हुंबरो

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दनपारां सुर्य माथ्यार येतकच आंगणांतल्यान लातां बडोवपाचो आवाज येवंक लागलो. भाऊ आपल्याक भितर व्हरपाक यो म्हूण सुमेधाचे आवयक लाताचेर बडी मारून सिग्नल दितालो. लात वाजतकच तिणें आपलें काम सोडून आंगणाची वाट धरली, फुड्यान पावतकच भाऊन….

दिवाळी लागीं पाविल्ली. फाटल्या कांय दिसां सावन दाट धुकें पडटा. आयजूय दांत एकामेकांक आपटतात अशी थंडी पडल्या. चादरांतल्यान भायरच सरचें न्हय इतली. तेच थंडेंत पाँकूंsss पाँकूंsss करून पदेर गांवांत येवन गेले. तांचे कडेन कसली गरमी आसता कळना. घडये पाव भाजपाच्या खोर्नाची बी आसत. ह्या पदेरांची वाट पळयत पळयत कांय जाण धग घालून बशिल्ले. ते पाव घेवन नेटाचीं पावलां मारीत घरा गेले. भुरग्यांचे परिक्षेचे दीस चलताले. तीं पावांची वाट पळयतालीं.
सुमेधाय आपली आवय केन्ना काय पाव घेवन येता आनी आपूण ते भकाभका खावन परिक्षेक वता काय पळयतालें. हरशीं तें एकूच पेलो च्या पिता, आयज मात ताणें आवय कडल्यान आनीक अर्दो पेलो मागून घेतलो आनी बॅग फाटीक मारून च्या पीत तें मागीलदाराच्यान वचपाक लागलें… बसीच्या होर्नाचो आवाज ताच्या कानार पडिल्लो. तें फाटल्यांच्यान वता तें पळोवन ताचो बापूय भितरल्यानच आड्डलो…
‘‘आवयकूय रीत ना, जाल्यार भुरग्याक खंयची येतली… सुमेधा कितले खेपेक सांगलें तुका मागीलदारांतल्यान भायर वचनात आनी भितरूय सरनात म्हूण. यो बेगीन अशें…’’ सुमेधाचो बापूय धेंगसो घालून उलयलो.
‘‘भुरग्याक पयलींच वेळ जाता आनी तुमी आनीक वेळ करतात.’’ आवय शांत आवाजांत घरकाराक समजायताली.
‘‘तूं फाटल्या दारांतल्यान वयता म्हूण तेंवूंय वयता. आगो आमचेर कितें तरी संस्कार आसात. आमी देवाक आनी घरच्या जाण्ट्यांक पांय पडले शिवाय केन्नाच भायर सरनाशिल्ले. आंगणांत भाऊ बसला, ताका पांय पडून वचपाक हाका कितें पिडा मारता?’’ बापूय आनीकय तिडकलो, तशीं आवय आनी धूव एकामेकाक पळयत रावलीं.
‘‘भुरगें आतां व्हड जालां. तेका कळटा कितें बरें आनी वायट तें. तेका परिक्षेक वचपाक वेळ जाता न्हू. चल गो बाय तूं अशेंच चल फाटल्यान. बस होर्न मारता पळय…’’ आवय आपल्या मंद आवाजान उलयली.
‘‘तूं तेका चड जल दिनाका. सुमेधा तूं फाटल्यान वचचें ना. आयच्यान तूं मुखारल्यान वतलें.’’
सुमेधाक कॉलेजीक वचपाक पयलींच वेळ जातालो, ह्या वादांत पडल्यार आनीकय वेळ जातलो हे खातीर तें मुखारलो हुंबरो हुपून घरांतल्यान भायर सरलें, पूण आंगणांत बशिल्ल्या आपल्या जाण्ट्या पिरायेच्या काकाक पांय पडलें ना.
‘‘पळयलें… पळयलें कितलें मदांत जालां तें… भाऊक पांय पडनासतना गेलें तें… मात्सो ओणोव घातलो जाल्यार कितें धाकटें जाता हें? मात्शेय म्हूण संस्कार नात.’’
‘‘तें वयार येता…’’ इतलेंच म्हणून सुमेधाची आवय पदर कमरांत खोयत रांदचे कुडींत गेली.
‘‘आमी केन्ना वयार आयलेच नात!! आतांचींच भुरगीं वयार येतात?’’ अशें म्हणत आपल्या आंगावयले कपडे रागान जमनीर शेंवटीत, तो न्हांवपाक गेलो. न्हाता आसतना लेगीत तो बडबडत आशिल्लो. ते वटेच्यान सुमेधाची आवय ताचो जेवणाचो डबो भरताली.
