भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आ यतारा म्हज्या पसऱ्यार सदचे परस चड गिरायकां
येतात. कारण सुमान सोंपतकूच गांवांतले लोक मेळिल्ल्या पगारांत फुडल्या सुमानांत लागता तें सामान घेवपाक येतात. त्या आयतारा दोग जाण म्हज्या मांडार अशेंच सामान व्हरपाक आयिल्ले. ते जशें सांगतात ते प्रमाण हांव तांकां सामान दितालों. हरशीं मिरसांगो, हळद, कोथमिरे पिठो व्हरपी ह्या दोगांनीय पाकिटांत मेळपी गरम मसालो दिवंक सांगलो, तेन्ना हांवें तांकां फकांडांनी विचारलें ‘आज कितें बारीक बिरीक केलां काय कितें रें’ तांणी सांगलें, ‘पसरकार रातीं आमी मिरसांगे कामतांत सोंश्याक फांस लायिल्लो तातूंत एक सोंसो फारवलो. आयज सोंश्याचें बरें चिली चिकन करून खावपाचो बेत केला. ते खातीर बरो मसालो जाय!’ हांव चितूंक लागलों सोंश्या चिली चिकन हो आनी कसलो प्रकार? मागीर म्हज्या लक्षांत आयलें तांकां नाल्ला सोयेचो वापर करिनासतना गरम मसालो कांदो, टमाट, मिरसांगो, आलें, लसूण घालून तेलांत तळशिल्लें सोंश्या मटणाची चिली अशें म्हणपाचें आसा. पूण खऱ्यांनीच सांगता तांणी सोंश्या चिकन म्हणटकूच म्हाका हांसूक आयलें. पूण हेर गिरायकां सामकार तांकां सोंश्या चिली चिकन म्हणल्यार कितें अशें विचारल्यार लज केल्ले वरी दिसत, गिरायक सांबाळपाचे नदरेन तांकां विचारप म्हाका बरें दिसलें ना. तशें पळोवंक गेल्यार म्हजे पसऱ्यार खूब गिरायकां सामान व्हरूंक येतात, तेन्ना असले हांसपाचे केन्ना केन्ना खीण येताच!
तशें पळोवंक गेल्यार वनस्पती तूप म्हळ्यार भोवतेक लोकांचो ‘डालडा’ असो समज. 1970 च्या दसकांत ‘डालडा’ ह्या ब्रॅण्डाचें वनस्पती तूप मेंळटालें. त्या तुपाच्या डब्यार ‘डालडा’ हें उतर देवनागरींत बरयिल्लें आसतालें. ताका लागून भारतांत सगल्या लोकां मदीं वनस्पती तूप म्हळ्यार डालडा असो समज जाल्लो. आतां कितलेशेच वनस्पती तुपाचे ब्रॅण्ड पसऱ्यांनी मेळटात. मागणी तशी पुरवण हें पसरकारांचें तत्व नदरे मुखार दवरून हांवूय सगलीं तुपां मागयतां. मात आयिल्लें गिरायक ‘एक डालडा पाकीट दी’, ‘डालडा आसा मरे’ अशें विचारतात तेन्ना म्हाका वनस्पती तुपाचें सगले हक्क डालडान घेतल्यात काय कितें अशें दिसता.
हांव म्हज्या वेव्हारीकपणाक जागयता आनी दुसऱ्या ब्रॅण्डाचीं वनस्पती तुपांचीं पाकिटां तांकां दाखयतां. तेन्ना बाकिच्या तुपां परस तांकां डालडाच सुवादीक आनी सुवादाक घोस्ताचें अशें कोंणे तरी सांगिल्ले वरीं डालडाचेंच पाकीट उखलतात, तेन्ना हांव अजापीत जातां. तशेंच च्याये पिठ्याचें. आतां आमी पसरकार पयली सारको च्याये पिठो तागडेर ग्रामांनी जोखून कागदांत गुठलावन दिनात. मुडीस आनी गुळी ह्या दोन तरांचो चाये पिठो आदीं पातळ लांकडी मोट्या खोक्यांनी येतालो. ते खोके एके वटेन फोडून गिरायकांक कितल्या प्रमाणांत जाय तशें रेक्ट वजन करून कागदांत गुठलावन दिताले. आतां आमी च्याये पिठो पावकील, अर्द कील, एक कील असो प्लास्टिकाचे पोतयेंत घालून दवरतात. मागलो की तागडेर जोखप आनी दिवप सोंपें जाता. रिकामे खोके आमी पसऱ्याचे नाभी भायर दोन खोक्या मदीं आडवें फळें घालून गिरायकांक बसपाक बांक कसो करतात. हो ताचो आमकां एक फायदो जाता.
