भांगरभूंय | प्रतिनिधी
आयज 26 नोव्हेंबर, आयचो दीस देशांत संविधान दीस म्हूण मनयतात. आयच्याच दिसा म्हणल्यार 26 नोव्हेंबर 1949 दिसा भारताचें संविधान स्विकारलें. ताका लागून 26 नोव्हेंबर हो दीस संविधान दीस म्हूण देशभर मनयतात. भारतीय संविधानाक ह्या वर्सा 75 वर्सां पुराय जातात. फाटलीं 75 वर्सां संविधानान देशाक एकठांय दवरपाचें काम केलां. संवसारांतली सगल्यांत व्हड लोकशाय संविधानाक लागूनच जिवी आसा. संविधान हो देशाचो राष्ट्रीय ग्रंथ आसा. देशाचे अखंडत्व संविधानाक लागूनच तिगून आसा. भारतांतली विविधताय, साबार भाशा, संस्कृती, धर्म, जात, पंथ, वंश, वेगळ्योवेगळ्यो चालिरिती, रुढी-परंपरा ह्या सगल्यांक एका सुत्रांत बांदपी गुरुमंत्र म्हणल्यार संविधान.
आमी भारतीय लोक, भारताचे एक सार्वभौम समाजवादी, धर्मनिरपेक्ष लोकशाय घडोवपाचो आनी ताचो सगल्या नागरिकांक, समाजीक अर्थीक आनी राजनैतीक न्याय, विचार, अभिव्यक्ती, विस्वास, श्रद्धा आनी उपासना हांचें स्वातंत्र्य, दर्जाची आनी संधिची समानताय, निश्चीतपणान प्राप्त करून दिवपाचो आनी त्या सगल्यां मदीं व्यक्ती प्रतिश्ठा आनी राष्ट्राचो एकवट आनी एकात्मता हांचें आस्वासन दिवपी बंधुता प्रवर्धीत करपाचो संकल्पपूर्वक निर्धार करून, आमच्या संविधानसभेंत आयज 26 नोव्हेंबर, 1949 दिसा हे वरवीं हें संविधान अंगीकृत आनी अधिनियमीत करून स्वता प्रत अर्पण करीत आसात.
ही भारतीय संविधानाची उद्देशिका आसा. संविधानाची उद्देशिका ह्याच संविधानाचो आत्मो आसा. पुराय संविधान ह्याच उद्देशिकेचेर आधारीत आसा. भारतीय संविधानांत नागरिकांचे मुलभूत अधिकार आनी कर्तव्य हांकां खूब म्हत्व दिलां. स्वातंत्र्याचो हक्क, समतेचो हक्क, शिक्षणीक हक्क, सांस्कृतीक हक्क, धर्मीक स्वातंत्र्याचो हक्क, शोशणा आडचो हक्क हे मुलभूत हक्क घटनेन नागरिकांक दिल्यांत. तेच बरोबर दरेक नागरिकांनी राष्ट्रीय प्रतिकांचो मान राखप, संविधानान घालून दिल्ल्या नेमांक पाळो दिवप, देशाचे सार्वभौमत्व कायम राखप, देशाची अखंडताय कायम राखप, भौशीक मालमत्तांची काळजी घेवप, देशा खातीर सदांच तत्पर रावप ही मुलभूत कर्तव्यांय संविधानान दिल्यांत. आपल्या हक्कां बरोबर आपल्या कर्तव्याचीय जाणीव करून दिवपी आनी संवसारांतल्या सगल्यांत व्हड आशिल्ल्या भारतीय संविधानाच्या निर्मितीचो इतिहास जाणून घेवंक जाय.
