संवसारांत भारतीयां विशीं वाडटो राग

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भारतीय तंत्रज्ञ, दोतोर, संशोधक हांचो उणाव भरून काडपी त्या तोडीचे कुशळ, कसबी नीज अमेरिकन मेळटले काय हाचो विचार ट्रंपान केल्लो दिसना.

डॉनाल्ड ट्रंप सामकोच भारताचे फाटीक लागला हातूंत आतां दुबाव उरूंक ना. बेकायदेशीर भारतीय स्थलांतरितांक हाता पांयांत बेडयो घालून लश्करी विमानांतल्यान धाडले. भारता आड 25%  शुल्क लायलें, शिवाय रशिये कडल्यान तेल खरेदी करता म्हूण 25% अतिरिक्त लायले, पूण आमचे तुळेन चड तेल खरेदी करपी चीनाआड लायले नात, आनी मुळांत युक्रेनाचेर हल्ल्याक जापसालदार पुतीनाक तर अलास्कांत पायघड्यो हातरून येवकार दिलो. पाकिस्तानाच्या ग्वादार बंदराक तोड म्हूण शेजरा इराणांत थंयच्या सरकारा वांगडा बांदिल्ल्या चब्बाहार बंदर प्रकल्पांत आमकां आर्थिक निर्बंधांतल्यान सूट दिल्ली, ती गेल्ले सप्तकांत रद्द केल्या. पेटंटेड वखदांचेर 100%, किचन कॅबिनेटांचेर 50% आनी ट्रकांचेर 25% शुल्क पयर लायल्यात. ताचे आदी नव्या H1B  विसांची फी एक लाख डॉलर इतली वाडोवन तंत्रज्ञान, आयटी मळावयल्या कंपनींक, भारताचे अर्थव्यवस्थेक मार दिवपी आनी त्या मळार काम करपी अभियंत्यांचे अमेरिकन स्वप्न मातयेभरवण करपी फर्मान ट्रंपान काडलां. हो निर्णय उणेच 5 लाख भारतीयांक बादतलो. पोरूं 3.9 लाख H-1B विसा दिल्ले तांतूतले 71%  भारतीय आशिल्ले आनी 11.7%  चीनी. भारतीय कंपनीं अमेरिकेंत आयटी मळार 16 लाख रोजगार निर्माण करून अदमाशे $ 400 अब्ज कमयतात आनी $200 अब्जांची भर अमेरिकन अर्थव्यवस्थेंत घालतात. कर्मचारी कितलेय निश्णात, कुशळ आसले तरी रू 80 लाख फी भरप कंपनींक परवडपाचें ना. फी वाडयल्ल्यान कंपन्यांचो फायदो उणावतलो हें सेर्त. H-1B लॉटरींत नशिबाची साथ मेळिल्ल्यान फुडल्या म्हयन्यांत अमेरिकेंत वचपाच्या तयारींत लागिल्ल्या तरणाट्यांच्या उमेदीचेर ट्रंपान थंड उदक ओतयलें.     

ह्या तडकाफडकी फर्माना उपरांत टॉपच्या सगळ्या आयटी कंपनींचे स्टॉक सरासरी 3 ते 5 टक्क्यानीं देंवले आनी वट्ट रू 84000 कोटीचें लुकसाण भोगचें पडलें. देशांत गेल्ले वर्सा अनिवासी भारतीयांनी सुमार $136 अब्ज (रू 12000 अब्ज) धाडिल्ले तातूंतले 25% (रू 3000 अब्ज) अमेरिकेंतल्यान आयिल्ले, ते फुडारांत उणावतले.      

“अमेरिकनांक कुशीन दवरून उणे पगारांत विदेशी लोकांक रोजगार दिवप हो H-1B कार्यक्रमा फाटलो कट आसा” अशें मत ट्रंपान व्यक्त केलां. अमेरिकेचो राष्ट्राध्यक्ष नात्यान आपल्या जनतेचें हीत जपप ह्या दृष्टीन ट्रंपाचें निरक्षण तशें चुकीचें नाशिल्लें, तरी तें समा आसा अशेंय ना.  भारतीय तंत्रज्ञ, दोतोर, संशोधक हांचो उणाव भरून काडपी त्या तोडीचे कुशळ, कसबी नीज अमेरिकन मेळटले काय हाचो विचार ट्रंपान केल्लो दिसना. फकत फी वाडयल्यान अब्जावधी डॉलर सरकारी खजिन्यांत येवन पडटले इतलोच उथळ विचार केला अशें दिसता. ट्रंपान देश सुरक्षिततेचो मुद्दो जरी ह्या आपल्या विशेश कार्यकारी आदेशाक बळगें दिवपाक जोडला खरो, पूण अमेरिकेच्या झूज विभागान (आदले पेंटागोन) H-1B कार्यावळीक लागून सुरक्षेक धोको निर्माण जाता अशें म्हणलें ना. ट्रंपाक अर्थशास्त्राचो गंध ना. देशाच्या विकासा खातीर हेर देशांतले कुशळ शास्त्रज्ञ, तंत्रज्ञ आपल्या देशांत येवचे हे खातीर देशांमदीं सर्त लागता. शिक्षण, संशोधन, वैजकीय सेवा, स्टार्टअप आनी चड करून आधुनिक तंत्रज्ञान, आयटी मळार योगदान दिवपी कुशळ मनीसबळाक लागून आंतरराष्ट्रीय पांवड्या वयल्या सर्तींत फुडें  दिसताली ती अमेरिका ट्रंपाच्या ह्या नव्या वाढीव फी तुघलकी धोरणाक लागून फुडारांत फाटीं पडटली. ह्याच पंगडांच्या संशोधन, नवीन उपक्रमांक लागून उद्देग-धंदे वाडल्यात आनी तातूंत लाखो अमेरिकनांक रोजगार मेळ्ळा हें ट्रंपाक कळ्ळें ना.

