‘सायड शो’ रचपांत खाशेलपण आसता

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

सायड- शो! तियात्राचो ‘सायड शो’ म्हळ्यार तियात्राच्या पड्ड्यां मदीं सादर केल्लीं कांतरां. हीं कांतरां वा ‘सायड-शो’ प्रेक्षकां खातीर तरी तियात्राचो एक म्हत्वाचो घटक, हें आमी सांगलांच. हीं कांतरां विविध आनी विंगड- विंगड प्रकारांचीं देखुनूच तीं प्रेक्षकांचे आवडिचीं. खंयचींय आनी कसलींय कांतारां तियात्रांत घालीं म्हूण तीं तियात्राच्या ‘सायडशो’चीं कांतारां जावं नज. उदाहरणाक, एके संगीत कार्यावळींत गायिल्लें वा एका कांताराच्या आल्बमा (कॅसेट, सिडी) खातीर गायिल्लीं कांतारां आनी तियात्रांत ‘सायड-शो’क गायिल्लीं कांतारां एक जायीच नज. कित्याक?…
संगीत कार्यावळीक गायिल्लीं कांतारां वेगळीं. तातूंत गावपाची शैली, आवाज, ‘शो मॅनशीप’ आनी मदीं- मदीं ‘हा– हू’ हें खाशेलें आसता. त्या कांतरांच्या उतरांक खोलायेन अर्थ आसप वा तांतल्यान आयकुप्यांक निरोप आसप तितलें गरजेचें नासता. कांतारांच्या आल्बमांनी गायतात तीं कांतारां जेरुल अर्थभरीत आनी ताळो कानाक सुवादीक आसूंक जाय हें जालेंच, पूण तांकां ‘सायड शों’त गायतल्या कांतारां परीं वसऱ्यांत बसोन आशिल्ल्या प्रेक्षकांक आकर्शण करपी (अपीलिंग) आनी मनरिजवण दिवपी चमत्कार आसचो म्हूण ना. तीं कांतारां दोळे धांपून न्हिदांत पासून आयकुपाचीं. तीं सुवादीक ताळ्याचीं आनी अर्थभरीत उतरांची आसची गरज. पूण तियात्रांतल्या ‘सायडशो’चीं कांतारां ह्या दोनूय प्रकारां परस साप्प वेगळीं आनी व्हड हिकमतीन रचिल्लीं आसूंक जाय. आनी पयले सुवातेर त्या कांतारांचो विशय पालकार गावपा खातीर योग्य आसूंक जाय. ‘सायडशो’-आच्या कांतरांक अखंड ताळो गरजेचो आसलो जाल्यारुय तें गावपाक सुवादीक आनी मधूर ताळो आसूंक जाय म्हण ना, पूण हावभाव गरजेचे. तियात्रांतलें कांतार विशय धरुन तें शेवट मेरेन आयकुप्यांक निरोप पावोसर तें रचणेंत वरतें आसूंक जाय. म्हळ्यारुच तियात्रांतलें कांतार रचप व्हड हिकमतीन आनी सादर करप व्हड फिशालकायेन जावंक जाय. आयचे परीं खंयचेंय कांतार खंयसरुय वापरतात ती गजाल वेगळी आनी जाण नाशिल्यान तशें घडटा जावं येत, पूण हे वरवीं आमचे कलेक मार बसला हें सेर्त.
कोंकणी कांतारां मदीं तियात्राच्या ‘सायडशो’चें कांतार रचप खूब अवघड हें एम. बॉयर, सी, आल्वारीस आनी एच. ब्रिटन हांच्या तोंडांतल्यान हांवें साबार फावटीं आयकलां. एम. बॉयराक हे विशींची जाणीव खूब आसली आनी ह्या संदर्भांत आमच्या कॅसेटींच्या रिकॉडिंगा वेळार ताणें आमचे कडेन कांय फावटीं आपलें मन व्यक्त केल्लें आसा. ताचे प्रमाणें ट्रीओ, चवके, पांचके, सवके आनी सातके फकत पालकार बरे सोबतात; कॅसेट वो सिडी आल्बमांनी तितले न्हय. आनी ह्या असले नग रचूंक बरी आर्ट आनी हिकमत जाय आसता. आनी ते सादर करूंक तसल्या- तसल्या कलाकारांची गरज लागता.
तियात्राच्या ‘सायडशो’च्या कांतरांनी गीत रचपाचेर आनी सादर करपाचेर अगळें लक्ष दिवंक लागता हें खरें. आल्फ्रेड रोजाचीं कांतारां अमर जाल्यांत जाल्यार, तीं ताच्या गिरेस्त ताळ्याक लागुनूच न्हय, बगर ताच्या गिरेस्त रचपाक लागून तीं अदीक फामाद जाल्यांत म्हणल्यार हांव चुकचो ना. ताचे उरफाटें क्रिस पॅरी आनी लॉर्ना हांचीं कांतारां चड लौवकीक जाल्यात जाल्यार, तीं क्रिस पॅरीच्या संगीताक आनी लॉर्नाच्या सुंदर ताळ्याक वा गावपाक लागून. सी आल्वारीसाचो ताळो सादारण, पूण ताचें ड्यूएट रचप अती वालोराचें.
‘सायडशो’च्या कांतरां विशीं एम बॉयराचें उदारण घेवंया : गीत गावपाक एम बॉयराक व्हडलोसो ताळो नासलो. पूण ताचे गीत– रचणेचे आर्टीक आनी पालकाचेर केल्ल्या ताच्या सादरीकरणाक मान बागोवची पडटा, संगीत वाजतल्या मदल्या वेळार पालकार काडटल्या ताच्या आठक्याक धरून. ताची गितां रचपाची आर्ट अपरुप, पार एक्सलन्स लेगीत म्हणल्यार अतिताय जावं नजो. आयज ‘पॉलिटीकल’ कांतारां म्हणटात… पूण त्या काळार एम. बॉयरान कितलीशींच राजकारणा वयर कांतारां गायलीं आनी येस मेळयलें. कोणाक दुखोवंक दिनासतना कांटो काडपाची कला ताका आसली आनी सगळें वांकडें घडटा तें मर्यादी भितरुच लागू जातल्याच्या सामकार हाडपाची ताका कळाशी आसली. एक उत्कृश्ट गितां रचपी, जाणें एका सांगाती तियात्रिस्ताक दिल्ली झुपाट, ‘इश्टागत’ ह्या आपल्या कांतारांतल्यान, तें कांतार जावंक पावलें एक आदर्श कांतार कोंकणी मळार. हें प्रवार करता एम बॉयराची गितां रचपाची कुशळताय.

(मुखार चलता)
लिप्यांतर : विशाल खांडेपारकार, 8080622370

फावस्तो वि. दा कोस्ता
9821228684