भांगरभूंय | प्रतिनिधी
गोंय सरकारान घरगुती जिनस तयार करपी गोंयकारांक थोडो भोव अर्थीक हातभार लावंक जाय, तांच्या वेवसायांक तेंको दिवंक जाय. गोंय सरकार हाचेर विचार करीत काय?
पात्रांव, सरान चवथीचें वजें दिलां.- दारांत आयिल्ल्या मनशान म्हज्या हातांत मिठायेची कास दिवन म्हणलें. ते काशीचेर सराचें नांव आसलें. “देव बरें करूं म्हणून सांग तुज्या सराक आनी तुकायबी हें हाडून दिलें म्हणून देव बरें करूं. तुका चवथीचीं परबीं.” हांवें म्हणलें.
तो गेलो आनी हांव ती कास घेवन भितर गेलों. काशींत 18 तरांची मिठाय आसली. वेगळ्यावेगळ्या आकाराची, वेगळेवेगळे रुचीची, वेगळ्यावेगळ्या रंगांची. तातूंत पेडे आनी कापां खेरीज कितलेशेच तरेचे हालवे आनी एक भक्कमपेडो आसलो. म्हाका साकरेचें ना तरी हांव चड गोड खावपाचे भानगडींत पडना. भक्कमपेडो आवडटा म्हणून भक्कमपेडो काडलो आनी तोंडांत घाला मात कसलोसोच वास आयलो. तो भक्कमपेडो भातेल्लो.
“बाबा रे, तुजे भक्कमपेडे भातेल्यात. ते काडून दवर. ताका वास येता. आनी कोणाकूय दिवशी.” अशें फोन करून त्या स्वीटमार्टवाल्याक सांगचें म्हणून कास हेवटेन तेवटेन पळयली. जाल्यार काशीचेर कोणाचेंच नांव नासलें. संपर्क सादपा खातीर कोणाचोय फोन नंबरय नासलो. सरान अश्यो मिठायेच्यो काशी आपल्या बरें मागत्यांक आनी आपल्या क्लायंटांक दिल्या आसतल्यो म्हणून सराक फोन करून ताची जाणविकाय दिवुया म्हणून सोमतो सराक फोन केलो.
“हय. जांकां ही मिठाय हांवें धाडून दिल्या तातूंतल्या कांय लोकांनी फोन करून सांगलेंय म्हाका. त्या स्वीटमार्टांतल्या मनशाक बरोच तापोवन काडलो हांवें. त्या स्वीटमार्टांतल्या एका भुरग्यान भायर उडोवपा खातीर दवरिल्ले भक्कमपेडे चुकून म्हजे आॅर्डरीच्या काशींनी घाल्ले खंय. साॅरी, तुका त्रास जालो. जांकां हांवें मिठायेचीं बाॅक्सां धाडिल्लीं त्या सगल्यांक बाॅक्सांतलो भक्कमपेडो खावुंनाकात म्हणून म्हाका सांगचें पडलें. परत एक फावटी साॅरी आँ.” अशें म्हणून सरान फोन दवरलो.
त्या स्वीटमार्टांतल्या भुरग्याचे एके चुकीक लागून त्या सराक कितलो मनस्ताप भोगचो पडला आसतलो काय? सराकूच कित्याक, त्या स्वीटमार्टांतल्या धनयाक लेगीत ताचो त्रास जाला आसतलो.
हरशीं कसलोय सण आसलो वा घरांत आनंदाचो खीण आसलो की म्हाका स्वीटमार्टांत वचून पेडे वा कसलीय मिठाय हाडपाचें पिशेंशें लागिल्लें, पूण एफडीएन अर्थात अन्न आनी वखदां प्रशासनान पेडे करपा खातीर वापरतात त्या मावांत भेसळ आसता म्हणपाचें सांगत सावन आनी शिटकायत सावन हांवें स्वीटमार्टांनी वचपूच बंद केलां. सगलेच स्वीटमार्टवाले अशी भेसळ करिनात, कांय स्वीटमार्टवाले हाका अपवाद आसतूय, ते गिरायकांक शुद्ध आनी ताजे जिनस दितात ही गजाल खरी आसतूय, पूण स्वीटमार्टांतली मिठाय केन्नाय केल्ली आसता. पेडे, लाडू, म्हैसूरपाक, भक्कमपेडे, जिलबी आनी हेर मिठाय केन्ना केल्या ताची तारीख लेगीत नासता. पूण ते मात ती मिठाय ताज्जी आसा अशें सांगतात आनी आमी तांचेर विस्वास दवरून ती मिठाय कितलीय म्हारग आसल्यार लेगीत घेतात.
ह्या स्वीटमार्टवाल्यांचें म्हाका अजापूच दिसता. जे पेडे आदल्या दिसा 320 रुपया कील आसतात तेच पेडे चवथीक, दिवाळेक, रक्षाबंधनाक वा कसलेय परबेक अचकीत 480 रुपया कील कशे जातात? तांचेर कोणाचेंच नियंत्रण ना? अन्न आनी वखदां प्रशासन खातें तांच्या दराचेर नियंत्रण दवरूंक शकना? राज्यांतल्या सगल्या स्वीटमार्टांनी एकूच दर आसूंक जाय अशें बंदन घालूंक शकना? पेडे तेच, आकार तोच, रुच तीच, पेड्यांक वापरतात ते भितरले जिनसूय तेच. तरीय ताचे दर ते इतले कशे वाडोवंक शकतात? आनी तेंवूयबी एकाच दिसा भितर?
