हांसो जाय, मिठा भशेन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

परिपूर्ण जिणेचो हांसो हो एक म्हत्वाचो भाग. हांसो हें एक टॉनीक. तोंड पडलां अशा लोकां वांगडा दोन मिनटां बसूं नजो जाता. आमी तरी प्रसन्नतेन, हांश्याच्या कारंज्यान भरून रावया.

जिणेंत हांसो जाय. पूण तो योग्य प्रमाणात. मीठ चड घाल्यार जेवण खार जाता. उणें घालें जाल्यार अळणी जाता.
विनोद जाय म्हणून चोवीसूय वरां तेवल्यो बावल्यो उपकारना. म्हजो एक इश्ट, एकदम बरो सभावान. हांसोवपी. विनोद करून वातावरण खेळकर, मेकळें दवरपी. अपुरबायेचोच. पूण एकूच वायट संवय. खोड. एकसारको कॉमिको करता. कांय गजाली थोड्या वेळा खातीर गंभीर घेवन त्यो करूंकूच जाय.
कशें तें सांगतां. एकदां आमी म्हापशां एका इश्टागेर खबरीक गेल्ले. ताची एक गंभीर सर्जरी जाल्ली आनी दोतोरान ताका विसव घेवपाक सांगिल्लें. आमी थंय वचचे पयलींच हांवें हाका सांगिल्लें, थंय वतकच तुगेले ज्योक बी आसल्यार ते चिमटीभर मिठा पुरते पुरो आं आज. बाष्कळपणा नाका रे. कारण तो जिवघेण्या दुयेंसांतल्यान उठून आयला. जीवदान घेवन परत आयला, वाटावला. ह्या विनोदवीरान आं म्हळें. थंय वतकच खबर घेवन जातकच ह्या गांवठी चार्ली चॅपलीनान विनोदसत्र आनी विनोदमाला सुरू केली. दुयेंत इश्ट आड पडिल्लो. हाच्या ज्योकांनी हांसतना ताका त्रास जातालो. हांसतना जे स्टीचीस म्हळ्यार टांके घाल्ले, थंय ताका दुखता हें जाणवतालें. पूण ताचीं भुरगीं बी हांसतात म्हूण हाका आनीक चेव येवंक लागलो. हांवें इश्टाक कुरवो करून तागेली ती विनोदी स्टॅण्ड अप काय सीट अप कॉमेडी बंद उडयली. दोन मिनटांनी विशय कवळ्ळो आनी परतले. सकयल देंवतकच इश्टाक भायरी दिली आनी एकूच सांगलें – विनोद, मिमिक्री हें जीवनांत जाय रे. जायूच. पूण जीवनूच म्हळ्यार विनोद न्हय. चोवीस वरां हा हा हा, हू हू हू, ह्या ह्या करीत हांसपाचें आसना. तो खूब दुयेंत आसा हाचें भान आनी अवधान दवरचें पडटा. लागणुकेचे नदरेन जिणेंतलीं निहीत कामां करपाचीं आसतात. विनोद जायच पूण मिठा भशेन.
कितलेशेच मनीस मख्ख निर्विकार गंभीर तोंडां करून भोंवतात. ऑफिसांनी बी असले मनीस आसतकच लागलीच वाट. लोक कितेंय विचारपाक आयल्यार हे अधिकारी तोंड आनीकूय आंबट करून तितल्याक तितली जाप दितात. रोबो म्हळ्यार यंत्रमानव उलोवचो तशे. तोंड हांसतमुख दवरपाचें प्रशिक्षण असल्यांक दिवचें अशें दिसता. तांच्यो कपलाच्यो आटयो पळोवं नजो जाता. देवान संवसाराचें सगळें आदन आपल्याच तकलेर दवरलां अशें भासोवन हे लोक जगतात. असल्यांचो सांगात म्हळ्यार ताणतणाव. असल्यांचो सहवास म्हळ्यार न्हयकारी स्पंदनां. त्या परिघांत येवप म्हणजेच आपलें मेकळेपण सोडून दिवन जडसाण आपोवन घेवप. चूड दाखोवन म्हारू घऱांत हाडचो तशें.
