भांगरभूंय | प्रतिनिधी
‘संवसारांत खऱ्यांनीच देव आसा व्हय?’
म्हज्या इश्टान, अचकीत विचारिल्ल्या ह्या प्रस्नान हांव बरोच गोंदळ्ळो. तशें जावपूय सहाजीक आशिल्लें. कारण, ह्या प्रस्नान इतिहासांत व्हड व्हड बुदवंतांक, संतांक सतायल्यात. संत गाडगे महाराज, देवाक सोदीत सगल्या तिर्थक्षेत्रांनी भोंवलो. पूण ताका तो मेळूंक नाशिल्ल्यान तो परतून आयलो. त्या वेळार लोक ताकाच देव मानून नमस्कार करूंक लागले. देखूनच गाडगे महाराजांनी बरोवन दवरलें, ‘देव पहावयासि गेलो आणिक देवचि होऊनी आलो.’ स्वामी विवेकानंदाक तर भुरगेपणांतूच देवाक खरो पळोवपाचो ध्यास आशिल्लो. शेवटाक, ताची भेट स्वामी रामकृष्ण परमहंसा लागीं जाली आनी… तांणी वेगळो अणभव घेतलो.
स्वामी रामकृष्ण परमहंस हे स्वामी विवेकानंदाचे गुरू. ते धर्माचे संस्थापक आशिल्ले. ते सर्वधर्म स्वरूप आशिल्ले. तांची शिकवणूय आदर्श आशिल्ली. देखूनच तांचे मुखार कोणेय नतमस्तक जावचें. तांचे नदरेंतल्यान ईश्वर म्हणल्यारच देव कसो आसा हाचो तांणी स्वामी विवेकानंदांक अणभव दिलो. तो अणभव जण एकल्याक गिन्यान दिवपी आसा…
रातचीं मळबांत नखेत्रां दिसतात. पूण दिसाचो सूर्य मळबांत उदेंतकच तीं दिसनात. हाचो अर्थ असो न्हय की, मळबांत नखेत्रां नात. अज्ञांनी अवस्थेंत ईश्वराचें म्हणल्यार देवाचें दर्शन जायना देखून देवूच ना, अशें म्हणचें न्हय.
परमेश्वर एकूच. पूण तांचीं नांवां आनी ताचे भाव जायते आसात. खंयच्याय नांवान, वा भावनेचे मजतीन ताचे मेरेन पावूं येता. ज्या नांवान वा भावनेन ताका आळयतले तातूंतल्यानूच ताचें दर्शन घडटलें. सत वस्त एकूच आसा. भेद वा फरक आसा तो नांव रुपांत. कल्पना करात, एका तळ्याक तीन चार घांट लागतात. एका घांटा वेल्यान हिंदू उदक पिता. तो ताका ‘जल’ म्हणटां, दुसऱ्या घांटा वेल्यान मुसलमान उदक पिता. तो ताका ‘पानी’ म्हणटां. तिसऱ्या घांटा वेल्यान इंग्रज उदक पिता तो ताका ‘वॉटर’ म्हणटां. तिगांकूय एकूच वस्त. फरक मात नांवां रुपांत. ईश्वराक, देवाक कोण ‘अल्लाह’, कोण ‘गॉड’ म्हूण उलो मारता. कांय जाणांक तो ‘ब्रह्म’ जाल्यार कांय जाणा ताका ‘राम’, ‘हरी’, ‘दुर्गा’, ‘काली’ वा ‘ख्रिस्त’ म्हूण आळयतात.
देवाच्या स्वरुपाची ‘इतिश्री’ करपाक येना. देव असोच आसता अशें कोणे ठामपणान सांगूक शकना. तो ‘साकार’ आसता तसोच ‘निराकारय’ आसता. भक्तगणां खातीर तो साकार जाल्यार गिन्यांनी लोकांक तो निराकार. शिंयांक लागून दर्यांतल्या उदकाचो ‘बर्फ’, ‘झेल’ जाता. तो उदकाचेरच उफेता. भक्तांच्या भक्तीचे शितळतायेंत त्या सच्चिदानंद सागराचें निर्गूण, निराकार ब्रह्म साकार सगूण रुपान आविर्भूत जावन भक्तांक दर्शन दिता. सूर्य उदेंतकच ‘बर्फ’ वितळटा आनी परतून निर्गूण निराकार ब्रह्मांत विलीन जाता. साधकाक ताचें तें रूप दिसना. साकार आनी निराकार हे देवाचे दोन पैलू आसात हें कोणें विसरचें न्हय…
जो मनीस सातत्यान देवाचें चिंतन करीत आसता तोच ताचें स्वरूप आनी विवीध भाव जाणूंक शकता. तांकां कळटा देव तरेकवार नांवां रुपान दर्शन घडयता. तो सगूण आसा. तसोच तो निर्गुणय आसता. केन्ना केन्नाय ताका कोरूच नासता. हेर लोक मात बेठेच वाद घालतात, झगडटात आनी त्रास करून घेतात. देव भक्तां खातीर वेगळ्यावेगळ्या रुपांनी आनी भावांनी परगट जायत आसता. साकार वा निराकार हातूंत तो मर्यादीत रावना.
