भांगरभूंय | प्रतिनिधी
प्रगत तंत्रज्ञान शाप काय वरदान हो विशय शाळेंतल्या विद्यार्थ्यां खातीर निबंद बरोवपा पुरतो आतां मर्यादीत उरिल्लो ना. आयच्या डिजिटल युगांत ह्याच तंत्रज्ञानाचो वापर करून खूबशा जाणांक कोट्यांनी रुपयांक फटोवपाचे जे कारनामें चालू आसात तें पळयत जाल्यार ठकबाजी आडावपा खातीर नेमकें कितें करूंक येतलें हाचेर पयलीं विचार करचो पडटलो. सायबर ठकबाजी आडावपाक जो मेरेन यश मेळना तो मेरेन निदान प्रगत तंत्रज्ञान हें वरदान उणें आनी शाप चड अशें म्हणत जाल्यार अजाप दिसून घेवपाचें कारण ना. सायबर ठकबाजांनी आमच्या देशांत जी तेंगशी गांठल्या ताचो विचार करीत जाल्यार ह्या मळार वावुरपी ठकबाज आमच्या तंत्रज्ञानां परस खूबशीं पावलां मुखार आसात अशें दिसून येता. सदच्या दिसाळ्यांनी खून, बलात्कार हे सारक्यो बातम्यो दिसप आतां खंयच्याय वाचकाक नवें दिसना, अशेंच कितें तरी सायबर ठकबाजी विशीं जालां. सायबर ठकबाजांनी खूबशा जाणांक लाखांनी, कोट्यांनी रुपयांक लुटिल्ल्याच्यो बातम्यो दिसाळ्यांनी वाचूंक मेळटात. लोकांक हे आघाडेचेर जागृत करपा खातीर सरकार आसूं वा भारतीय रिझर्व्ह बँके सयत सगल्याच पांवड्यार यत्न जारी आसले तरी अशा ठकबाजीचे प्रकार उणे जावपाची कसलींच चिन्नां दिसून येनात. अशे प्रकार आडावपा खातीर एक पावल उबारीत जाल्यार सायबर ठकबाज ताचे पयलींच धा पावलां मुखार आशिल्ल्याचें चित्र पळोवंक मेळटा. फाटल्या धा-बारा वर्सांचो चडटो आलेख पळयत जाल्यार ठकबाजांनी लोकांक तोपयो घालपाचे हजार मार्ग आपले कडेन आशिल्ल्याचें दाखोवन दिलां.
‘डिजिटल अरेस्ट’ हें सायबर ठकबाजांचें नवें आनी सुदारीत अस्त्र जालां आनी नेमकें सावज हेरून तांचेर हें अस्त्र चलोवप हो आतां सदचोच प्रकार जाला, आनी अजाप म्हणल्यार बरे सुशिक्षीत, बँक आनी सीबीआय अधिकारी वा तांच्या घरचे लोक ताका बळी पडत आसात. डिजिटल अरेस्टचो भंय दाखोवन खूबशा जाणांनी कोट्यांनी लोकांक लुटिल्ल्याचें प्रकार उजवाडा येत आसून लेगीत ताचे पसून आमी कांयच शिकनात वा कसलोच धडो घेनात हाका कितें म्हणप. केंद्रांतल्या सरकाराकूय हाचो हुस्को दिसता हें प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी हांणी आपल्या ‘मन की बात’ ह्या म्हयनाळ्या कार्यावळींतल्यान लोकांक कडेन संवाद सादतना केल्ल्या आवाहनांतल्यान स्पश्टूच आसा. पूण ताका लागून कांयच फरक पडिल्लो दिसना. सायबर अरेस्ट वा हेर प्रकारान लोकांक हे ठकबाज कशे लुटत आसात हाच्यो बातम्यो सद्दां वाचपाक आनी आयकूंक मेळटात. हालींच पणजेंतल्या एका मानसोपचार तज्ञाक सायबर ठकबाजांनी देड पावणे दोन लाखाक कसो चुनो लायलो हाची चर्चा घोळत आसा, पूण ताचे पसून कोणेय धडो घेतला हो खरो प्रस्न आसा. हो दोतोर लेगीत तांकां सायबर ठकबाजांनी कशें लुटलें हें कांयच हातचें राखून दवरिनासतना लोकांक सांगत आसात, आनी तें सांगप हें आपलें कर्तव्य आशिल्ल्याचेंय ते सांगतात. आपल्याक लुटलो, तोपी घाली हे लोकांक सांगपाक खूबशा जाणांक उणेंपण दिसता. पूण तशें करिनासतना लोकांक ते विशीं जागृत करप म्हत्वाचें आसता आनी ताचो फायदो लोकांक जावंक शकता हाचो पयलीं विचार करूंक जाय.
