भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अायच्या अर्विल्ल्या काळांत आमी एक न्ही तर एकाच वांगडा दोन संवसारांत जियेतात. एक भौतीक संवसार जो भुंयेर आसा आनी दुसरो आभासी म्हणल्यार वर्च्युअल संवसार जो सायबर स्पेसांत आसा. जे कितें खऱ्या भुंयेवेल्या संवसारांत घडटा तेंच वर्च्युअल संवसारांतूय घडटा. हांगांय जशे गुन्यांव घडटात, तशेच थंयूंय बी गुन्यांव घडटात. हाका सायबर गुन्यांव म्हणटात. आमचें जशें ह्या भौतीक संवसारांत अस्तित्व आसचें पडटा तशेंच आतांच्या काळांत आमचें सोशल प्रॅजेन्स वा अस्तित्व आसप गरजेचें. नव्या युगांतली नवी बाजारपेठ. शिक्षण, राजकारण ह्या मळार जर आमकां नोकरी वेवसाय करचो आसा जाल्यार सोशल मिडियाचेर आमचें अस्तित्व आसप भोव गरजेचे जालां.
पूण व्यक्ती तितल्यो प्रकृती ही म्हण खऱ्या संवसारांत वावुरपी तरेकवार मनशांक जितली लागू जाता, तितलीच तीच मानसिकता घेवन वावूरप्यां खातीर, सायबर संवसारांत लेगीत लागू पडटा. तेन्ना त्या संवसारांतय बी आमकां जायते त्रासदायक वा पिडपी व्यक्ती सांपडटात जे आमकां अर्थीक आनी मानसीक त्रास दिवंक शकतात.
सायबर गुन्यांवांतलोच एक प्रकार म्हणल्यार सायबर बुलींग -डिजिटल तंत्रगिन्यानाचो वापर करून जावपी सायबर गुंडागिरी. आमकां शाळेंत, कामार, इश्टां मदीं कांय व्यक्ती बुलींग म्हणल्यार दादागिरी करून जशीं नियंत्रणांत दवरतात वा टिंगलां उडोवन आमकां सगळ्या मुखार आमचो अपमान, तशेंच लज करतात, तशींच सायबर स्पेसांतूय जायतीं जाणां आमचो अपमान करतात वा आमकां लजेक घालतात. हाचो आमकां खूब मानसीक त्रास जावंक शकता. ईमेल, सोशल मिडिया, गेमींग प्लॅटफॉर्म, आनी मोबायल फोनाचेर दुसऱ्यांक वायट उतरां, गाळी दिवप, पॉर्न कंटेंट धाडप, धमकी दिवन, भिरांत घालप, टिंगलां उडोवप, राग हाडप, उकसावप, बदनामी करप हे सगळे प्रकार सायबर बुलींग ह्या प्रकारा खाला येतात. हें सगळें करप्यांचेर कायदेशीर कारवाय जावन तांकां ख्यास्तय जावंक शकता. पूण आपूण सायबर बुलींगाचो पिडीत जाला हें जाणां जावन लेगीत जायते जाण तें सगळें सोसतात आनी कागाळ करपाक वचनात. कारण म्हणल्यार जायते जाणांक कागाळ खंय, कशी आनी कोणा कडेन करप हाची म्हायती आसना. जायत्या जाणांक तर ते खातीर कायदे आसात हाचीय म्हायती नासता. हे खातीर आयज सायबर बुलींगाचे प्रकार, आपूण ताचो पिडीत न जावपाक घेवपाची काळजी, कागाळ खंय आनी खंयच्या कलमा खाला करपाची हें सगळें जाणून घेवया.
भारतांत सायबर गुंडागिरीचे प्रकार दरेक वर्सा वाडत आसात. हाचीं कारणां तंत्रगिन्यानाचो वा़डटो वापर, सोशल मिडिया आनी फावो ती जागृताय आनी प्रतिबंधात्मक उपाय नासप, लिंगभेद हीं जावन आसात. किशोरवयीन भुरग्यां भितर हें चड चलता, जाचो तांच्या जिविताचेर खर परिणाम जाता.
सायबर बुलींगाचे कांय प्रकार –
1.हॅरेसमेंट (त्रास दिवप):-
जंय दादागिरी करपी लोक परत परत पिडीताक हानीकारक संदेश, ईमेल वा अश्लील फोटो धाडटात, जाका लागून पिडिताक मानसीक त्रास आनी असुरक्षितताय दिसता.
2.फ्लेमींग:-
आमी जशे उज्यांत तेल ओतप म्हणटात तसोच कांयसो प्रकार. हातूंत पिडपी संघर्श निर्माण करपाच्या हेतानच पिडीताक ऑनलायन फोरम, गेमींग प्लॅटफॉर्म वा सोशल मिडिया वरवीं आक्रमक आनी अपमानास्पद संदेश धाडून संघर्श निर्माण करतात वा चाळोवन घालून संघर्शमय प्रतिसाद दिवपाक लावयतात.
सायबर बुलींग पासून सावध रावपा खातीर आमी कांय पावलां मारूं येतात, तीं अशीं: –
सगळ्यांत पयलीं म्हणल्यार आमी स्वता कोणाकय फकांडांनी लेगीत वायट वा अपमानास्पद कमेंट करपाक नजो. पोर्न सामुग्री आमकां कोणेंय धाडली जाल्यार ती फोरवर्ड करची न्हय.
आमचो ईमेल वा सोशल अकावंट हॅक जावचो न्ही जाल्यार ताचो पासवर्ड सहजा कोणाक समजूचो ना असो दवरचो आनी तो वेळोवेळ बदलचो.
कोणेंय आमकां बुलींग करपाक कितेंय पोस्ट केलें जाल्यार ताचो स्क्रीन शॉट काडून दवरचो तशेंच सायबर सेलांत कागाळ करची आनी कारवाय जाय मेरेन पोस्ट डिलीट करचो न्ही.
खंयच्याय पंगडांत बुलींग जाता शें दिसल्यार वा जें कितें चल्लां ते त्रासदायक आसल्यार तो पंगड सोडचो. जायते फावट आमकां भडकावपाकय जायते जाण पोस्ट करतात, ताचे भिरके भितर जाप दिवची न्ही.
पालकांनी इंटरनेट वापरपी आपल्या भुरग्या कडेन हे बाबतींत संवाद सादचो तशेंच तीं कितें करतात ताचेर मातशी नदर दवरून तांकां योग्य मार्गदर्शन करचें. तशेंच भुरग्यांनीय बी आपले कडेन बुलींग जाता शे दिसल्यार पालकांक, टिचरांक वा घरांतल्या विस्वासू व्यक्तीक कळीत करचें.
आनी सायबर बुलींगा खातीर सायबर सेलांत कागाळ नोंद करची. गुन्यांवकाऱ्यांक आळो घालतलीं जाल्यार तांचेर कारवाय ही जावपाकच जाय आनी ताची जापसालदारकी दरेकल्यान घेवची आसता.
खऱ्या संवसारांत आमी जशीं वागतात, जे तरेन लोकांक वागयतात त्याच मानान आनी एटिकेटान आमी आभासी सायबर संवसारांतय वागपाची गरज आसा. जगात आनी दुसऱ्यांकय जगूं दियात हो जर मंत्र आमी आपणायलो जाल्यार खंयचेय संवसारांत आमी बरींच वागतलीं हातूंत मात लेगीत दुबाव ना.
मंजुषा सिनाय तळावलीकार
9822981508
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
