सावधान!  साकरेचें प्रमाण वाडिल्ल्यान…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

ब्रह्मावली हांच्या मतान,- ‘‘पंचकोश विकास म्हणल्यार व्यक्तिच्या सर्वांगी व्यक्तीमत्वाची उदरगत.’ हाकाच पंचकोश म्हणटात.

कोविड – 19 च्या काळांत दुयेंसाचो प्रभाव दरेके व्यक्तीचेर पडला. ताचो परिणाम ल्हान भुरग्याचे मानसीक भलायकेचे जाला. सकारात्मक, भावनीक आनी मानसीक भलायकेचो परिणाम भुरग्यांच्या सर्वांगी विकासाचेर जाता. तांची भलायकी बरी आसत जाल्यार फुडाराची बुन्याद घट जातली. देखून शारिरीक, मानसीक भलायकी तिगोवन दवरपाक जतनाय घेवची पडटा. पालक आनी शिक्षकांनी विद्यार्थ्यां वांगडा मानसीक भलायकी सांबाळप म्हत्वाचें. हे खातीर समाजांतल्या हेर सगल्या घटकांक वांटेकार करून मार्गदर्शन घेवप गरजेचें.

ब्रह्मावली हांच्या मतान,- ‘‘पंचकोश विकास म्हणल्यार व्यक्तीच्या सर्वांगी व्यक्तीमत्वाची उदरगत.’ हाकाच पंचकोश म्हणटात. अन्नमय कोश, प्राणमय कोश, मनोमय कोश, विज्ञानमय कोश, आनी आनंदमय कोश,’ हे सगळे शिक्षण आनी उदरगतीच्या सुरवातीच्या पांवड्या सावन सुरु करपाक जाय. पूण…

हालींच खाजगी शाळेंतल्या 98% टक्के भुरग्यांक पालक, चिकू आनी सामान्य भाजयो म्हणल्यार, कोकणदुदी, काराथें आदीं वळखुवपाक जमलें ना. हाचें उरफाटें सरकारी शाळेंतल्या भुरग्यांनी थळावी वनस्पती वळखली. पूण क्रॉयझंट (croissants), रेंवटांतलीं गोड फळां,  खाणां कडेन तीं संघर्श करतना दिसलीं. हे चिंतेस्त निकश, हालींच देशव्यापी सर्वेक्षणांतल्यान मुखार आयल्यात. जातूंत शारी भारतांतल्या भुरग्यांक साकर वापरपाचें प्रमाण धोक्यांचें प्रमाण कशें दिसता. जाल्यार खंतीची गजाल म्हणल्यार तांचे पालक चड करून ह्या धोक्या विशीं काळखांत आसात.

‘अर्ली चायल्डहुड असोसिएशन ऑफ इंडिया’ (इसीए) आनी ‘असोसिएशन फॉर प्रिपरेटरी एज्युकेशन रिसर्च’ हांणी केल्ल्या, ह्या सर्वेक्षणांत मुंबय, नवी दिल्ली, पुणे, दिल्ली, हैदराबाद, बंगळुरू, कलकत्ता, अहमदाबाद अशीं वट्ट आठ शारां वेंचिल्लीं. तातुंतल्या सुमार 10 हजार पालकां कडल्यान म्हायती एकठांय केल्या. सर्वेक्षणांत नमुन्यांत फकत मुंबयच्या 2900 परस चड जाणांचो आस्पाव आशिल्लो.

मुंबयंत संकश्टांचें एक सुक्ष्म रुप…

मुंबयच्या 2,902 पालकांचो आस्पाव आशिल्ल्या सर्वेक्षणांत, थंय हो विशय कसो खर जायत चल्ला, हाचेर विचार जावंक लागला. राश्ट्रीय सरासरी परसय मात्शें उणें पूण, मुंबयंतल्या 52% टक्के भुरग्यांच्या पोटांत दिसाक साकर वता. जाल्यार 22% टक्के भुरगीं सप्तकांतल्यान साकरेचो वापर करतात. मुंबयंत सोडाचो वापर (90% वट्ट नमुन्याच्या सर्वेक्षणांत), ताचे उपरांत भाजिल्ल्या वस्तूंचो (85% ), फळांचो रस (84%), आनी कॅंडी (82%), असो आसा. ही अजाप करपी गजाल सर्वेक्षणांतल्या मुखार आयल्या.

 जागृतायेचो अभाव- डॉ वत्स

सुमार 75 टक्के भुरगीं दिसाक साकरेचे पदार्थ आनी पेयां पितात. जाल्यार सुमार अर्दा परस चड भुरगे दिसांतल्यान साकरीचे पदार्थ आनी सेवन करतात अशें अहवालांत दिसून आयलां. हातूंत व्हडा प्रमाणांत,- सोडा (45%),  कॅंडी (35%), केक आनी कुकीज (30%), पॅकेज्ड ज्यूस (25%), गोड धंय (20%), हीं दिसपट्टी साकरेची वळेरी (60%). अजापाची गजाल म्हणल्यार हे विशीं पालकांक कांयच खबर ना. हें स्वता तांणीच मान्य केलां, अशें इसीए – एपीइआरची अध्यक्ष डॉ स्वाती पोपट वत्सान सांगलां.