उज्याक कसलोच आकार नासता. पूण तो जळटा आसतना ताचे वेगळेवेगळे आकार दिसतात. तेच प्रमाण निराकार ब्रह्म तरेकवार आकारांतल्यान परगट जायत आसता.
सूर्य धरतरे परस कितलो तरी मोटो आसा. पूण अंतरान पयस आशिल्ल्यान तो फक्त इल्ल्याशा ताटा येदोच दिसूंक लागता. तेच प्रमाण देव, ईश्वर, भगवान हो अनंत आसता. आमीच ताचे सावन पयस आशिल्ल्यान ताचें यथार्थ स्वरूप आमच्या आकलनांत येना.
आमचे आवडी प्रमाण आमी ‘बटाट’ तळून, भाजून, उकडून, भाजी करून कालवणांतल्यान खातात. तेच प्रमाण देवूय मनशाच्या रुपान भेदाक धरून विंगड विंगड स्वरुपांत परगट जाता. मनशाची देवा विशींची कल्पनाय वेगळीवेगळी आसता. कोण ताका स्वामी मानता, कोण आवय, कोण बापूय, कोण भाव, कोण इश्ट जाल्यार कोण मोगी वा कोण पूत मानता. देव साकरेच्या पर्वता वरी आसता. एक ल्हान मूय तातलो एक ल्हानसो कण घेवन वता, तिचे परसूय मोटो आशिल्लो दोमळो, मोटो कण घेवन वता मात, साकरेचो पर्वत तेदोच उरता. भक्तगण हे मुंया वरी आसता. देवाच्या खंयच्याय भावान जे गुल्ल जावन वतात. उदक आनी उदकाचो बोमाडो, वस्त एकूच. बोमाडो उदकांतल्यानूच घडटा, उदकाचेर उफेता आनी… शेवटाक उदकांतूच विरगळटा. तेच प्रमाण, जिवात्मो आनी परमात्मो एकूच आसता. फरक इतलोच, जिवात्मो पराधीन जाल्यार परमात्मो स्वाधीन.
देव आनी जीव हांचो संबंद चुंबक आनी लोखंड हांचे वरी आसता. कोणूय म्हणन की ‘ईश्वर जिवाक कित्याक ओडून घेना?’ जाप अशी आसुये, जे प्रमाण लोखंड जर चिखलांत माखिल्लें आसत चाल्यार चुंबकाच्या आकर्शणानच तें हालना. तेच प्रमाण जीव हो संवसारीक मायेच्या पाकांत बुडिल्लो आसता. अशा वेळार ताका देवाचें आकर्शण जाणवना. पूण उदकांत लोखंडा वयलो चिखल धुवन उडयलो जाल्यार तें लोखंड हालूंक शकता. तशेंच निरंतर प्रार्थनेच्या प्रेमाश्रुंनी जेन्ना जिवाक लायिल्लो मायेपांक धुवून वतलो तेन्नाच तो जीव देवा कडेन, ईश्वरा कडेन ओडून वतलो.
पापकर्मां करप हो दरेक जिवाचो सभाव. ते वरवीं जायतीं पापरुपीं सवणीं आमचे कुडीच्या रुखाचेर येवन बसता. स्वामी रामकृष्ण परमहंस हांची आयज जयंती. ते निमतान याद करुया तांची ही सांगणी. स्वामी रामकृष्ण परमहंस सांगतात, ‘ताळयो वाजयत जर देवाचें नांव घेवशात जाल्यार आमचे कुडीच्या रुखा वयलीं हीं पापरुपी सवणीं उडून वतलीं…’
सोबीत जिवीत जियेवपाक, आमी असो यत्न करुया?
उल्हास यशवंत नायक
8010061867
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
