सुकण्यांचो मेंदू जीपीएसा भशेन काम करता

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सुकण्यांचो मेंदू ग्लोबल पोझिशनिंग सिस्टीम (GPS) सारको काम करता. हे जीपीएस स्वीचा भशेन आसता. सुकणीं स्वताच्या गरजे प्रमाण तें सक्रिय आनी निश्क्रीय करूंक शकतात. हें एका संशोधनांतल्यान उक्तें जालां.
धर्तरेच्या मध्यभागांत निर्माण जाल्ल्या चुंबकीय क्षेत्रा कडेनय ताचो संबंद आसा. धर्तरेचें हें चुंबकीय क्षेत्र सूर्याचेर जावपी (सौर वारें) वादळांच्या परिणामां पसून आमची राखण करता. सुकण्यांच्या मेंदवाचो एक भाग आसता, तो म्हळ्यार क्लस्टर एन, जो ह्या चुंबकीय क्षेत्रांचो सोद घेवन ताचेर प्रक्रिया करता. सुकण्यांच्या मेंदवांत एक यंत्रणा आसता जी तांकां धर्तरेचें चुंबकीय क्षेत्र सोदून काडपाक आदार करता.

क्लस्टर N सक्रिय करतात

कॅनडाच्या वेस्टर्न ओंटारियो विद्यापीठ आनी अमेरिकेंतल्या बॉलिंग ग्रीन स्टेट विद्यापीठान संयुक्तपणान हाचेर संशोधन केलां. युरोपियन जर्नल ऑफ न्यूरोसायन्सांत उजवाडाक आयिल्ल्या ह्या संशोधनांत, एन क्लस्टर सुकण्यांचे चुंबकीय कंपास सक्रिय करता अशें म्हळां. उड्डाण वा स्थलांतर करतना सुकणीं स्वता हो N गट सक्रिय करतात. सुकणीं येरादारी खातीर चुंबकीय संवेदनशील प्रथिनां – क्रिप्टोक्रोम वापरतात अशें आदल्या जायत्या अभ्यासांत म्हळां. हें प्रथिन तांच्या दोळ्यांच्या रेटिनांत आसता.

चिमणेचेर संशोधन

संशोधकांच्या पंगडान धव्या गळ्याच्या चिमणेचो अभ्यास केलो. तांतूत अशें दिसून आयलें रातच्या वेळार उड्डाण करतना चिमणी N क्लस्टर सक्रिय करता आनी विसव घेतना तो निश्क्रीय करता.
धर्तरेच्या मध्यभागांत तयार जाल्लें चुंबकीय क्षेत्र मनशाक दिसना, पूण सुकणीं आनी कांय जनावरांक तें सोदून काडतात अशें संशोधकांनी सांगलां. सुकण्यांचें स्थलांतर समजून घेवपाचें आसल्यार तांच्या मेंदवाचें कार्य समजून घेवप आमचे खातीर खूब म्हत्वाचें. स्थलांतर करतना सुकणीं फकत चुंबकीय क्षेत्रा कडेनच न्हय तर सूर्य आनी नखेत्रां कडेनय लक्ष दितात अशें संशोधकांचें मत आसा.
विषुववृत्ता लागीं सुकणीं चड रंगीत आसतात. डार्विनान 200 वर्सां आदीं सुकणीं रंग बदलतात असो सिध्दांत मांडलो, आतां एआयन तें एके तपासणेंत सिध्द केलां. ध्रुवा कडेन वतात तसो सुकण्यांचो रंग फिको जावंक लागता. हो सिध्दांत बरोबर आसा वा ना हाचो अमेरिकेंतल्या स्टॅनफर्ड विद्यापिठाच्या शास्त्रज्ञांनी सोद लायला.
सुकण्यांचे मेंदवाचे संकेत वाचपाक शास्त्रज्ञ येसस्वी जाल्यात, न उलोवपी मनशाचें मन समजूंक शकतले. जांचो आवाज गेला ते लोक लेगीत आतां सहजपणान आपले विचार दुसऱ्यांक सांगूंक शकतात. हे खातीर झेब्रा सुकण्याचो मेंदवाचो संकेत वापरतले. शास्त्रज्ञांच्या मतान एका खाशेल्या प्रकारच्या सुकण्याच्या मेंदवाच्या संकेतांत आनी उलोवंक शकना अशा मनशां मदीं खूब सारकेंपण दिसून आयला.