सत्याचें वजन

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

चिंतन- 86

सत्य माप वाढे ।

गाबाळाची चाली खोडे ॥

–

ही तुकाराम महाराजाची संक्षिप्त सांगिल्लें, पूण खोल अर्थाचें वचन.  खरें उलोवप, प्रामाणीकपणान वागप- आयच्या काळांत मात्शें ‘ओल्ड फॅशन’ दिसता. पूण पळय, कितलोय वेळ बदललो तरी सत्याचें वजन वाडत रावता.

शाळेंत दोन विद्यार्थी — आर्य आनी युवराज. दोगूय विज्ञान प्रकल्पांत वांटो घेतात. आर्य स्वता प्रयोग करता, चुको करता, पूण तातूंतल्यान शिकता. युवराज मात इंटरनॅटा वयल्यान कॉपी पेस्ट करून अहवाल सादर करता. रिजल्टाच्या दिसा युवराजाक सगळ्यां कडल्यान ताळयो मेळटात. पूण कांय सप्तकां उपरांत शिक्षक प्रकल्पाचो डेमो मागता तेन्ना युवराजाचें सगळें उक्तें पडटा. खऱ्या कश्टाचो मान आर्याक उसरां कांय जायना, पूण मेळटा.

“सत्य माप वाढे” — हें हांगाच दिसता. 

अशी एक ल्हान गांवांतल्या दुद विकपी मनशाची काणी. तो दर दिसा सकाळीं पयलींच उठून शुद्ध दूद दितालो. लागसारचो आनीक एक विक्रेतो उदक भरसून दूद सवाय विकतालो. लोकांनी सुरवेक सवाय दूद विकतें घेतलें, पूण कांय म्हयन्यां उपरांत तांच्या भुरग्यांक पोट दुखपाक लागलें आनी भलायकेचे त्रास जावंक लागले. लोक परतून शुद्ध दूद विकपी दुदवाल्या कडेन परतले. ताचें दुकान वाडलें, प्रतिश्ठा वाडली — कारण सत्याचें माप वाडटा. फटकिऱ्याची करणी उक्ती जाता.

तुकाराम महाराज म्हणटात,

“गाबाळाची चाली खोडे।”

डँबीस, कपटी, फटोवपी हांची चाल एक दीस उक्ती जाताच. सोशल मिडियाचेरूय आमी हें दर दिसा पळयतात — फट जायरातीं वरवीं नामना मेळोवपी, जेन्ना तांचें खरें उक्ताडार येता तेन्ना लोक तांकां विसरतात. पूण प्रामाणीक मनान काम करपी — ल्हान समाजसेवक आसूं वा गांवचो शिक्षक — तांचीं नांवां ल्हवू ल्हवू लोकांच्या काळजांत घर करतात.

सत्य म्हणल्यार तात्काळ फायदो न्हय, तर दीर्घकाळ तिगून उरपी प्रतिश्ठा. फट म्हळ्यार चकचकीत पूण बेगीन फीकी पडपी फुलां.

आमच्या जिवितांतय अशें घडटा — केन्ना केन्ना आमी फट सांगून परिस्थिती वाचयतात, पूण उपरांत त्याच फटीचें वजें आमच्या मनाचेर उरता. उरफाटें सत्य सांगतकच दुसऱ्याक तात्पुरतो राग येता, पूण विस्वास सदां खातीर मेळटा.

देखून तुकोबा आमकां शिकयतात —

जग कितलीय फटीची तोखणाय करूं तरी सत्याचें माप सदांच वाडत रावतलें.

“सत्य माप वाढे” — ही फकत एक ओळ न्हय, तर जिवीत मेजपाचें अचूक सूत्र.

– हभप देवदत्त दिगंबर परुळेकर