लश्करांतले कर्नल सतीश आशिल्ल्याचें सांगून आमच्या जवानांची मानसीक तांक तपासपाची आसा अशें सांगून ठकबाज कर्नलान दोतोरांक आपल्या जाळांत ओडलें आनी लश्करा खातीर आमचे खातीर आशिल्लो आदर घात करून गेलो अशें हे दोतोर सांगतात. ठकबाजांक हे विशीं मानूंकच जाय. नेमको अभ्यास करून कशें लुटप हाची येवजण ते तयार करतात आनी ताची येसस्वी अंमलबजावणीय करतना दिसतात. आमच्या गोंयांत सायबर ठकबाजीचे अशे ल्हान व्हड खूबशे प्रकार घडत आसतात. पणजेंतल्या भारतीय रिझर्व्ह बँकेच्या मुख्यालयांत तुमी वचत जाल्यलर दर दिसा एकलो वा दुसरो तरी तांच्यो कागाळी घेवन येतात हें दिसतलें. पूण तो मेरेन खूबसो वेळ गेल्लो आसता आनी रिझर्व्ह बँक अधिकाऱ्यांकूय अशा लोकांक मजत करप शक्य जायना. ठकबाजांची शिकार जाल्ले खूबशे लोक मुखार येवन कागाळ करिनात हेंवूय तितलेंच खरें आसून आमी फसल्यात हें लोकां पसून लिपोवन दवरपाकूच ते व्हडपण मानतात. ठकबाजांकूय ताची कल्पना आशिल्ल्यान तांचेंय आयतेंच फावता. गुन्यांव अन्वेशन फांटो आसूं वा सायबर क्रायम ब्रँचीक हें मान्य आसलें तरी अशे प्रकार लिपोवप हो ताचेर निश्चितूच उपाय न्हय. गोंयांतूय सायबर ठकबाजीच्या प्रकरणांची संख्या उणी ना, पूण एखाद दुसऱ्या प्रकरणांत नशिबानूच आरोपी सांपडटात, पूण हेर प्रकरणां पडूनच आशिल्ल्याचे संबंदीत अधिकारी सांगतात. कागाळ करीत जाल्यार व्हडलोसो फरक पडचो ना अशेंच ह्या अधिकाऱ्यांक सांगपाचें आसता काय कितें हें कळून येना.
सायबर ठकबाजीच्यो वाडट्यो घडणुको म्हणल्यार डिजिटल इंडिया मोहिमे खातीर अपशकूनच थारल्या. संवसारांत ताका लागून भारताची प्रतिमा म्हेळी जायत चल्ल्या हाचोय विचार करचो पडटलो. सायबर अपराध वा ठकबाजी आडावप हें आतां नवें आव्हान आसा. हें फाटल्या कांय वर्सांत अशा गुन्यांवांचे संख्येंत जी सेगीत वाड जायत आसा ताचो अभ्यास करीत जाल्यार म्हणूंक येतलें. एका अभ्यासा प्रमाण सायबर ठकबाजीक लागून जावंक शकता अशें अर्थीक लुकसाण 2025 वर्सा 10 लाख कोटी डॉलर्सा मेरेन वचूंक शकता. 10 लाख कोटी डॉलर्स ही उणी रक्कम न्हय की जाचे कडेन आडनदर करूंक येतली. भारतीय अर्थवेवस्थेचेर ताचो प्रतिकूल परिणाम जावप अपरिहार्य थारता. सायबर ठकबाजांक आडावप कठीण बी जालां असो प्रस्न कोणाकूय हाका लागून पडूंक शकता. आतां मेरेन ठकबाजांनी लुटिल्ली कोट्यांनी रुपयांची रक्कम हस्तगत करपाक पुलीस वा संबंदीत यंत्रणांक आयिल्लें अपेस पळयत जाल्यार तांकां हे आघाडीचेर अजून खूब कितें करूंक येतलें अशेंच कोणाकूय दिसतलें. पूण दुर्दैव अशें की सगल्याच मळार आमकां सायबर ठकबाजांनी घेराव घाला हें न्हयकारूंक येवचें ना. विदेशांतल्यान मोबायल, इमेल तशेंच हेर माध्यमांतल्यान ही ठकबाजी जायत आशिल्ल्यान आमच्या तपास यंत्रणाच्यो मर्यादा उक्त्यो पडटात हें स्पश्टूच आसा. पूण हें अशेंच चालू उरत जाल्यार हें आमकां परवडटलें? निश्चितूच परवडचें ना. लोकांक हे विशीं जागृत करपा बरोबरूच सायबर अपराध मुळा सावन हुमटून उडोवपाची जांचेर जापसालदारकी आसा त्या तपास यंत्रणांक सक्षम करपा खातीर पावलां उबारीत जाल्यारूच ठकबाजां पसून लोकांक सुटका मेळूंक शकतली.
वामन प्रभू
9823196359
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.