साळोरे पिला गो…

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

आयज संवसारीक चिमणी दीस. ते निमतान….

आदल्या काळार लोक चुडटाचे खोंपींनी रावताले. छप्परांची घरां आशिल्लीं. हाका लागून सुकण्यांक घोंटेर बांदप बी सोंपे जातालें. आतां

साळोरे पील आयज सदचे भशेन घरा सामकारल्या पेंरी रुखार येवन बसलें. ती साळोरी खोशयेन आशिल्ली. 

“कितें गे साळोरे मावशे, आयज सकाळीं-सकाळींच खोशयेंत दिसता मगे?…’’

“कितें रे? वर्धन विसरलो. आयज संवसारीक स्पॅरो डे मरे. तुमी अशेच.” थोमणो मारीत सट्ट करून तिणें तोंड वाकडें केलें.

“हय मगे, याद जाली म्हाका. आयज 20 मार्च. 2010 वर्सा सावन ह्या दिसा संवसारीक सुकण्यांचो दीस मनयतात.  परबीं! मावशे तुमकां.”

“उपकारी. पूण?…

“पूण कितें मावशे? कितें गे जालें?…

“पूण एका दिसाचीं कार्यावळ करून तुमी आमकां वाऱ्यार सोडलीं. ही सामकी शोकान्तिकाच न्हय?…

“सारकें मावशे!… पूण प्रशासन आसात न्हय गे. जतनाय घेवंक. “

“पाड पडलें प्रशासनाचे. तूं जाणा मरे. आयज सुकणीं हो सैमाचो एक अभिन्न वांटो. सैमांत समतोल मेळोवपाक जाय जाल्यार दरेक घटक म्हत्वाचो आनी सुकणींय तितलींच म्हत्वाचीं ”…

“ मागीर? तातूंत कितें जालें?…

“कितें जालें?…तुमच्या वाडत वचपी शारीकरण, उद्देगीकीकरण, फ्लॅट संस्कृती, मोबायल टवर्स, वायरीं जाळीं, मळबांतली येरादारी, वाडपी प्रदुशण, आनीक साबार अत्याधुनीक बांदकाम पध्दतींक लागून आमच्या जिवाक धोको निर्माण जाला. तज्ञांच्या मतान, संवसारांत सुकण्यांच्यो 26 जातीं आसात. तातूंतलीं सद्याक फकत 23 जातींचे आमकां फोटो आनी सोशयल मिडीयांचेर पळोवंक वाचूंक मेळटात.”

“कितें सांगता गे तूं मावशे?… ही सामकी हुस्को करपाची गजाल मगे?…

“हय, खऱ्यानीच हुस्क्याचीच आनी दुर्दैवी गजाल रे बाब ही. हाका जापसालदार मनीस जात. वायट मानूं नाका. पूण सत्य आसा हें. 2010 ह्या  स्थापनेच्या दिसा. सुकण्यांचें म्हत्व संवसाराक पटोवन दिवपाक सुरवात जाली खरी. मुळांत सुकण्यांचो संवर्धना विशीं जागृताय करप हो हेतू आशिल्लो. पूण?..

“…पूण कितें मावशे?..

 “आदल्या काळार लोक चुडटाचे खोंपींनी रावताले. छप्परांची घरां आशिल्लीं. हाका लागून सुकण्यांक घोंटेर बांदप बी सोंपे जातालें. आतां शेतांनी हानीकारक रसायनीक सारीं आनी किटनाशकांक लागून कडधान्यां खावून सुकणीं मरतात. ही दशा आमच्या सुकण्यांचीं”…

“हाका कारणां साबार आसात गे मावशे. ”

“ हय सारकें तुजें. आतां फ्लॅट संस्कृताय जल्मली. क्रॉक्रिटांच्या रानांत आमी परकी जालीं रे बाब. जायत्यो गजालीं खंडीत जाल्यो. सुकण्यांचीं राखण करपाक जाय जाल्यार तांकां उक्त्या सुवातेर, तेर्साचेर उदक आनी जेवण दिवपाची गरज आशिल्ली पूण…शारांतलो लोकूच पयलीं उपाशी ?आमकां आनीक कितें जेवण रांदतले ते?…

“ कितें उलयता तूं मावशे हें? इतलो पडमूर जाला व्हय मनीस? “

“फुकट मेळपी व्हिनेगर म्होंवा परस गोड लागता. तेन्ना अशेंच जाता बाब”.

“सारकें गे तुजें पूण..

“ट्रान्सलोकेशनाचे नांवान पर्वरेच्या श्री देव खापरेश्र्वरा देवस्थानाच्या वडाचे स्थलांतर सुरू आसा. थंयच्या गांवच्या राखणदार देवाक आनी वडाक दुसरेकडेन व्हरपाची सक्ती करतात. हताश जावून साळोरे पिलान प्रस्न उबो केलो.”

“आवोयस ! खरेंच… म्हजे लागीं कांयच अपडेट्स नात मगे.”

