भांगरभूंय | प्रतिनिधी
सैम म्हणल्यार एक किचकट पूण सोबीत जाळें, जातूंत दर एका घटकाची एक थारायिल्ली सुवात, भुमिका आनी योगदान आसा. ह्या सैमीक चक्रांत जायते घटक एकामेकांक आदारून आसतात. तातूंत सुकणीं आनी झाडां हांचे मदलो संबंद खूब म्हत्वाचो आनी नाजूक आसता. ह्या दोगांयचें सह अस्तित्व फकत सैमीक वातावरणा खातीर न्हय, तर पुराय पर्यावरण यंत्रणेच्या संतुळे खातीर गरजेचें आसा. झाडां नासतना सुकणीं आसूंक शकनात आनी सुकणीं नासतना जायत्या झाडांचें जिवीत चक्र पुराय जायना. सुकण्यांक जियेवपा खातीर सुरक्षीत आलाशिरो जाय ताका लागुन झाडांच्यो फांदेर, झाडा कांडातल्या घोलींत सुकणीं आपले घोंटेर बांदतात.
वेगवेगळीं सुकणीं आपलो जीव सुरक्षीत दवरपा खातीर झाडांचेर आपले घोंटेर बांदतात. कांय सुकणीं फकत विशिश्ट जातींच्या झाडांचेर आपले घोंटेर बांदतात, कारण तांची रचणूक तांच्या गरजे प्रमाण आसता. सुकण्यांक लागपी तरेकवार खाणाची वेवस्था झाडां करतात. झाडां पासून मेळपी फळां, बियो, फुलां, अमृत हे सगळे सुकण्यांच्या आहारांतले भाग. देखीक- सुर्य पक्षी नांवाचें सुकणें फुलांतलें म्होव खावन जगता, जाल्यार पोपट, साळोरी, कोगूळ सारकिल्लीं सुकणीं फळां खावन रावतात. हाचे भायर झाडांचेर रावपी किडेय जायत्या सुकण्यांचे अन्न स्रोत म्हूण काम करतात. झाडां हें सुकण्यांचें थाकाय आनी संरक्षणाचें थळ. दाट पानां, उंच खांदयो आनी झाडांची उंचाय हांकां लागून तांकां शिकारी प्राण्यां पसून सुरक्षीत उरतात रातच्या न्हिदे खातीर सुकणीं झाडां वयल्या घोटेरांत सुरक्षीत आराम करतात. झाडांचीं फळां खाल्या उपरांत सुकणीं बियो गिळटात आनी मागीर तीं वेगळ्या सुवातेर विश्ठेंतल्यान सोडटात. ताका लागून झाडांचीं बीं हेर सुवातींनी पावून थंय अंकुरीत जातात. ताका लागून नवे झाडां वाडून रानाचो विस्तार जाता. कांय झाडांच्यो जाती फकत सुकण्यां वरवीं लेगीत पातळटात.
म्होव एकठांय करपा खातीर फुलांक भेट दिवपी सुकणीं एका फुलांतल्यान दुसऱ्या फुलांत परागकण व्हरतात आनी ताका लागून फळां तयार जातात.
परागणांत तांचो म्हत्वाचो वांटो आसता. झाडांचें प्रजनन परागणाचेर आदारून आशिल्ल्यान सुकणीं ताचो दर वाडयतात. झाडांक चड करून हानीकारक किडींचो रोग लागपाचो आस्पाव जाता. ह्यो किडीं झाडांचीं पानां, फुलां, कांड इबाडटा. झाडां आनी सुकणीं एकामेकांक पोशण दितात, आनी सैमांत जैवीक समतोल दवरपाक मदत करतात. सुकणीं झाडांचेर आदारून आसतात, जाल्यार झाडां सुकण्यांचेर आदारून आसतात. हो परस्पर आदार सैमाचें चक्र चालू दवरता. देखीक- सुकणीं झाडांचो परागण करून फळां दितात, फळाक लागून बियो जातात आनी बियो सुकणीं शिंपडटात. जैवविविधतेचे नदरेनय हो संबंद खूब म्हत्वाचो. जंय सुकणीं आनी झाडां भरपूर आसतात थंय हेर जिव व्हड प्रमाणांत सांपडटात. म्हणल्यार हो संबंद पुराय पर्यावरण यंत्रणा कार्यक्षम दवरता. दुर्दैवान आयच्या काळांतलें उद्देगीकीकरण, शारीकरण, रानां कापप, हवामानांतल्या बदलांक लागून झाडांचो आंकडो व्हड प्रमाणांत उणो जाला.
हाका लागून सुकण्यांचे रावपाचे सुवाती नश्ट जाल्यात. हाका लागून तांची संख्या उणी जाल्या आनी जायत्यो सुकण्याच्यो जाती विलुप्त जावपाचे वाटेर आसात. तेच प्रमाण किटकनाशक, रसायनीक सारें, आवाज आनी उजवाडाचें प्रदुशण हाका लागून सुकण्यांचें जिवीत चड कठीण जालां. शारांत झाडां जाग्यार शिमीट इमारती बांदल्यात, जीं सुकण्यां खातीर योग्य सुवाती नात. हे साखळींतलो एक घटक दुबळो जालो जाल्यार पुराय साखळी धोक्यांत पडटा.
दरेकल्यान झाडां लावचीं आनी तिगोवन दवरचीं. खास करून सुकण्यां खातीर योग्य अशा थळाव्या जातींच्या झाडांक प्राधान्य दिवचें पडटा. शारांनी सुकण्यांचे घोंटेर, उदकाचीं आयदन आनी सैमीक शांतताय सांबाळप गरजेचें. शाळा, म्हाविद्यालयां, समाजीक संघटनां वरवीं पर्यावरण संवर्धनाची म्हायती दिवन जागृताय निर्माण करप गरजेचें आसा. झाडां कापप बंद करपा खातीर सरकारान खर नेम करचे, आनी जैवविविधतायेची राखण करपा खातीर निधी आनी येवजण्यो सुरू करच्यो.
सुकणीं आनी झाडां मदलो संबंद सैमांत सोबीत आनी गरजेचो. एकामेकांचेर आदारून आसून लेगीत ते स्वतंत्रपणान वावुरतात. संबंद तिगोवन दवरप म्हळ्यार सैमाचो समतोल सांबाळप. हो संबंद समजून घेवप आनी झाडां-सुकणीं राखप ही आमची मनीस म्हणून जापसालदारकी. कारण सैम ना जाल्यार आमी नात. सुकणीं गायत रावूं, झाडां फुलत रावूं आनी धर्तरेचें जिवीत चक्र अखंड चालू दवरूं, हीच टिकावू उदरगतीची खरी दिका.
सुदिन वि. कुर्डीकार
8275425404
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.