भांगरभूंय | प्रतिनिधी
कादंबरी म्हणल्यार कथांची कथा जातूंत जायत्यो कथा मेळून निर्माण केल्ल्या एका सुरबूस वातावरणाचो शेवट जाता. देखून कादंबरीचें पयलें उतर बरोवंचे आदीं आनी तातुंतलीं पात्रां पुस्तकाच्या पानांचेर जिवीं जावंचे आदीं सुरवातेकूच विचारांचे कल्पनेचेर बरोवपी कब्जो दवरता. मागीर वाचप्याक आपले वटेन करपा इतली सक्षम उतरावळ आनी कल्पनाशक्ती चालीक लायता. आपलो कस लागचे खातीर तो बरोवपी- वाचपी हांचो सुमेळ घालूंक यशस्वी पावलां मारता. इंग्लेज कादंबरीकार जॉर्ज ऑर्वेल म्हणटा, “जेन्ना हांव कादंबरी बरोवंक बसतां, तेन्ना हांव म्हाकाच म्हणना, ‘हांव एक बरी कलाकृती घडटलों’. हांव ती बरयतां कित्याक खंय तरी आशिल्ली एक फट म्हाका उग्ती करूंक जाय, कांय घडण्यो जांचेर म्हाका तुमचें लक्ष ओडूंक जाय.” ह्या उतरांचे भोवंतणी आशिल्लो नवोच कादंबरीकार आल्बर्ट लिओ दे सौजा. ताणें ‘भाँवरो’ नांवाची कादंबरी बरयल्या जातूंत कांय फटी, कांय सतां, थोड्यो नाका जाल्ल्यो, थोड्यो शिक्षणीक, थोड्यो बुद्द दिवपी आदी गजाली आस्पाविल्ल्यो आसात. हें पुस्तक दाल्गादो कोंकणी अकादेमीन उजवाडायलां आनी तें ऍड्स प्रिंटर्सान छापलां. ताका सुमार 300 पानां आसात आनी ताचें मोल 330 रुपया आसा. ताचें मुखचित्र विली गोयसान चित्रायलां आनी कव्हराच्या फाटल्या पानार बरोवप्याची वळख आसा. ह्या पुस्तका खातीर आल्बर्टाक शाबासकी आनी परबीं.
पुस्तकाचो गाभो
डॅजमन्ड आनी राबोला, ग्वेन आनी ताचो मोगी नावीन कुमार, फातिमा, ब्रॅन्डा, इमेल्दा, अप्सारा, जॉन हीं कादंबरींतलीं मुखेल पात्रां. तांचें ‘रोमांटीक’ जिवीत हे कादंबरींत वाचूंक मेळटा. पात्रांचे जिवन-शैलीचें संतुलन बरोवप्यान बरें सांबाळ्ळां.
हे कादंबरींत कथानका बराबर कांय मुल्यां, कांय तत्वां, कांय सल्ले, कांय शिटकावण्यो दिल्यात. तडजोड कशी करुंयेता आनी मोडिल्लें कशें घडुंयेता हाचेरूय उजवाड घाला. जायत्यो भोंवड्यो आनी तांची म्हायती मेळटा. तांचें मन- भुल्गायतें वर्णन वाचतां- वाचतां त्या- त्या थळांचेर प्रत्यक्ष वचून आयिल्ल्याचो आभास जाता. भोंवडी जिवितांत जायते बदल हाडटा. जेन्ना कुटुंबांत वयर- सकल जाल्लें आसता, तेन्ना एक भोंवडी वातावरण बदलता, विचार बदलता, निर्णय शक्त घट करता आनी विचारांत विविधताय येवंक आधार करता हें बरोवपी इस्कुटायता.
वर्णन- शक्तीची एक देख घेवंया. कादंबरींतलीं सगळीं मुखेल पात्रां भोंवडेक वचूंक विमानतळार पावतात. खूब आयतो वेळ आसता, त्या वेळार डॅजमन्डाच्या तोंडांतल्यान विमानांची, विमान चलोवप्यांची आनी विमानांत वावुरतल्यांची, विमान मळबार उडलें म्हणटच कितें जाता, तें कितले उंचायेर पावता, देंवतना कितले उंचायेर रावता, कसली काळजी घेवंची पडटा विमान चलोवप्याचो कोणाकोणा कडें संपर्क जाता, उड्डान भरतना ‘कंट्रोलर’ विमानाक आनी पायलटाक कसो हाताळटा, असली बारीक-बारीक म्हायती दिल्या.
‘भाँवरो’ कादंबरीचे तीन मुखेल भाग आसात. डॅजमन्ड नांवाचें पात्र मुखेल भुमिकेंत आसा. सुरवात तें शेवट मेरेन कादंबरी ताचेच भोंवतणीं घुंवता. ताची घरकान्न राबोला मात संघर्शाचें पात्र आसा. सुरवातेक ताचें आनी डॅजमन्डाचें पटना. तीं एकाच घरांत रावनूय एकामेकाचीं दुस्मानां कशीं वागतात. तांची एक धूव रियाना मध्यस्थ कशें वागता. घट इश्टागत कशी आसता हाचो पाठ हे कादंबरींत मेळटा. उपकारी भावनेचो पाठ हे कादंबरींत अणभवूंक मेळटा. डॅजमन्डाचो बापूय ल्हान आसतनाच देवाधीन जाल्लो. तेन्ना पायचो व्हडलो भाव ताका शिकयता आनी एक इजनेर करता. थोड्या काळा खातीर डॅजमन्ड परदेशांत नोकरेक आसतना ताची घरकान्न बंगलो बांदता आनी जोड- कुटुंबां फुट घालता.