सुमेधाचो बापूय आठांक घरांतल्यान भायर सरता तो बद्द रातचो धा-इकरांक घरांत भितर सरता. मार्केटिंगाचें कामान तेका समाजा कडल्यानूय पयस दवरला. गांवांतलो शिगमो, पाडवो तेका कांयच लागना… तो कोणा वांगडा मिसळयना… हे खातीर गांवांत कोण कोणा वांगडा झगडटा आनी कोण कोणा वांगडा पळून गेला हें ताका कांयच खबर आसना.
घरांतल्यान भायर सरचे पयलीं मात तो देवाची पुजा करपाक विसरना. ती नेमान करता आनी घांट वाजयत उजवात घरभर फिरयतां. न चुकतां वण्टीर लायिल्ल्या आपल्या आवय-बापायच्या फोट्यांक पांयां पडटा आनी उपरांतच च्यायेचो घोंट घेता. भाऊन मात असलें केन्ना कांयच केलें ना. तो नास्तिकांचे संगतीचो. मात आपल्या भाशणांतले बुडबुडे काडटना तत्वज्ञानां बीं कास्ताद… नाकाचे पुडे फुलोवन फुलोवन नेटाचीं भाशणां करपी. आयज मात ताका फूक मारपाकय ताकद ना. फाटीं, लागींच्या हॉटेलाचेर च्या पिवपाक गेल्ले कडेन कमरा वयली पॅण्ट देंवून तो घुस्पून पडलो. गांवच्याच लोकांनी दोतोर हाडिल्लो. ताची पॅण्ट अशी खूब फावट सकयल देंवताली… घरांतल्या माळ्यार, विमानांत, श्रीनगरांत गेल्ले कडेन दल लेकांतय…
सुमेधाच्या बापायक भाऊची खूब अपुरबाय. पिरायेन व्हडलो म्हूण न्हय… पूण भाऊक लागून चार बऱ्या लोकांचे पांय तांच्या घरा लागताले. भाऊ तसो आकांताचो वक्तो. कसल्याय कार्यावळीक व्हेल्यार आपल्या उलोवपांतल्यान कार्यावळीक सोबा हाडटालो आनी लोकांक मोहीतय करतालो. हे पिरायेर आनी सद्या चलपाक, उलोवपाक जायना तरीय लोक ताका सोबा म्हूण कार्यावळींक व्हरतात. दिवली पेटोवपाक, ताचे गूण गावपाक… हे खातीर सुमेधाच्या बापायक ताची अपुरबाय. तो घरांतल्यान भायर सरताना घरकानीक ओर्द सोडटालो ‘‘भाऊक कितें जाय नाका तें पळय. दनपारचें जेवण तेका वेळार दी. तेचे बायलेन बी तेची कुयदाद घेवची हें म्हाका तुजे कडल्या परत आयकुपाचें ना. तिका हॉटेलांतलेंच खावपाची संवय. तिका खावनी. भाऊक आतां जाण्टेपणांत हॉटेलांतलें खाण पचचें ना.’’
सुमेधाची आवय मुकाट्यांनी आयकत रावली आनी घरकार दुर्गाभायर पावतकच आपल्या कामाक लागली. पती परमेश्वर ह्या तत्वान ती ह्या घरांत संवसार करता… भाऊच्या घरकान्नीचेर मात कित्याक सद्दां मर पडटा तें तिका कळना… आपल्या संवसारा वांगडा ती भाऊकय सांबाळटा…
दनपारां सुर्य माथ्यार येतकच आंगणांतल्यान लातां बडोवपाचो आवाज येवंक लागलो. भाऊ आपल्याक भितर व्हरपाक यो म्हूण सुमेधाचे आवयक लाताचेर बडी मारून सिग्नल दितालो. लात वाजतकच तिणें आपलें काम सोडून आंगणाची वाट धरली, फुड्यान पावतकच भाऊन तिच्या भुजांक घट्ट धरून बल्कांवाचेर येवन आपली बसकण मारली. आपल्याक भूक लागिल्ल्याचें ताणें कुरू करून सांगलें आनी जेवणाचें ताट येतकच ताणें ल्हवू ल्हवू जेवन सगळें ताट पुसलें. जेवन जातकच ताका मात्शे लकार आयले आनी तो थंयच वल्तेलाचेर न्हिदलो, तो बद्द गांवचो सरपंच ताका मेळपाक आयलो तेन्ना उठलो. पंचायतीन बायलांच्या सशक्तीकरणा खातीर शिवणीचे वर्ग सुरू करपाचें थरायलां आनी ताच्या उक्तावणाक भाऊक आपोवपाक तो आयिल्लो.
‘‘फाल्यां सकाळीं धांक तयार राव… कार्यावळ सोंपतकच तुका रोखडो हाडून पावयतां.’’ अशें सांगून सरपंच गेलो.