“फकत 20% टक्के पालक साकरे खातीरचीं अन्न लेबलां तपासतात. जाल्यार 75% टक्के पालक साकर मार्गदर्शक तत्वां विशीं जागृताय करपाचो दावो करतात. तेच परीं फकत 33% लोकांनी दोन ते पांच वर्सां पिरायेच्या भुरग्यां खातीर 19 ग्राम दिसाचीं मर्यादा योग्य रितीन वळखल्या. तातूंत गैरसमज आनी अदमास व्हडा प्रमाणांत आशिल्ले. अशें सर्वेक्षणान दाखयलां, अशें स्वाती वत्स म्हणटा. 

संपन्नता आनी खावपाची संवंय… 

दोन समांतर गुणात्मक अभ्यासांत सरकारी आनी खाजगी शाळांतल्या 4 ते 8 वर्सां पिरायेच्या 50 भुरग्यांच्यो मुलाखती घेतल्यो. अजापाची गजाल म्हणल्यार खाजगी शाळेंतल्या 98 भुरग्यांक चिकू वळखूंक येना. तशींच कोकणदुदी वा काराथें सारकिल्ल्या भाजयां कडेन  तीं अपरिचीत आशिल्लीं. मजगतीं, सरकारी शाळेंतल्या भुरग्यांक थळावीं भाजयो खबर आशिल्ल्यो, पूण क्रॉयझंट वा संवसारीक मिष्टान्न तीं वळखूंक शकलीं नात. खाजगी शाळेंतल्या भुरग्यांनी डोनट्स आनी आयस्क्रीम केक आवडीन खाले. जाल्यार सरकारी शाळेंतल्या भुरग्यांनी जिलेबी, गुलाब जामून खावप पसंद केले. हातूंत फकत आहारांतलें फरका वांगडाच कृतज्ञताय आनी संयम सारकिल्ल्या सांस्कृतीक आनी भावनीक मुल्ल्यांचोय ऱ्हास जाता. अशें वत्स हांणी नमूद केलें.

भलायकेचेर परिणाम : डॉ कृष्णन

भुरग्यां मदीं साकरेंचें प्रमाण वाडिल्ल्यान स्मरणशक्ती उणी जावप आनी शिकपाच्या समस्या कडेन संबंदीत आसा अशी शिटकावणी क्विनिकल न्युट्रिशनिस्ट आनी फीट इंडिया अॅम्बासेडर डॉ नुपूर कृष्णन हांणी दिल्या. ‘जागृताय ही एक सुरवात, पूण कृती ही काळाची खरी गरज’, अशें सांगून पालकांनी घरांत रांदिल्ल्या पुश्टीक जेवणाक प्राधान्य दिवपाचें आवाहन तांणी केलें.

कृष्णनान सांगलें,  ‘अडेची साकर चड करून थंड पेयां, केचपांत आसता. जातूंत चड करून उच्च फ्रुक्टोस कॉर्न सिरप भरशितात. 5 मायक्रोग्रामा परस चड प्रमाणांत लेगीत ‘व्हिटॅमिन डी’ भुरग्यांचें लुकसाण करूं येता. तरीय तांचेर कसलीय शिटकावणी वा स्पश्ट लेबलिंग नासता.’

दांत गोड : सत्य कोडू

जशे परीं केन्नाय ‘साकरेचे क्यूब पडग्यांत थरुथरुक लागतात.’ तेच परी सिबीएसइन जारी केल्ल्या परिपत्रकांत,  सगल्या शाळांनी 15 जुलय 2025 ‘शुगर बोर्ड’ स्थापन करपाचें फर्माम काडलां. तातूंत व्हिज्युअल एड्सा वरवीं विद्यार्थांक तांच्या आवडीचे रुचीक गोड खाण कशे तरेन आळाबंद हाडपाक येता. गोड पदार्थां विशी जागृताय करप, साकर आशय, शिफारस केल्ली मर्यादा आनी स्मार्टर स्वॅपाचे आदारान शिकयतलीं. 

गोंय : अंमलबजावणीचो गोड बिंदू !..

गोंयांतले किंग्स शाळेनूय भलायकी आनी पोशण हो तांच्या आचारसंहितेचो सदांच अभिन्न घटक आशिल्ल्यान ताचेर भर दिला. तांणी ‘शुगर बोर्ड’ स्थापन केला. आमी केन्नाच कॅम्पसांत साकरेचे गोड पदार्थ आनी पेयां दिवंक नात. आमी आमचो ‘हेल्थ अॅन्ड वॅलनेस क्लब’ पोशण आहाराची जागृताय सक्रीयपणान करता, अशें  लिगिया परेरान सांगलें. तेच परीं गोंयचें एअरवेब्सिक स्कुलाचे प्रा. करुण यॅरियन हांणी भारतीय शिक्षणांत पोशण आहार हें ‘प्राधान्य स्थलांतर’, हो एक निर्देश शाळेक दिला. देखून तो शाळे खातीर चालीक लावचो पडटलो. विद्यार्थ्यांची भलायकी खूब बरी उरतली. कांय शाळा अजून नियोजन मोडांत आसात, मात गोंयांतल्या कांय शाळांनी पयलींच म्हत्वाची उदरगत केल्या. 

