भांगरभूंय | प्रतिनिधी
भावंडांनो,
भौसांत घोळत आशिल्ल्यो दुश्ट प्रवृत्ती, सजामीक अन्याय, तशेंच वायट परंपरा आड झूज दिवपी म्हान समाजसुदारक गोपाळ गणेश आगरकर हांचे जयंती निमतान देश तांची आयज याद काडटा. तांकां नमळायेन वंदन करून हें थोडेशें तुमकां सांगता.
भावंडांनो, भुरगेपणांत आगरकरांनी खूब गरिबी सोंसली. एकूच सदरो रातचो धुवप आनी सकाळीं परतून घालप अशे परिस्थितींत तांणी महाविद्यालयांतलें शिक्षण पुराय केलें. महाविद्यालयांत एकदां शिक्षकांनी तांचेर कॉलेजांत तुमी अशेच फाटीं उरतले असो थोमणो मारिल्लो. त्या वेळार तिडक सोंसूंक जायना जाल्ल्यान आगरकारांनी शिक्षकांक परती जाप दिल्ली. तुमचो इतलोच ‘एम.ए’ शिकना जाल्यार नांवाचो ‘आगरकर’ न्हय.’ ताणें निश्चेव केलो. आपले अर्थीक परिस्थितीचेर जैत मेळोवन इतिहास आनी तत्वगिन्यान विशय घेवन तांणी एम.ए पास केली.
रोखडेंच तांकां न्यू इंग्लिश स्कुलांत नोकरी मेळ्ळी. नवे विचार, नवीं मतां ते विद्यार्थ्यांक बरे तरेन शिकयताले. उपरांत कॉलेजीचे प्राचार्य म्हूण तांकां बडटी मेळ्ळी. प्राचार्य असतना तांणी कितल्याशाच गरीब, दुबळ्या भुरग्यांक महाविद्यालयांत प्रवेश दिले. इतलेंच न्हय तर भावंडांनो, पारतंत्र्या विशीं लोकांच्या मनांत तिडक वाडोवपा खातीर ‘केसरी’वे संपादक जाले. केसरी वरवीं तांणी आपलो सामाजीक आनी राजकीय लढो सुरू केलो.
भावंडांनो, व्यक्ती स्वातंत्र्याच्या आदारान तांणी सामाजीक सुदारणेचो पुरस्कार केलो. केसरींतल्यान तांणी परकी सत्तेचेर खर लेख बरोवपाक सुरू केलें. त्या लेखांक लागून आगरकर आनी टिळकांक इंग्रज सरकारान अटक केली. मुंबय लागसार आशिल्ल्या डोंगरी बंदखणींत तांकां घाले. पुणून आगरकरांची लेखणी थंड जाली ना. बंदखणींत त्रास भोगता आसतनाच तांणी ‘डोंगरीच्या तुरुंगातील 101 दिवस’ हें पुस्तक बरयलें.
भावंडांनो, मदल्या काळांत समाजीक सुदारणां पयलीं काय राजकी सुदारणां पयलँ ह्या विशयावयल्यान टिळक अनी आगरकर हांचे मदीं मतभेद जाले. तांचें पटलें ना. देखूनन 1888 वर्सा आगरकरांनी ‘सुधारक’ हें खबरांपत्र सुरू केलें. कोणाचीच भीड-मुर्वत धरी नासतना खर पद्दतीन सरकाराचेर टिका करीत रावले. ‘‘इश्ट दिसेल ते लिहिणार आणि शक्य असेल ते करणार’ हें तत्व तांणी आपणायलें. हिंदू समाजांतली अस्पृशताय, बालविवाह, आनी दूश्ट चालींचेर ते बरयत रावले. बायलां खातीर शिक्षण, परत लग्न जावंक मेळपाचो तांणी नेटान प्रचार केलो.
मनीसपण जागयत दिन-दुबळ्यां खातीर आयुश्यभर झटन अशें व्रत तांणी आपणायलें. दमो, वांट्याक आयिल्लें दळडरि आनी समाज सेवा ह्या गजालींक लागू तांची कूड थकली. मरणा उपरांत आपले कुडीचेर अग्नी दिवपा खातीर पयशे तांणी सांठोवन दवरिल्ले. निरपेक्ष आनी निस्वार्थपणान ते जियेले. देखूनूच, भारतियांच्या काळहांत अजून मेरे तगून उरल्यात. अशा ह्या म्हान फुडाऱ्याक भावंडांनो आयज आमी तांचे जयंती निमतान भावपूर्ण श्रद्धांजली ओंपुया. येयात तर.- उल्हासभाई
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
