भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आठव्या शेंकड्यांत म्हान हिंदू तत्वगिन्यानी संत आदि शंकराचार्य देशभर भोंवडी करीत धर्म प्रसाराचें काम करताले. हिंदू तत्वगिन्यान समजून घेवन ताची विस्कटावणी करप त्या वगतार खूब गरजेचें आशिल्लें. ह्या पासत देश- विदेशांतले हिंदू संत, पंथ, वेग- वेगळे मठाधीश हांकां एकठांवन हिंदू तत्वगिन्याना विशीं भासभास करची, तांची स्वताचीं तत्वां, त्या फाटलीं समाजीक कारणां, तांचो समाजांत उपेग ह्यो गजालीं समजून घेवंक सगळ्यांक एकठांवपाक जाय, अशे तांणी चिंतलें. उपरांत तांणी तो विचार फुडें व्हेलो. त्या वगतार माघ म्हयन्यांत ह्या सगळ्यांचें एकठांवप जाल्लें म्हण ह्या मेळा- मेळाक माघ मेळ म्हणटाले. हिंदू धर्मांत उदका वांगडा न्हंयेक देवी समान मानल्या. तिचो संगम तर अदीक पवित्र मानला. आदीं लेगीत मनीस आपलो राबितो व्हांवते न्हंये लागसारच्या वाठारांनी करताले. त्या पासत चडशीं पुरातन देवळां न्हंयेच्या संगमा लागसार उबारिल्लीं दिसतात. न्हंयांचो संगम जंय जाता थंय मेळ भरप जावंक लागले. हिंदू धर्मांत नित्य कर्मांत दिसपट्टे न्हाणांक म्हत्व दिल्ल्यान देह आनी मन नितळ उरचें पासत नित्य न्हांवप गरजेचें, ही शिकवण भुरगेपणा सावन दितात. मेळामेळांत एकठांयल्ले हिंदू तत्वगिन्यांनी ह्या गजालींक आडवाद नाशिल्ल्यान तांचे संगमा वेले न्हाण ही आतां एक रीत जावन पडली.
144 वर्सां उपरांत येवपी ‘महाकूंभ मेळ’ अंदूं प्रयागराजांत त्रिवेणी संगमार मनयतात. तो २६ फेब्रेर मेरेन चलतलो. ह्याच वर्सा गोंयच्या साबार देवळांनी फुडल्या तीन वर्सां पासत कॉमिसांवां (समिती) वेंचून काडपाची वेंचणूक आयली. कितलेशेच वर्सांनी महाकुंभा वर्सा आयिल्ल्या ह्या इलेसावांक आमी ‘महायोग वेंचणूक’ म्हणूं येता! ह्या निमतान ९ फेब्रेराक कितल्याश्यांच देवळांनी ‘मिनी महाकूंभ मेळ’ भरिल्लो. भाटां बेंसां आशिल्ल्या, तशेंच ‘भक्तगणा’ कडसून भरपूर येणावळ येवपी देवळांनी ही गर्दीं चड करून पळोवंक मेळ्ळी. खुबश्या देवळांनी अटीतटीचे वेंचणुकेंत जैतिवंत जाल्ल्या समितीच्या वांगड्यांचे गळ्यांत हार घाल्ले, बोटांची कुरु (काय कोंको!) दाखोवपी फोटू बातमी सयत छापून आयले. अटीतटीची वेंचणूक जावपा फाटल्या कारणां मदलें एक कारण त्या देवळांच्या म्हाजनांची (दादलो वंशज विश्वस्त) उपस्थिती. केन्नाच देवळांनी पांय लेगीत दवरिनाशिल्लेय म्हाजन वेंचणुकेंक व्हड संख्येन आयिल्ले. ‘देवाची सेवा’ करुंक स्वजनांचो कॉमिसांवांत आस्पाव जावचो म्हूण उमेदीन ते वेंचणुकेंत वांटेकार जाल्ले. गोंया भायल्या म्हाजनांची उमेद वाडोवंक तांच्या स्वजनांनी खास येवपा- वचपाची, खावपा- पिवपाची, रावपाची सगळी वेवस्था केल्ली. देवाची सेवा करूंक वेंचणुकेंत वांटेकार जाल्या ह्या सेवेकऱ्यांनी हाचेर लाखांनी रुपया खर्च केल्ले, अशें आयकुंक येता. धंद्याचे भाशेंत खर्चिल्या पयशांक खर्च म्हणीनात, ‘इन्वेस्टमेन्ट’ म्हणटात. देवाचे सेवे पासत केल्लीं दुडुवांची गुंतवणूक!!
