संविधान दीस : इतिहास आनी म्हत्व

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

म्हणूनच, चडांत चड विचारविनिमय करून सार्वभौम, समाजवादी, धर्मनिरपेक्ष आनी लोकशाय प्रजासत्ताकाची बुन्याद घालपी संविधान सभेच्या दृश्टीकोन आनी यत्नांक मान दिवपा खातीर हो संविधान दीस मनयतात.

आयज 26 नोव्हेंबर. संविधान दीस. देशांतले सद्य परिस्थितींत ह्या दिसाक खेरीत म्हत्व आसा. रासवळ भौसाक संविधानाची म्हायती, नागरिकांक त्याची साबार जाणविकाय आसप खूप गरजेचें. कारण, ‘आमकां कित्याक तें’….ही भावना भौशिक मळार आमकां नडटा. स्वतंत्र भारता खातीर संविधान तयार करपाचें म्हत्वाचें आनी सगळ्यांत इतिहासीक काम पुराय करपाक संविधान सभेक सुमार तीन वर्सां लागलीं. थंय काम करपी सगळे अभ्यासक व्यक्ती, देशा विशीं तळमळ आनी पुराय वागणूकीचे.

संविधान दिस हो दस्तावेजाच्या निर्मात्यांक श्रद्धांजली. भारतांत संविधान दीस दर वर्सा 26 नोव्हेंबराक मनयतात, कारण हो दीस 1949 वर्सा संविधान सभेन भारतीय संविधान आपणायिल्लें तो दीस. 2015 वर्सा भारत सरकारान 26 नोव्हेंबराक संविधान दीस म्हूण मानपाचो निर्णय घेतलो. ‘नागरिकां मदीं घटनात्मक मुल्यां’ मुखार व्हरपाची भावना बिंबोवपा खातीर. 

संविधान तयार करपाचे समितीचे अध्यक्ष डॉ. भीमराव उर्फ बाबासाहेब आंबेडकर हांच्या 125 व्या वाडदिसाच्या वर्सा हो दीस जाहीर केल्लो. हाचे आदीं तो कायदो दीस म्हूण मनयताले. भारत स्वतंत्र जाले उपरांत संविधानाचो मसुदो तयार करपाचें काम काॅन्स्टुटुएंट असेंबलीन डॉ. आंबेडकर हांचेर सोंपयलें. पयले राष्ट्रपती डॉ. राजेंद्र प्रसाद 1946 वर्सा स्थापन जाल्ले हे संविधान सभेचे अध्यक्ष आशिल्ले. 1948 च्या सुरवेक डॉ आंबेडकर हाणीं भारतीय संविधानाचो मसुदो पुराय करून तो संविधान सभेंत मांडलो. 26 नोव्हेंबर 1949 दिसाच हो मसुदो सामकोच उणी दुरुस्त्यो करून आपणायलो. भारतीय संविधान 26 जानेवारी 1950 सावन लागू जालें, जो दिस प्रजासत्ताक दीस म्हणून मनयतात.

स्वतंत्र भारता खातीर संविधान तयार करपाचें म्हत्वाचें आनी इतिहासीक काम पुराय करपाक संविधान सभेक सुमार तीन वर्सां लागलीं. भारतीय संविधान हो संविधान तयार करपी संविधान सभेचो वांटो आशिल्ल्या वट्ट 271 दादले-बायलांचो वावर. भारतीय संविधान हें संवसारांतलें सगळ्यांत व्हडलें बरयल्लें संविधान आसा. जातूंत 1,17,360 उतरां (इंग्लीश आवृत्तींत) आसात.

भारताच्या संविधानाचे उद्देशिकेंत (प्रस्तावनेंत) देशाक सार्वभौम, समाजवादी, धर्मनिरपेक्ष आनी लोकशाय प्रजासत्ताक म्हूण जाहीर केलां आनी सगळ्या नागरिकांक न्याय, स्वातंत्र्य आनी समता सुरक्षीत दवरप आनी राश्ट्राचो एकचार आनी एकात्मता तिगोवन दवरपा खातीर भावपणाक चालना दिवप हो हेतू आसा.

सगळ्या लोकशाही मार्गांनी संविधान कोट्यांनी लोकां खातीर शेंकड्यांनी वर्सांचो भेदभाव, अर्थीक, राजकी आनी समाजीक बहिश्कार सोंपोवपी एक बळिश्ट मुक्ती घोशणा म्हणून काम करता. हेंच संविधान देशांतल्या विविधतायेचो मान राखता, नागरिकांच्या अभिव्यक्ती स्वातंत्र्याचो संकोच जावंक दिना, समाजातले कस्तुरी धरुन, दिव्यांग आनी हेर सगळ्या दुर्बळ घटकांक राखण दिता. म्हणूनच, चडांत चड विचारविनिमय करून सार्वभौम, समाजवादी, धर्मनिरपेक्ष आनी लोकशाय प्रजासत्ताकाची बुन्याद घालपी संविधान सभेच्या दृश्टीकोन आनी यत्नांक मान दिवपा खातीर हो संविधान दीस मनयतात.

– प्रकाश वा. कामत