च्याये पिठ्याचें जायते ब्रॅण्ड बाजारांत आसात. तातूंतले कांय हांवूय बी विकतां, पूण म्हज्या गिरायकांक मात हांवें पोतयेंत जोखून दवरिल्लोच च्याये पिठो जाय!! खरेंच!! कितलो हो म्हज्या गिरायकांचो म्हजेर विस्वास, मोग!! जेन्ना हांव तांकां हेर बॅण्डेड कंपनींचीं च्याये पिठ्याचीं पाकिटां दाखयतां तेन्ना ते म्हणटात ‘पोतये भितरलो च्याये पिठो दिसता तोच दी’ तेन्ना म्हाका पोतयेंत भरिल्ल्या च्याये पिठ्याक म्हज्या हाताचो सुवाद आयला काय कितें? त्या च्याये पिठो करतले कंपनीक सगलो पिठो म्हज्या हातांनी भरापा खातीर अर्ज करीन अशें दीसता.
अशीच आनीक एका गिरायकाची म्हाका याद जाली तेन्ना मे म्हयनो आशिल्लो. एक जाण्टेलो खळार मळणी घालतल्या मानायांक झेलाद बाटल्यो व्हरूंक घामांघूम जावन आयिल्लो, ‘पांच जय हनुमान, आनी पांच प्रिन्साच्यो झेलाद बाटल्यो मागूंक लागलो. हें म्हाका सामके नविनूच कशें दिसलें. हांवें परतून एक फावटी ताका विचारलें तशें ताणें सोडा बाटल्यांचें कांशी कडेन बोट दाखयलें. म्हाका सट्ट करून याद जाली आदल्या तेंपार फोंडेंच्या महानंदूल्या जयहनुमान सोडा फक्टरीची. हांगा ब्रॅण्ड खंयचोय आसूं, सोद आनी कोर म्हत्वाचो अशे म्हाका दिसलें. जो ब्रॅण्ड काळाभायरो जाला तो खंयसून हाडून दितलो. म्हणून ताका टीम सोडा आनी फांटा दिवन वयार केलो तोवूय खूश आनी हांवूय.
म्हजो बापूय शेर्त पसरकार म्हणून आशी कुशींतल्या वाठारांत सामको फामाद. मूठ मारून साकर तागडेर घालून जोखचे पयलीं तिचें वजन कितलें जातलें हें सांगपी, मारांव कपडे धुंवपा शाबू सुतान कातरून दिवपी इतलो अणभवी पसरकार. पसऱ्यार येवपी गिरायकांच्यो ह्यो गजाली ताच्या कानार घाल्यो तशें ताणें म्हळें ‘पोस्टमॅन तेल मागना मूं?’ हांवें म्हळें, ‘ना आतां तांकां ‘सूर्यफूल’ आवडटा’.
म्हज्या इस्टालें फोंड्यां पोरण्या प्रासार स्टेशनरीचें दुकान आसा. ताका मेळपाक गेल्लों, कितें सांगूं आधार कार्ड अपडेट करपाक फर्मान सोडटा थंय आसा दुसऱ्या दिसा सावन खंय हाच्या शॉपार कागदपत्राचीं कॉपी काडून घेवपाक लोकांची गर्दी अशे ताणें सांगलें. हांवें थंय एक गजाल नोंद केली. सगले लोक झेरॉक्स काड म्हणटालें. हांगा झेरॉक्स मशिनांची लेगीत म्हज्या पसऱ्या वेल्या नगां सारकी गत जाल्ली. ज्या तेंपार आमच्या भारतांत कॉपी मशिनां आयलीं तीं झेरॉक्स ह्या कंपनीचीं आसलीं. ही कंपनी कॉम्प्युटरूय तयार करताली. पूण आतां आमकां झेरॉक्स कॉपी काडपी दुकानांनी मशिनां मात कॅनन कंपनीचीं फोटो कॉपी काडून दितात. वास्तवीक ‘झेरॉक्स कॉपी’ मारपाक वता. बदला ‘कॅनन कॉपी, फोटो कॉपी काडपाक वता’ अशें कोणूच कित्याक म्हणिनात हो म्हाका होलमल्लो प्रस्न.
रॉकेल उर्फ ‘रॉक ऑयल’ आनी घासलेट उर्फ ‘गॅसलायट’ हीं असलींच भारतियां मदीं रुळिल्लीं उतरां.
अजुनूय पसऱ्यार सामान घेतना कांय लोक ‘कोलगेट दी’ अशें सांगतात. कॉलगेट दितकूच ‘ही न्ही दुसरी रे ती दुसरी’ अशें सांगतना तांकां जाय त्या टुथपेस्टीचें नांवां सांगतकूच जाल्लो घोळ सोंपता. टुथपेस्ट म्हळे की कॉलगेट असो समज जाल्लो आसा ‘कॉलगेट करता आनी मागीर तुका फोन करता’ अशेंय कांय जाण म्हणटात. खरें सांगपाचें म्हळ्यार तांकां टुथब्रश करून दांत घांसून अशें म्हणपाचें आसता. कितेंय आसूं, आमी भारतीय लोक बुद्दिवान. पूण एक खेपे जी वस्त आमकां मानवता, मनां भितर रिगता तिचो आमकां सहजतायेन विसर पडना हें मात खरें!!
सुदिन वि. कुर्डीकार
8275425404
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