नुवेचें ‘ब्लूम्झ’ शाळेंत सीबीएसइच्या फर्माणान, साकर कुडीक हानीकारक आसा. हें सगल्यांक गिन्यान आसा. आतां तें सक्तीचें जाल्ल्यान हो उपक्रम शाळाभर जागृताय जातली अशें प्रा. अंजू आनंदान सांगलें. 

आहार वाडट्या प्रमाणांत बाजारांतलो : डॉ. देसाय

बालशिक्षण परिशदेचे जाणवळदार, शिक्षणतज्ञ डॉ नारायण देसायान सांगलें,  ‘गोंयांत सरकारी आनी अनुदानीत शाळांनी पालकांचो चडांत चड भर भुरग्यांक परिक्षांनी मेळपी गूण तांच्या निकाल पत्रांनी पळोवपाचेर आसता. देखून भुरग्याचे कुडीची, मानसीक, भावनीक विशय हे सगळे तकलेंत येवप कठीण. आयज भुरग्यांचो आहार वाडट्या प्रमाणांत बाजारांतलो, पाकिटांतलो आनी पेयांच्या बाटलेंतलो जाला. पालकान फकत पयशांची पुरवण करप असोच तांचो समज. शिक्षकांचें भुरग्यां कडलें नातें आदलें उरुंक ना. अशे वेवस्थेंत आमचे मेरेन हे भलायकेचे मानसीक, भावनीक आनी सवस्तकायेचे रगतांतल्या साकरे प्रमाण सारके मुद्दे कशे येतले? भारतांत शिक्षणांत गोंय पयले सुवातेर आसतना, ह्या भुरग्यां भशेन विचार करतल्या कडेन पळोवंक कोणाक फावता गा ? साकर, वजन, आळस, गैरवर्तन. विस्मरण, शाळे विशीं आनी शिकपांत अनास्था वाडल्यार कितें जालें? तें पळोवंक कोण्णाक वेळ ना. राज्यान आपली शिक्षणीक जैतांची राश्ट्रीय कर्तुत्वशक्त दाखयतना हें सगळें पळोवन चलचें ना, अशेंच सगळ्यांनी शाण्या भशेन मानून घेतलां जावंक जाय.

घटमूट भलायकी हीच खरी… : अग्नी

जशे परीं बुद्धी खातीर शिकप म्हत्वाचे तशेंच शरीरा खातीर पुश्टीक आहार म्हत्वाचो, खेरीतपणान मुळावें पांवड्यार तो मेळ्ळ्यार भुरग्याचीं कुडीची बांदणी आनी मानसीक बुन्याद घटमूट जाता. हालींच्या तेंपार पालक भुरग्यांक रेडिमेड खाणां दितात. तें पौश्टीक नासताच. अदल्या तेंपार खाण टिफीनांनी घालून दिताले. तें पुश्टीक खाण खाल्ल्यान भुरग्यांचो फोकस शिक्षणाचेर चड आसतालो. हालींसरांक भुरगीं दूद आनी बिस्कीट खावन शाळेंत येतात. केन्नाय सकाळचीं प्रार्थना पांच मिनटां लांबल्यार, घुंवळ येवन भुरगीं घो करून जमनीर कोळटात. अश्यो साबार देखी आनी अणभव शाळांनी पळोवंक मेळटात. जे मेरेन भुरगीं पौश्टीक आहार खावंची नात. तो मेरेन अभ्यास लक्ष केंद्रीत करूंक पावचीं ना. देखून घटमूट भलायकी हीच खरी भुरग्यांची गिरेस्तकाय अशें रवींद्र केळेकार  ज्ञान मंदीराचे मुख्याध्यापक अनंत अग्नी हांणी सांगलें. 

सोंपयतना…

जर खऱ्या अर्थान भुरग्यांची भलायकी आनी मनाची राखण करपाची आसल्यार भोवआयामी पद्दतीची गरज आसा. घरां, शाळा तज्ञ, कायदे आनी एकठांय काम करपाची मोहिम चालीक लावची पडटली. पालकांनी भुरग्यांक तणावा विरयत रावंक शिकोवप, तांका वेळ दिवप, संवाद सादप, पोशण आहार आनी गरजेचो व्यायाम करूंक दिवप, पालकांनी आपलें मन शांत दवरुन दया, करुणा, कृतज्ञताय सारक्यो गजालीं आचरणांत हाडपाचो यत्न करचो पडटलो. तेच परीं शिक्षकांनी भुरग्यांच्या लागीं सहानभुती, सहनशिलताय, मोग, शांतीकाय आनी निर्णायक रावपाचो यत्न केल्यार भुरग्यांचो पंचकोशात्मक विकास जावंक कळाव लागचो ना, हें खात्रेन सांगतां. !

विशाल सिनाय खांडेपारकार

8080622370