भांगरभूंय | प्रतिनिधी
समाजीक क्रांतीचे जनक महात्मा बसवेश्वर हांची आयज जयंती. दर वर्सा अक्षय तृतीयेच्या दिसा महात्मा बसवेश्वराचो जल्मदीस मनयतात. महात्मा बसवेश्वराचो जल्म 1105 वर्सा जालो. ते बिज्जल राज्याच्या दरबारांत म्हामंत्री आशिल्ले. कर्मकांड, अंधश्रद्धा, जातीवेवस्था, दादलो- बायल, श्रेश्ठ- कनिश्ट भेदभाव अशा कुप्रथां आड, चुकीच्या चालीरितीं आड तांणी बंड उबारिल्ल्यान महात्मा बसवेश्वराक समाजीक क्रांतीचे जनक अशें म्हण्टात.
मनशाक मनीस म्हूण जगपाचो हक्क न्हयकारपी संस्कृताये आड तांणी केल्लो हो एल्गार आशिल्लो. ह्या बंडांत समाजीक क्रांतीचें बीं पेरलें. बाराव्या शतमानांत भारताची समाजीक जीण काळखी जाल्ली. अंधश्रध्दा, कर्मकांड आनी भेदभाव समाजांत वाडत गेले. भारतीय समाज बहुदेवता उपासना, पुरोयत वर्गाची मक्तेदारी, पाप- पुण्याची भिरांत, उच्च- नीच, श्रेश्ठ- कनिश्ट, दादलो- बायल भेदभाव आदी गजालींनी बेजार जाल्लो. अशा वेळार भारतीय समाजाची भावना जागृत करून मनशाक मनीसपण मेळोवन दिवपाचो वावर महात्मा बसवेश्वरान केलो. ते खातीर तांकां त्या काळांत समाजीक सत्ते कडेन आनी राजसत्ते कडेन झगडचें पडलें.
मनीस जल्माक लागून न्हय तर कर्तुबान मोठो जाता, अशें ताचें मत आशिल्लें. देखूनच तांणी तेन्नाची वेवस्था बदलून नवी समाजीक वेवस्था तयार केली. जंय उंच- नीच, श्रेश्ठ आनी कनिश्ट, दादलो- बायल, जाती- पात हांचे मदीं भेद ना. विशमताय ना, कर्मकांड, अंधश्रद्धा ना, अशी समाजवेवस्था महात्मा बसवेश्वर हाणें आपल्या अलौकिक विचारसरणींतल्यान हाडली, देखूनच ताका दक्षिणेचे गौतम बुद्ध अशें म्हण्टात.
सगळ्यांनी कर्म करून जगचें. जल्माच्या आदाराचेर भेदभाव ना. हे तांचे विचारसरणेची अंमलबजावणी मुखार डॉ बाबासाहेब आंबेडकार हांणी मुखार व्हेली. तांणी संविधानांत त्या विचारांक जागो दिलो. संवसारांतली पयली संसद अशें जिचें वर्णन जाता, ती अनुभव मंटप नांवाची परंपरा महात्मा बसवेश्वर हांणी सुरू केली. ही एक भौशीक सुवात आशिल्ली, जंय समाजांतल्या सगळ्या वर्गांतले दादले आनी बायलो एकठांय बसून आपले अणभव सांगल्यो आनी तातूंतल्यान समाज म्हणून एकठांय मुखार वचपाचे नेम थारायताले. लोकांक ही परंपरा बऱ्याक पडली.
महात्मा बसवेश्वराची एक म्हण आसा. कायकवे कैलास. कैलास म्हळ्यार मोक्ष, म्हळ्यार बरें काम केल्यारुच मोक्ष मेळटा. मोक्ष मेळोवपा खातीर कसल्याच संस्काराची गरज ना. महात्मा बसवेश्वरान आपल्या एका वांगड्याच्या पुताच्या लग्नाक तेंको दिलो, जें आंतरजातीय लग्न आशिल्लें. चलो चर्मकार समाजाचो आनी चली ब्राह्मण समाजाची. महात्मा बसवेश्वराच्या ह्या सुदारणावादी आनी समतावादी वावराक लागून तिडकल्ल्या सनातन्यांनी हे घडणुकेचो फायदो घेवन लोकांक भडकायले. दुसरे वटेन राजा बिज्जाल हांकां मारून महात्मा बसवेश्वराचेर खुनाचो आळ घालो. वांगड्यांच्या आग्रहाक लागून महात्मा बसवेश्वर आपलो जीव वाटावपा खातीर पळून गेले, पूण सनातन्यांनी शरण आयिल्ल्यांक मारले.
कांय काळा उपरांत महात्मा बसवेश्वरान परतून समतावादी लिंगायत धर्माची परंपरा वाडोवपाचो यत्न केलो. महात्मा बसवेश्वराच्या समतावादी, सुदारणावादी विचारांक आपल्या जिवितांत स्थान दिवप, ताचें आचरण करप हें दरेका भारतीयाचें कर्तव्य. महात्मा बसवेश्वराक तांचे जयंती निमतान परबीं!
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