अन्न आनी वखदां प्रशासन खातें तांकां हे विशीं जाप कित्याक विचारिना काय? अजाप म्हणल्यार एकलोय सभागो काल 320 रुपया कील आशिल्ले पेडे आयज अकस्मात 480 रुपया कशे जातात अशें तांकां विचारिना. चवथ लागीं पावली की ह्या स्वीटमार्टांच्या दुकानांनी मोदकांच्यो कितल्याश्योच मोदी झळकतात. केशर मोदक, खजूर मोदक, खव्याचे मोदक, दुदाचे मोदक, काजू मोदक अशे कितलेश्याच तरांचे मोदक. कांय मोदक वेगळ्यावेगळ्या रंगांचेय आसतात. स्वीटमार्टां पेड्यां खातीर जो खवो वापरतात तो अशुद्ध आसता, भेसळ केल्लो आसता हें अन्न आनी वखदां प्रशासन खात्यान उक्ताडार हाडून लेगीत आमी कित्याक शिटकावनात? शाणे कशे जायनात?
आदीं चवथ, दिवाळी वा घरांत आनंदाचो खीण आसल्यार घरांतलीं जाणटेलीं गोडशें देखीक दुदाचो पायस, साकरभात वा मणगणें घरांतूच करतालीं. भायलें कसलोच जिनस हाडपाचे भानगडींत कोणूच पडनासलो आनी दुसरें म्हणल्यार त्या वेळार स्वीटमार्टाचीं इतलीं दुकानांय नासतालीं. आयज एक तर घरांतल्या बायलांक गोडशें करपाक वेळ नासता आनी दुसरें म्हणल्यार भुरग्यांकूय घरांत केल्लें गोडशें आवडना. आयचे भुरगे स्वीटमार्टांतली मिठाय घेवप आनी खावप पसंत करतात आनी देखुनूच चांटयेपावलाक स्वीटमार्टांचीं दुकानां दिश्टी पडटात.
आदीं चवथीक धुवेक वजें धाडपाचो आवयांक केदो आक्त आसतालो. कांय घरांनी चवथीचें वजें करपा खातीर रांदपीय येतालो. तो शेव, चिवडो, शंकरपाळी आनी हेर जिनस करून दितालो आनी हे जिनस धुवेक वज्यांत धाडप जातालें. सगले जिनस रुच्चीक आसताले आनी घरांत जिनस केल्यात म्हणटकूच भेसळीचो प्रस्नूच नासतालो. कोण भेसळ करतलो म्हणपाचो हुसकोय नासतालो. सगलें पारदर्शक आसतालें. ताका लागून हे जिनस खायन दिसताले. सुवादीक आसताले. कारण ते शुद्ध तुपान केल्ले आसताले.
आयज अशे रांदपी मेळप दुर्मीळ जाल्यात आनी वज्यां खातीर लागपी जिनस करपाक कोणाक वेळूय नासता. हाका लागून स्वीटमार्टवाल्यांचें आयतेंच फावलां. ते गिरायकांक आकर्शीत करपा खातीर वेगळेवेगळे जिनस करतात आनी ह्या जिनसांचे दर आपणाक जाय तशे वाडयतात आनी आमी आमची गरज भागोवपा खातीर ते सांगतात त्या दरान ते जिनस विकते घेतात.
घरगुती जिनस करपी कांय लोक आसात, ना अशें न्हय. पूण तांचे दर स्वीटमार्टवाल्यां परस मातशे चड आशिल्ल्यान आमी स्वीटमार्टांतले जिनस घेवपूच चड पसंत करतात. घरगुती जिनस करपी लोक शुद्ध तुपाचो वापर करतात. देखून तांकां ते जिनस सवाय दरांत दिवप परवडना. थोडे पयशे चड पडल्यार जातात पूण बरें खावुया, लोकांक बरें दिवुया वा चवथीक धुवेक वजें धाडटना बरें धाडुया आनी घरगुती जिनस तयार करपी गोंयकारांक आमी थोडो भोव आदार दिवुया असो विचार जे मेरेन आमचे तकलेंत येवचो ना ते मेरेन घरगुती जिनस करपी गोंयकार कुशिनूच उरतले. घरगुती जिनस करपी कांय लोकांनी गिरायकां नात म्हणून आपलो हो वेवसाय बंद केला अशेंय कानार पडलां. खरें म्हणल्यार गोंय सरकारान घरगुती जिनस तयार करपी गोंयकारांक थोडो भोव अर्थीक हातभार लावंक जाय, तांच्या वेवसायांक तेंको दिवंक जाय. गोंय सरकार हाचेर विचार करीत काय? तांकां आदार दिवपा खातीर कसलीय येवजण आंखीत काय? घरगुती जिनस तयार करपी लोकांक अनुदान दिवपा खातीर पावलां उखलीत काय?
– अतुल र. पंडित
9623269013
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