26 जानेवारी 1930 दिसा लाहोरांत पंडित जवाहरलाल नेहरू हांचे अध्यक्षताये खाला राष्ट्रीय काँग्रेसीचें अधिवेशन जालें. ह्या अधिवेशनांत पंडित नेहरू हांणी तिरंगो हुबोवन संपूर्ण स्वराज्याची घोशणा केली. त्याच म्हत्वपूर्ण दिसाची याद म्हूण 26 जानेवारी हो दीस संविधानाची अंमलबजावणी करपा खातीर वेंचलो. 9 डिसेंबर 1946 दिसा डॉ. राजेंद्र प्रसाद हांची घटना समितीचे अध्यक्ष म्हूण निवड केली. बी. एन. राव हे ह्या समितीचे सल्लागार आशिल्ले. हे समितींत पंडित जवाहरलाल नेहरू, वल्लभभाई पटेल, गोविंद वल्लभ पंत, मौलाना आझाद, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर, एस. आर. जयकर, सरोजिनी नायडू, हंसाबेन मेहता, राजकुमारी कौर हांचो वांगडी म्हूण आस्पाव केल्लो. घटना समितीच्याे 114 बसका जाल्ल्यो. घटना समितीन 11 उपसमित्यो लेगीत नेमिल्ल्यो. 29 ऑगस्ट 1947 दिसा डॉ. बाबासाहेब आंबेडकार हांच्या फुडारपणा खाला मसुदा समितीची स्थापणूक केली. मसुदा समितीन सादर केल्लो निमाणो मसुदो 26 नोव्हेंबर 1947 दिसा स्विकारलो. तोच 26 नोव्हेंबर हो दीस आमी संविधान दीस म्हूण मनयतात. 4 नोव्हेंबर 1947 दिसा भारताच्या संविधान समितीच्या मसुदा समितीन संविधानाचो कच्चो मसुदो तयार करून तो चर्चा विनिमया खातीर सभाघरांत दवरलो. ताचेर 2 वर्सां 11 म्हयने 18 दीस इतली प्रदीर्घ चर्चा जाली आनी उपरांत 26 नोव्हेंबर 1949 दिसा तिचो स्विकार केलो.
संविधान समितीन मसुदो समितीचेर सात वांगड्यांची नेमणूक केल्ली. तातूंत एक मसुदो समितीचे अध्यक्ष डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे आशिल्ले. ताचे उपरांत अलादी कृष्ण स्वामी अय्यर, के. एम मुन्शी, गोपाल अय्यंगार, एम. माधवराव, मोहम्मद सादुल्ला, डी. सी. खेतान हे हेर वांगडी आशिल्ले. अशें जरी आसलें तरी तातूंतल्या एकल्याक मरण आयिल्लें. एकलो अमेरिकेंत गेलो. एकल्यान राजिनामो दिल्लो, आनी एकलो वांगडी पूर्णवेळ राजकारणांत व्यस्त आशिल्लो. ताका लागून संविधानाचो मसुदो तयार करपाची पुराय जापसालदारकी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकार हांचेर आयली आनी तांणी ती जबाबदारी सामकी निश्ठेन आनी तन्मयतेन पार पाडली आनी एकल्यानूच पुराय संविधानाचो मसुदो तयार करून तो घटना समितीचे अध्यक्ष डॉ. राजेंद्र प्रसाद हांचे कडेन 26 जानेवारी 1949 दिसा सुपूर्द केलो.
निमाणें 24 जानेवारी 1950 दिसा निमाणी बसका जाली आनी 26 जानेवारी 1950 सावन ताची अंमलबजावणी सुरू जाली. भारत एक सार्वभौम प्रजासत्ताक राज्य जालें. ताका लागून 26 जानेवारी हो दीस आमी व्हड उमेदीन प्रजासत्ताक दीस म्हूण मनयतात. संविधान निर्मितींत डॉ. बाबासाहेब आंबेडकार हांचें योगदान अनन्यसाधारण आसा. संवसारांतल्या विवीध देशांच्या संविधानाचो अभ्यास करून डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हांणी सर्वसमावेशक अशी राज्यघटना तयार केली म्हणूनच डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हांकां भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार अशें म्हणटात.
श्याम ठाणेदार
9922546295
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.