डॅजमन्ड एक दानी मनीस अशें चित्रण केलां. आपणा कडें कोण कितें मागता, तें तो दिता. कितलेय दुडू मागल्यार पासून दिवंक तो फाटीं सरना. ते शिवाय सल्लो आनी स्वताची शक्तीय दिता. कंपनींतल्या सांगात्यांक तो हाताभायर वचून आधार करता. आपल्या ड्रायव्हराक आनी चपराश्याक पासून मानान लेखता. बरोवप्यान ‘कोवीड’ काळाकूय हात घाला आनी त्या दिसांनीय डॅजमन्ड लोकाक आधार करता तें दाखयलां. संकश्टांत सांपडिल्ल्या पाद्रीची, आपणागेर नोकरेक आशिल्ल्याची, आपलो दुस्मान जावन वावरतल्या बापूल- भावाची तो सेवा करता. ताचे सदांच उजळ विचार, सदळ हात, उदार मन, भोगसण्याचें काळीज, दुसऱ्यांचे चुरचुरे, आधाराक पावपाची वृत्ती, आदी डॅजमन्डाचे गूण वाचप्यांक सकारात्मक वागणुके कडें वळयले बगर रावचे नात.
पुस्तकांतली भास
आलबर्टान साद्या उतरांनी आनी सोंपे भाशेंत बरयल्ले हे कादंबरी वरवीं साहित्य मळार छाप दवरपा सारकें पावल घालां. सुरवातेक थावन शेवट मेरेन पात्रांच्या तोंडांतल्यान उतरपी भास मनशांचीं मनां जुळोवन घेता.
खाशेलेपण
‘भाँवरो’ ही आल्बर्च लिओ दे सौजाची, दोन तियात्र पुस्तकां उपरांत पयलीच प्रभावशाली कादंबरी. ती म्हणल्यार वेग- वेगळ्या पात्रांचें उत्कृश्ट चित्रण. कथानक कशें मुखार व्हरचें तें ताणें आदल्या रोमांशीच्या वाचनांतल्यान आत्मसात केल्ल्याचें जाणवता. रोमांशीचो पातशाय रेजिनाल्द फेर्नांडीस सारक्या रोमांशीकाराचोय ताचेर प्रभाव आसुंयेता. ताची भास कारिदाद दामासेनो फेर्नांडीस सारक्या रोमांशिकाराचो दिश्टिकोण दाखयता. ताचीं पात्रां, वातावरण निर्मिती, कथा शैली, संवाद, स्थानांचीं वर्णनां, उपकथानकां आनी संघर्श हांचें चित्रण ‘हूब- ए- हूब’ पुर्विल्ल्या काळावेल्या लोकप्रीय रोमांशीकारांची गवायकी दिता.
बरोवप्याचे उत्फर्के
बरोवपी आल्बर्ट म्हणटा, “ह्या पुस्तकांत आमी मोगाची, भोगसण्याची खबर उलयतात. आपल्या धाकट्या भावाचेर मरण येतच व्हडलो भाव आपल्या भावाचे बायलेक आनी ल्हान भुरग्यांचो सांबाळ करपाची जबाबदारी घेता. इतलें केलां आसतना त्या दोनूय घराब्यां मदें दुस्मानकाय जाता. एकामेकाचें तोंड पासून तीं पळेनांत.” एका विशिश्ट अणभवाची ही देख.
अकादेमी पुस्तका विशीं…
दाल्गादो कोंकणी अकादेमीचो अध्यक्ष सॅल्सो फेर्नांडीस आपल्या उतरांत म्हणटा, “कादंबरी बरोवप भुरग्यांचो खेळ न्हय. असल्या मळार नकळो आशिल्ल्यान दर्यांत तारूं चलोवपा सारकें म्हणूंक जाता. थंय एक उतर ल्हार आनी एक पान नवो वाठार (होरायजन) जाता. ह्या पुस्तकाच्या पानांतल्यान, आल्बर्ट दे सौजान पयलेच पावट काळजीदारपणान प्रवास केला.”
सोंपयतना…
वाचप्यान एक पुस्तक वाचतना नव्या आनी ज्येश्ठ लेखकां मदलो फरक वळखूंक जाय. आल्बर्ट हो नवो बरोवपी म्हणटच ताचें खंय तरी चुकुंयेता तें समजून घेवंक जाय. ताका पयल्याच फाराक खुरसार मारल्यार तो साहित्य- मळ सोडून वतलो. बरोवप्याचो फुडार जायत्या प्रमाणांत वाचप्याचेर निंबून आसता. देखून नव्या बरोवप्यांक आमी प्रोत्साहन आनी उर्बा दिवंया. कोंकणी भाशेंत कादंबरीचो चंवर फुलोवन विचारशक्तीन भरिल्ली आपली कला फुडें व्हरून आल्बर्ट आनीक कादंबऱ्यो बरयतलो अशी आस्त बाळगितां आनी ताका साहित्यीक जिवितांत सगळें यश आंवडेतां.
—-
– विन्सी क्वाद्रूस,
राय, साश्ट
९८२२५८७४९८
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