“ पिराय फकत आंकडो आसता वर्धन. ज्या सवायशिणी बायलांनी त्या रुखाक आपलो सात जल्माचो घरकार मानून सुतां पुवन मनयली. सात जल्माक असोच तूंच घरकार मेळूं म्हूण भजलो. त्याच दोनशे वर्सांचे वडाक मुळांत सावन हुमटावन व्हरपाचें राजकारण करप? सभाग्यांनो, खंय रे गेल्यो तुमच्यो भावना?.. त्या अस्तुऱ्यांनी कोणाक भजपाचो आतां.? आतां कित्याक भावनां दुखनांत तर तुमच्यो?…

“सारकें तुजें साळोरे मावशे, नात्यांत खऱ्या अर्थान म्हत्वाची गजाल म्हळ्यार समज, आदर, भावार्थ आनी भावनीक संबंध.”

“जाणा रे हांव. पूण आमकां राजकारण जमना. म्हजे म्हणणें इतलेंच वर्धन, मनीसजात जर खऱ्यानीच कोणाचेरुच मोग वा माया करता. जाल्यार शुध्द मनान करात. मनस्थितींचेर वा गरजेचेर आदारीत न्हय. जावं मागीर तो वड वा जावं खाप्रेश्वर…”

“अणभव आनी प्रामाणीकपणा आशिल्ल्यां मदीं परिपक्वताय सदांच आसता. पूण अखेरेक निश्ठा आनी भावार्थ सदांच शेणटा. सुवार्था मुखार?…

“प्राण प्रतिश्ठा करी नासतना त्या देवाक पुलिसांच्या ताब्यांत दवरप. इल्लोसो वडाचो खांदो घेवन नांवान लोकांक फटोवप. आतां खंय गेलो रे तुमचो धर्म?

“पूण उडाण पूल जावप ही राज्याचीच उदरगत न्हय मावशे?..”

हय रे बरोबर, मागीर  त्या अस्तुऱ्यांनी देवाक कित्याक होरायलो. दाखय तुजें सत्व. तुज्या हातांतल्या चुडीन पेटय होमखण, जावूं दी अहंकारी नराधमांचो गोबर, परतून गोंयच्या चार शिमांच्या राखणदारांच्या अस्तित्वाकडेन खेळपाचें धाडस कोणें करचें न्हय. असो चमत्कार जावूं दी. जागेदारा, उठ, मार शेंसार, येवं दी भार असो कित्याक उलो मारलो?…

“ पूण ट्रान्सलोकेशन करतात न्हय गे?..

“  कर्माचें ट्रान्सलोकेशन…मनीस जात सुवार्थीच रे. पूण वायट दिसता, जशे परीं तुमकां अन्न , वस्र, निवारो अश्यो तीन गरजेच्यो वस्तू लागतात. तशेंच आमच्योय गरजो आसतात?  त्या वडांचेर हजारांनी सुकण्यांचो राबितो आशिल्लो. कापूस, चुडटाचे व्हीर, नाल्लाचे कुडके, सुकीं पानां सारकिल्ल्यो वस्तूं एकठांय करून घोंटेर बांदून संवसार थाटिल्लो. पूण तुमच्या राजाच्या आदेशा सामकार?… 

“ वायट दिसलें. मन हाल्लें म्हजें मावशे. पूण प्रदेशाच्या राजनाक म्हूण कसो दोश दिवूं येता? राजा खुशाल आसता, हो एक आमचो गैरसमज आसा. प्रजेचे हीत आनी राखण हेंच ताचें पयलें सूख आसता. तरी मनीस म्हूण असल्या प्रकरणांनी तांकाय दुख्ख भोगता. पूण दुख्ख, भावना, संवेदना ह्यो सांगतलो कोणाक? राजाक निमाणें राजेपण जपचें पडटा गे मावशे..”

“हय रे. पूण राजेपणाक लागून आमचो गोबोर करप. हो कसलो नेम तुमचो? रानां, तळी, न्हंयो, रानवटी जीव हांचो आस्पाव आशिल्लें सैमीक पर्यावरण सुदारून ताचो सांबाळ करप. सगळ्या जिवां विशीं कळवळो दाखोवप. हीं  नागरिकांचीं मुळावीं कर्तव्यां कशीं विसरलो तुजो राजन?. वादळांतल्यान भायर येता, तेन्ना तूं आदलो उरना खंय? तशें वादळ आयलां आमचेर. थांबयात पापयांनो, उदरगतीच्या नांवान हो हिंसाचार?..

“पूण राजान उतर दिलां न्हय. ट्रान्सलोकेशनाचे?…पाशियेंस काडुया, मावशे. विविधतायेन भरिल्ल्या जिवांविशीं कळवळो आसा आमकां. तुमचो सन्मान करून राखण करप हेंय मतींत आसा आमच्या. देखून ह्या दिसाचीं गंभीरताय मतींत दवरून आमी दर दिसा एक एकचाराचें पावल उखलून, सुकण्यांचीं राखण करपाचें तुमकां उतर दितात. परतून एकदां तुमकां संवसारीक स्पँरो डे चीं परबीं.

वर्धनाचीं हीं आशावादी उतरां आयकून साळोरे पील खोशी जावन भूर्र-भूर्र करून उडलें पयस मळबांत…

  • विशाल सिनाय खांडेपारकार

8080622370