. प्राणी मरचे न्हय, ह्या भावनेतल्यान आमी हें ‘गोकुळ’ उबें केलें, आनी ही भावना जांच्या- जांच्या मनांत रिगली तांणीं ह्या प्रयोगाक आदार दिलो. ह्या रानवटी जिवांनीं म्हाका आनी आमकां सगळ्यांकच निरपेक्ष प्रेम शिकयलें. ह्या प्राण्यांनीं आमकां इतलें प्रेम दिलें की सुरवेक जें एकसुरेंपण आमच्या मदीं आशिल्लें तातूंतल्यान भायर सरपाक खूब मजत जाली. त्या खातीरच हेमलकसाचो प्रकल्प सुरू जालो, वाडलो ताचें श्रेय ह्या प्राण्यांकय दिवपाक जाय.
(मुखार चलता)
प्रकाशवाटा (मूळ लेखक : डॉ. प्रकाश आमटे)
देविदास गजानन नायक
98505 35051
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
