सुंदर नातें इश्टागतीचें

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज काल इश्टागतिंतूय हिशोबीपणा आयला. इश्टागतितूय सुवार्थ आयला. ताका लागून इश्टागतीची पवित्र भावना खालावंक लागल्या. सुवार्थाच्या काळखांत इश्टागत चाचपडूंक लागल्या. ताका लागून इश्टागतींतल्यान मेळपी आनंदूय उणो जावंक लागला.

‘इश्ट’ हें फक्त दोन अक्षरांचें उतर. पूण ह्या दोन उतरांनी संवसारांतली सगल्यांत पवित्र अशी भावना लिपल्या. संवसारांतलें सगल्यांत व्हडलें नातें खंयचें आसतलें जाल्यार तें इश्टागतींचें नातें. कारण ह्या नात्यांत कसलोच सुवार्थ नासता. इश्टागत केन्नाच थारावन जायना. इश्टागत कशी आसची, केन्ना, कोणा कडेन जातली हें कोणूच सांगूंक शकना. इश्टागतीक काळाची, वेळाची, पिरायेची बंधनां नासतात. इश्टागतीत, जात, धर्म, वर्ण, लींग असो कसलोच भेदभाव नासता. ल्हान भुरग्या पसून जाण्ट्या मेरेन कोणा कडेनूय इश्टागत जावंक शकता. समान, छंद, समान आवडी, समान विचारधारा आनी एकामेकाचे सभाव जुळ्ळे जाल्यार इश्टागत जाता. रगताच्या नात्या परसूय इश्टागतीचें नातें म्हत्वाचें. संवसारांत इश्ट ना असो खंयचोच मनीस आसचो ना.
भारतांत तर पौराणीक काळा सावन इश्टागतीक म्हत्व आसा. श्रीकृष्ण आनी सुदामा हांची इश्टागत जाल्यार अजरामर आसा. काळ बदल्लो तरी इश्टागतीतली पवित्र भावना आयजूूय तीच आसा. इश्टागत ही प्रामाणीक आनी तरळ भावना आसा. इश्टा मुखारूच आमी आमचें मन मेकळें करूंक शकतात. मनशाचे जिणेंत खिणाखिणाक किदें ना किदें तरी घडत आसता. कांय बरे कांय वायट घडत आसता. ह्या बरे वायट घडणुकांचो अपरिहार्यतेचो विचार करीत इश्टागत आनी इश्ट गरजेची आसताच. देवळांतल्या देवा मुखार जशे आमी आमचें मन मेकळे करतात तशेंच आमी आमच्या लागींच्या इश्टा कडेनूय आमचे मन मेकळे करतात.
आयज काल इश्टागतितूय हिशोबीपणा आयला. इश्टागतितूय सुवार्थ आयला. ताका लागून इश्टागतीची पवित्र भावना खालावंक लागल्या. सुवार्थाच्या काळखांत इश्टागत चाचपडूंक लागल्या. ताका लागून इश्टागतींतल्यान मेळपी आनंदूय उणो जावंक लागला. सुवार्थी इश्ट आमी सहजतायेन वळखूंक शकतात. स्वताच्या सुवार्था खातीर लागीं येवपी इश्ट आमकां संकश्टाच्या काळा वेळार मजत करिनात. जो आपल्याक संकश्ट काळांत मजत करता तोच खरो इश्ट आसता. जिणेच्या प्रवासांत खूबशे इश्ट मेळटातूय बी आनी ते वतातूय बी. पूण मनान जुळिल्ले इश्ट मात कायम रावतात. इश्टांक लागून आमकां वेव्हार कळटा. अडचणी सुट्टात, संकश्टाचेर मात करपाचें धाडस निर्माण जाता. इश्टागतीक लागून आपल्या निर्णयाची तांक वाडटा. इतलेंच न्हय जाल्यार इश्टागतीक लागून मनीसपण जिवे आसा अशें म्हणल्यार चुकीचें थारचें ना.
लोकांची सदांच अशी इत्सा आसता की तांची इश्टागत जिणभर तिगून उरची. आयुश्यांत असो खीण केन्नाच येवचो न्हय, जाका लागून आपले इश्टागतीत वेंर वतली. इश्टागतींत, इश्टा खातीर सदांच बऱ्या भविश्याची इत्सा आसता. इश्टागत म्हणल्यार तो खजिनो. थंयच्यान मनशाक खंयचेय तरेच्यो बऱ्यो वस्तू मेळूंक शकतात.
खरो इश्ट केन्नाच ताच्या इश्टा मुखार देखाव करिना वा फट उलयना. खऱ्या इश्टाचो विस्वास म्हणल्यार मोगाची बुन्याद आसता. खरो इश्ट सदांच ताच्या इश्टाक सदांच वायट संगती पसून पयस रावपा खातीर प्रेरीत करता. खरो इश्ट केन्नाच इश्टागतींत फटवणूक करिना.

फक्त सहवास म्हणल्यार इश्ट न्हय, सहवास आनी इश्ट हातूंत फरक आसा. सहवासान इश्टागत फुलत वता हें जरी खरें आसलें तरी इश्टा खातीर इश्ट सद्दां लागींच आसूंक जाय अशेंय बी काय ना. खूबशे फावटी लागींचे इश्ट लागीं नासतात. कितलेशेच दीस तांचे मदीं उलोवपूय जायना. तरी लेगीत तांची इश्टागत कायम आसता. सामकी श्रीकृष्ण सुदाम्या भशेन. पु. ल. देशपांडे हांणी इश्टा विशीं एक सुंदर कविता बरयल्या. ते बरयतात.
‘रोज आठवण व्हावी असे काही नाही.
इतकंच काय रोज बोलणं व्हावं असंही काही नाही.
पण मी तुला विसरणार नाही ही झाली खात्री
आणि तुला याची जाणीव असणे ही झाली मैत्री.’
अशी सरळ सोंपी पूण घट्ट इश्टागत तिगोवप, निर्माण करप खूब कठीण न्हय आनी सोंपेंय न्हय. मनाचो इतलो हळवेपणा घोव-बायलेच्या नात्यांतूय येना. थंय इश्टूच जाय पडटा. कारण हेर खंयच्याय नात्याक आपणें नांव दिलें की, ते बरोबर कुटुंबीक, समाजीक, मानसीक आनी शारिरीक बंधनां येतात. ह्या नात्याक मात कसलेंच नांव ना. ताका लागून कसलीं बंधनांय नात. तशें पळोवंक गेल्यार तीं नासचीय बी. इश्टां कडेन जायत्या विशयांचेर आमी गजाली करूंक शकतात. मन आमचे मेकळे करूंक शकतात. थंय बायल, दादलो, जात-पात, पिराय कांयच आड येना. तांचे कडेन उलयतना मन खुशालभरीत जाता. निमाणें कितें भेट जरी जाली ना जाल्यार गांठ बसप म्हत्वाचें. जांणी हें जाणून घेतलां तांणी मनशां भितरलें मनीसपण समजून घेतलां.
पु. ल. देशपांडे हांणी ‘मैत्री’ ह्या विशयाचेर कितल्या सुंदर उतरांनी बरयलां. इश्टागत अशी आसता सामकी सोबीत आनी सुंदर. जाणें इश्टागतीचें सुंदर नातें सांबाळ्ळां ताची जीण खोशयेन फुलून गेली. इश्टा सारकें दुसरें सुंदर नातें ह्या संवसारांत दुसरें कसलेंच ना. जाका इश्टागत समजली ताका जीण समजली.

श्याम ठाणेदार
9922546295