गांवांत कसलीय कार्यावळ आसल्यार भाऊ बगर ती मुखार वचना. दरेक कार्यावळीचो दिवो ताणें पेटोवचो असो कांय जाणांचो हट्ट. आनी भाऊ थंय वेळा आदींच हजर जातालो. आदीं बरें आशिल्लें, भाऊ आपलें खोमीस आनी पॅन्ट स्वता घालतालो. आतां ताका दुसऱ्याचो आदार जाय पडटा. तो लकल्यार लेगीत घरकान्न हात दिवपाक तयार ना अशी ताची गत जाल्या.
दुसऱ्या दिसा सकाळींच सरपंचान ताका तयार करपाक आपले मनीस धाडले. न्हंवऱ्याक बी तयार करतात, तशे ताका तयार करूंक, तकलेर बरें चॅपें बी घालून ताका लकयत लकयत व्हेलो. ताची स्थिती पळयल्यार कोणाकय काळकूट येवपाची कशी… आनी हेच काळकुटेक लागून ताका गांवचो लोक पावता…
कार्यावळीची दिवली पेटोवन जातकच, भाऊक मात्शें चिर्र जालें दोळ्या मुखार काळोख आयलो. ताची साखर देंवली आनी ताका बेगोबेग हॉस्पिटलांत व्हेलो. सुमेधाचे आवयक कळटकच तिणें भाऊच्या दारावटेन वचून ताचे घरकान्नीक सांगलें. मात तिणें तिका सदचे भशेनच बेश्मेराद दिली. हे खातीर तिणेंच हॉस्पिटलांत धांव मारली आनी ताका ॲडमिट केलो. बरोच ओगोत ती थंय रावली आनी भाऊक जेवण घेवन येवपा खातीर घरा गेली. ताका ऑबझरवेशनाक लागून एक रात तरी दवरचो पडटलो अशें दोतोरान सांगिल्लें.
दीसभर हॉस्पिटल आनी घरा यो वच करून सुमेधाचे आवयक पुरो जाल्लें. रातचीं णव लेगीत जावंक नाशिल्लीं तिका केन्ना झेम लागली तें कळ्ळेंच ना. बऱ्याच वेळान तिका दाराची खिळी कोण तरी वाजयता अशें कानार पडलें. आपल्याक भास जाला आसतलो अशें तिका दिसलें आनी चवकांतल्या सोंप्याचेर परत आड पडली. कांय वेळान तिका परत आवाज येतकच ती उटली आनी तिणें विचारलें ‘कोण?’.
‘‘आगो हांव तो’’तिका सुमेधाच्या बापायचो आवाज आयकूंक आयलो आनी तिणें दार उगडलें.
‘‘कितें जालें? आयज तुका बेगीनशी न्हीद लागली. ओदोळच्यान दारार मारता हांव.’’
‘‘कांय ना. जीव मात्सो कांसार जाल्लो. भाऊक…’’
‘‘भाऊक.. भाऊक कितें जालें,’’ घरकारान आबूज जावन विचारलें.
‘‘व्हडलें कांय ना. साखर देंवली ताची. ॲडमिट केला सकाळीं. फाल्यां धाडटले घरा.’’
‘‘दनपारां पोटांत बी कितें घेतलेलें?’’
‘‘जेवण घेवन गेल्लें हांव.’’
’‘मागीर? जेवंक ना?’’ भाऊन हुस्क्यान विचारलें.
‘‘तो आदींच जेवलेलो.’’
‘‘म्हणल्यार हॉस्पिटलाचें जेवलो. तो जेवपी न्ही तें… भूक लागलेली दिसता.’’
‘‘ना हॉस्पिटलाचें जेवंक ना. ती डबो घेवन येयलेली.’’
‘‘कोण?’’
‘‘फोंडेच्या त्या नाटककाराची घरकान्न. तिणेंच जेवयलो तेका. रातचेंय जेवण आपूण घेवन येता, तूं आनीक येनाका इतल्या पयसुल्ल्यान म्हूण सांगलें म्हाका.’’
‘‘आसूं!!! आमचीं घरचींच तीं. भाऊ खूब फावट तेंगेर जेवला. आनीक तिच्या घरकाराक भाऊनूच मनशांत हाडलेलो. तेका कलाकार केलो… आयज तो ना, पूण ताची घरकान्न तरी धेंक धरुन आसा.’’ अशें म्हणत तो आपलें बॅग मेजार दवरून न्हाणघरांत गेलो. हे वटेच्यान सुमेधाची आवय मात मोनी जाल्लेवरी जाली… तिच्या तोंडांतल्यान एक उतर आयलें ना. तिचें मोनेंपण समजून घेवपाची तकालस घरकारान केन्नाच घेतली ना.
फुडें चलता…