सेवा म्हणल्यार फक्त देवळांतली पूजा वा विधीच न्हय तर त्या वांगडा मनश्यांची, सैमाची आनी सगळ्या जिवांची सेवा ही खरी सेवा अशें संत मानतात. श्रीकृष्णान अर्जुनाक कर्माची शिकवण दितना म्हणलां, ‘कसलीच अपेक्षा दवरिनासतना केल्ली सेवा हीच खरी देवाची सेवा’. स्वामी विवेकानंद म्हणटात ‘जीव म्हणल्यार शीव. दरेक जीव देवाचें रूप. गरीब आनी गरजेवंतांची सेवा हीच खरी भक्ती.’ संत कबीर फट संस्काराक विरोध करताले. करुणा आनी दयाळुपणा हीच खरी भक्ती अशें मानताले. निस्वार्थ सेवा गुरु नानकांच्या शिकवणींत दिसता. ‘सगळ्यांचे भले जावं (सरबत द भला)’ हे तांचे शिकवणी पासत आयज देस- विदेसांत गुरुद्वारांनी दिसपट्टी चूकनासतना अन्नदान (लंगर) जाता. संत तुकारामान सैमांत देव पळयलो. सैमाची राखण करप हें पवित्र कर्तव्य मानलें. आदी शंकराचार्य सदांच सैमा कडेन जुळोवन जगपाचो उपदेश करताले. निमाणें सगल्यांचो सिद्धांत एकूच. सेवा म्हणल्यार फक्त धर्मीक विधी न्हय, तर समाजा विशीं मोग, करुणा दाखोवन आपलें कर्तव्य पाळप. जावं समाज सेवा वा भक्ती ती दुसऱ्यांक उर्बा दिवपी, निस्वार्थी आसूंक जाय.
गोंयच्या देवळांनी पयश्यांचो जाता तो गैरवापर एक वादग्रस्त विशय जावन आसा. देवळांची वेवस्थापन समिती ही म्हाजन हांची खाजगी आशिल्ल्यान कांय जाण जायते फावट अर्थीक नोंदी जाहीर करीनात. जायत्या फावटीं देवळांनी धर्मींक आनी समाजीक कल्याणांच्या कार्यांवळीं पासतचो निधी वैयक्तीक वा राजकी हेतू खातीर वापर जाल्ल्याचे आरोप जातात. देवळांच्या अर्थीक वापरांत पारदर्शकतायेचो उणाव आशिल्ल्यान असल्या आरोपांक घटसाण येता. वेंचून आयिल्ल्या समितीच्या वांगड्यांनी देवळांच्यो जमनी देवळांच्या फायद्या परस आपणाल्या खाजगी फायद्या खातीर, एक तर बेकायदेशीर रितीन सवाय भितर भाड्यान दिल्यात तर कांय जमनी फुक्या सवाय लाटल्यात अशे गंभीर आरोप जातात. समितींक लोकांनी केल्ल्या देवळांच्या मालमत्तेर अतिक्रमण आनी अनधिकृत बांदावळ असल्या प्रश्नांक लेगीत तोंड दिवचें पडटा. कायदेशीर कारवाय जशी जावंक जाय तशी जाल्ली दिसना. कायदे पंडितांचेर मात गडगंज निधी खर्चिल्लो दिश्टी पडटा. कडक ऑडिट आनी योग्य वेवस्थापनाची उणीव आशिल्ल्यान संभाव्य भ्रश्टाचार जावंक सोंपें जाता. असो गैरवापर टाळपा खातीर बरी पारदर्शकताय, भौशीक ऑडीट, देवूळ वेवस्थापनांत समाजाचो, भक्तांचो आनी खऱ्या सेवाभावी कार्यकर्त्यांचो आस्पाव जावंक जाय. अशें जायत तर समितींक अर्थींक भ्रश्टाचाराच्या आरोपांक जाप दिवप सोंपें जावं येता.
देवळांनी गर्भकुडी भायर चौकार दवरिल्ल्या ‘फंड’ पेटयांनी, लोक धर्म, जात- पात, कात, गोत्र, महाजन, गिरीजन, भोवजन अशी वळख उक्तायनासतना भक्तीभावान दान करतात. ह्या दानांचो हिशोब दान दितल्यांक मेळटाच असो ना. दानांचो सत्कर्मी उपेग जायनासतना ते असमाजीक कामांनी वापरत जाल्यार तें दान फुकट वता, म्हूण विंगड- विंगड देवांच्या भक्तांनी दिल्ल्या दानरुपी दुडवांचो, नव्यान वेंचून आयिल्ल्या समितींतल्या वांगड्यांक सत्कर्मी उपेग करपाची सुबुद्धी येवं, ही सगळ्या देव-देवतां लागीं हात जोडून मागणी. म्हणात तथास्तू !!!
दादा हेगडे.
9518942298
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