पेपर हाडले कांय हांव पयलीं व्यंगचित्र पळेतां. तातूंत राजकारण्यांचेर बडी मारून वा जिणेंतली विसंगती दाखोवन असो हास्यरस आसता की एकेकदां दिसभर तो विनोद तकलेंत घोळत उरता. आमचो मित्र व्यंगचित्रकार विवेक मेहेत्रेन आपलीं व्यंगचित्रांचीं कांय पुस्तकां धाडिल्लीं. तीं केन्नाय काडून घेवन बसतां. चाळटां आनी हांसतां. हांसतकच चेहऱ्यावयले स्नायू सदळ जातात. व्यंगचित्रांत जें दाखयल्लें आसता ताका कारूण्याची झालर आसता. दुख्ख हलकें करपाचें वखद कशें तें. कितल्योश्योच गजाली हांसोवन उडोवपाच्यो आसतात. ना जाल्यार त्यो तापदायक जातात.
हरशीं हांसतमुख लोक फोट्याक उबे रावना फुडें गंभीर जातात. थंड, शांत, मेकळे-मेकळे रावनात. कांय जाण गीत गावपाक राविल्ले वरी सावधान पोझिशनांत रावतात. तोंडार हांसो आशिल्लो फोटो बरो दिसता.
जिणेंत कितलेशेच प्रसंग विनोदी रूपांत घडटात. तातूंतलो विनोद समजुपाक कळपाक जाय. तो कळ्ळो जाल्यार कॉमेडी एक्स्प्रेस वा हेर कार्यावळी पळोवपाक टीवी लावपाची गरज उरना.
सुतकी, बाविल्लीं, चैतन्यहीन तोंडां करून बसपाची गरज ना. तोंडार उमेद आसूंक जाय, हांश्याचीं हय न्हयशीं ल्हारां उसळत आसूंक जाय.
दिसूयभर किटकिटपाची गरज आसना. पूण आपले भितर हांश्याचो सांठो आसपाक जाय. घडपी प्रसंगांनी खूब कॉमेडी दिसता. हांव कॉलेजांत आशिल्लों तेन्ना आमच्या सोयऱ्यांगेर वचचें पडलें. म्हज्या आज्जेन धाडिल्लो. त्या घरांतली जाणटेली म्हजे आज्जेच्या नात्यांतली. च्या घेतली. भाई कामाक गेला? अशें हांवें विचारलें. भाई तिचो पूत. कितें तरी उलोवंक जाय म्हूण विचारलें. ताका आज सुटी. तो बाजारांत गेला. सुटी कित्याक? हांवे विचारलें. आज सेकेंड सेक्रेटरी न्ही. म्हाका कांयच कळना जालें. भितल्ल्यान सुनेन कुरवेनूच ओंठांच्या अभिनयान म्हाका समजायलो. सेकंड सॅटर्डे. म्हयन्याचो दुसरो शेनवार. देवा सायबा. म्हाका अशें हांसूंक येतालें. बिडकी कवळ्ळ्यार बरी अशें दिसलें. बॅग हातांत घेतलें. तिचो नातू दिसलोना. म्हजे पिरायेचो. हांवें विचारलें, सुदेश खंय तर? सुदेश फक्त त्यो गजाली आयकत आसता. ताका लागलां पिशें. परतोय म्हजेर पेंच आयलो. हांव बुचकळ्यांत. कांयच कळना. जोतें घालें. सुनेन एक कॅसेट उखलून दाखयली. पयसुल्ल्यान नदर मारली- गझल्स. नातवाक गझल आयकुपाची आवड आशिल्ल्यान तो आयकत आसतालो अशें मागीर कळ्ळें. खंय गझल आनी खंय गजाल. तेन्ना गुलाम अली, तलत अझीझ हे गझल गायक गाजताले. हांव तुरतुरीत सकयल देंवलो. आनी दामिल्लो हांसो भायर काडून हांस हांस हांसलो. आजी जाण्टी. तिणें कितेंय उच्चार केले तरी माफ. पूण हांसूंक येता हेंवूय तितलेंच खरें.
महमंद अली जिना आपले जिणेंत खंय केन्नाच हांसलोना इतलो गंभीर तोंड करून वावुरतालो अशें न्यायमूर्ती छगला हांणी ‘रोझीस इन डिसेंबर’ ह्या पुस्तकांत बरयलां. अशे तरेचे खूब लोक भोंवतणी आसात. बेठेच अती उपचारीक जावन इंग्लंडाचे मॅनर्स पाळीत सिरीयस तोंड करून भोंवपाची गरज ना. कांय लोक नाटकाक बसतकच हांसपासारको स्फोट जालो तरी हांसचनात. प्रतिश्ठेक बादा येत म्हूण आसत.
परिपूर्ण जिणेचो हांसो हो एक म्हत्वाचो भाग. हांसो हें एक टॉनीक. तोंड पडलां अशा लोकां वांगडा दोन मिनटां बसूं नजो जाता. आमी तरी प्रसन्नतेन, हांश्याच्या कारंज्यान भरून रावया.

मुकेश थळी
फोंडें