सोबीतकायेची खण – मधुबाला

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज 14 फेब्रुवारी, वेलेंटायन दीस. आयज मधुबालाचो वाडदीस, जी फकत फिल्म इंडस्ट्रींत न्हय तर भारतांतली सगळ्यांत सोबीत बायल, बॉलिवूडाची मॅरिलीन मोनरो, सोबीतकायेची खण, बॉलिवूडाचो अभिमान…. अशें आयज पसून तिचें वर्णन करतात. आयज तिचो 90 वो जल्मदीस.
14 फेब्रुवारी 1933 दिसा दिल्लीच्या पश्तून घराण्यांत जल्मल्ल्या मधुबालाचें मूळ नांव मुमताज बेगमजहाँ देहलवी. तिच्या जल्मा उपरांत एका मनशान ती कलेच्या मळाचेर व्हड नामना मेळयतली. पयसो मेळयतली, मात तिचें जिवीत खूब दुख्खी जातलें, अशें भविश्य केल्लें. ताचेर विस्वास दवरून तिच्या बापायन तिका मुंबय हाडली. पिरायेच्या णवव्या वर्सा (1942) मधुबालान ‘बेबी मुमताज’ ह्या नांवान चित्रपटांत अभिनय करपाक सुरवात केली. बाबूराव पटेल आनी डॉ. सुशीलाराणी पटेल हांचो तिचेर विशेश मोग. तांणीच तिका मधुबाला हें नांव दिलें.
ल्हान पिरायेचेर फिल्मांत काम करपाक लागली म्हणून मधुबाला शाळेंत वचूंक शकली ना, देखून तिका इंग्लीश कळनाशिल्लें पूण उर्दू कळटाली. मुखार अभिनय करपाक सुरवात केले उपरांत तिणें इंग्लीश भाशेचेर बरें प्रभुत्व मेळयलें. तिचो बापूय खर शिस्तीचो आशिल्ल्यान ती केन्नाच चित्रपट प्रीमियराक हाजीर रावली ना. 1947 वर्सा ‘नीलकमल’ ह्या चित्रपटांत तिणें पयलेच खेपे अभिनेत्री म्हणून काम केलें. त्याच वर्सा तिचो आनीक एक चित्रपट प्रदर्शीत जालो. 1948 वर्सा ‘अमर प्रेम’ हो तिचो चित्रपट आयलो. ह्या सगळ्या चित्रपटांनी राज कपूर तिचो नायक आशिल्लो. हाचे उपरांत बॉम्बे टॉकीजाचो ‘महल’ आयलो, जो सुपर डुपर हिट जालो. हाचे उपरांत मात मधुबालान फाटीं वळून पळोवंक ना.
अशोक कुमार, दिलीप कुमार, देवानंद ह्या त्या काळांतल्या मुखेल कलाकारां वांगडा तिणें अभिनय केलो. थोड्याच काळा भितर ती बॉलिवूडाची मुखेल अभिनेत्री जाली. तिणें आपले कारकिर्दींत 66 चित्रपटांनी अभिनय केला. बॉलिवूडाचो पयलो सुपरस्टार दिलीप कुमाराचेर ती एकतर्फी मोग करताली. ‘मोगले आजमा’च्या शुटींग वेळार तिणें दिलीप कुमारा कडेन लग्न जावपाची इत्सा उक्तायली, पूण दिलीप कुमारान लग्नाक न्हयकार दिलो. सिनेमा वयल्यानूच दोगांय मदीं कोर्ट, साक्ष आनी दोगांयचो इगो हाका लागून हें मोगाचें प्रकरण सोंपलें. उपरांत गायक किशोर कुमार हांणी तिचे कडेन लग्न केलें.
मधुबालाच्या काळजाक बुराक पडिल्लो. 1950 सावन उपचार सुरू आशिल्ले. पूण तिणें हें लिपोवन दवरिल्लें. ती बरी नासली तरी निर्मात्यांक आनी दिग्दर्शकांक लुकसाण जावचें न्हय म्हणून तिणें करार केल्लीं फिल्मां पुराय केलीं. ती दुयेंत आसा अशें कोणाक मात्तपसून दिसूंक ना. काळजाचो रोग जाल्ल्यान तिका आनीक एक दुयेंस जालें. कुडींत चड रगत तयार जातालें आनी तें तिच्या नाकांतल्यान आनी
तोंडातल्यान व्हांवतालें. तरीय तिणें चित्रपटांत अभिनय करपाचें
काम चालूच दवरलें. ‘मुगले आजम’ ह्या सिनेमांतल्या एका दृश्यांत तिका दोरयेन बांदून दवरली.
पूण अस्वस्थ आसून लेगीत तिने तें दृश्य पुराय केलें. अनरकलीची भुमिका करपाची संद परत केन्नाच मेळची ना अशें तिणें सांगलें. ती इतली प्रोफेशनल आशिल्ली की ती आपलें काम खूब मेहनतीन करताली. जेवण जावंक ना, थर्ड क्लासांत प्रवास करचो पडलो तरी ती काम वेळार पुराय करपाचो आग्रो धरताली. हे निश्ठेक लागून ती व्हड अभिनेत्री जाली.
संवसारांतली सगळ्यांत व्हडली अभिनेत्री म्हूण तिची तोखणाय ‘थिएटर आर्ट्स ऑफ अमेरिकन’ ह्या संवसारीक नामनेच्या नेमाळ्यान केल्ली. तिचे सोबीतकायेची जादू अशी आशिल्ली की पळोवपी मनीस तिच्या मोगांत पडटालो. पूण ही सोबीतकाय तिचे खातीर शापित थारली. पिरायेच्या अवघ्या 36 व्या वर्सा तिणें हो संवसार सोडलो. तो दीस आशिल्लो 23 फेब्रुवारी 1969. मधुबालाक ‘पडद्या वयलो शुक्र देवता’ अशें म्हण्टात. आयज तिका मरण आयिल्ल्याक 54 वर्सां जालीं, पूण तिच्या सोबीतकाय आनी अभिनयाची जादू आयज लेगीत जिवी आसा. बॉलिवूडाचो अभिमान आशिल्ल्या मधुबालाक वाडदिसा निमतान अभिवादन.

श्याम ठाणेदार
9922546295