दुसरी गजाल म्हणल्यार अमेरिकेंतले स्थलांतरीत निवासी थंय जोडटात तातूंतलो व्हडलो भाग थंय उपभोक्ता वस्तूंचेर खर्च करतात. अर्थव्यवस्थेंत मागणी वाडयतात, म्हूण उत्पादनां वाडटात म्हूण थळावे अमेरिकनांक  रोजगार मेळटात. तांची संख्या उणावली जाल्यार धंदे बसतले आनी अमेरिकन बेरोजगार जातले हें ट्रंपाक समजावन सांगपाच्या लायकीचो मंत्री ताच्या सरकारांत ना. सरकारांत चडश्या ‘मेक अमेरिका ग्रेट अगेन’ – MAGA- चोंब्यांतल्यांनी पदां हातासल्यांत. स्थलांतरितांक कशेय  भशेन अमेरिकेंतल्यान धांवडावप ह्या एकाच धोरणाक लागून ट्रंपाचे MAGA नेते, सभासद ताचेर खोशी आसात आनी तांचे मदीं ट्रंपाचें समर्थन दिसपट्टें वाडत आसा. एका तेंपार फकत वेंचणूक लडोवपाक रिपब्लिकन पक्षाची उमेदवारी घेतिल्ल्या ट्रंपान आदल्या वरिष्ठ नेत्यांक सामकेच अप्रासंगीक करून देगेर काडून सगळो पक्ष आपल्या बोल्सांत घाला. फाटल्या वेचणुकेंत मूळ भारतीय अमेरिकनांची मता पुंजावपा खातीर टेक्सासांतल्या ‘हाउडी मोदी’ कार्यावळींत ‘अबकी बार ट्रंप सरकार’ नारो मोदी कडल्यान वदोवन घेतलो. वेंचणूक हारलो. 

हे वेंचणुकेंत धोरण बदललें. वंशविद्वेश आनी परप्रांतीय हटाव हे मुखेल मुद्दे केले आनी 91 आर्थिक, लैंगीक गुन्यावांचो दुबावीत आनी 4 प्रकरणांत न्यायालयान दोशी थारायिल्लो ट्रंप प्रचंड मताधिक्क्यान जिखून आयलो. 

स्त्रीविरोधी, समलैंगिकता विरोधी, वंशव्देश्टा म्हूण कुप्रसिद्ध आशिल्लो चार्ली कर्क हो MAGA चो क्रियाशील  फुडारी आनी भोंगो खर भारत विरोधी अजेंडा चलयतलो. ट्रंप तांचो कमांडर-इन-चीफ जाल्ले कारणान कर्काच्या अजेंडाचो  पुरस्कार करत आयला. हालीं ताचो खून जावंचे आदीं कर्कान आपल्या भारत विरोधी ट्वीटांत म्हणिल्लें – “भारतीयांक आतां चड विसा दिवपाची गरज ना. रोजगारांतल्यान अमेरिकनांक भारतीयांनी भायरायल्यात तितले आनी खंयच्याय देशान केलें ना. पुरो जालें. हाचे मुखार आमी ‘अमेरिकन प्रथम’ हो सिद्धांत उखलून धरपाक जाय.” ताचे दुसरे ट्वीट आशिल्ले –     

“भारत हो अमेरिकेचो सहयोगी, इश्ट असो प्रचार मुद्दाम खंयचेय हितसंबधी प्रभावी गट– लाबिश्ट- करतात काय कितें हाचो सोद लावचो पडटलो. हे काम जर दुडू घेवन आमच्या देशांत कोणीय करतात जाल्यार त्या बेकायदेशीर कृत्यांआड कायदेशीर कारवाय करची पडटली.” 

आपले कृतीतल्यान ट्रंपान दोन उद्देश साधले. एक म्हणल्यार भारतीयांक H-1B विसा दिवपाच्या विरोधांत आशिल्ल्या कर्काक ह्या फी वाडोवपाच्या कृतींतल्यान श्रद्धांजली ओपून MAGA  समर्थकांकडल्यान शाबासकी जोडून सत्तेंत तिगून रावपा खातीर आपली बेस बळिश्ट केली.  

आतां दुसरो भाग. हालींसरा  मोदीन ट्रंपाक दाद दिवपाची सोडून दिल्ली. ताच्या चार फोन कॉलांक प्रतिसाद दिलो ना. शिवाय हाँगकाँग-शांघाय सहयोग संगठन बसकेंत मोदीन शी जिनपिंग आनी पुतिना वांगडा सलोख्याच्या संबंदाचें चित्र उबें केल्लें तेंवूंय ट्रंपाक रूचलें ना. त्या शिवाय भारत-पाक युद्धबंदींत ट्रंपान मध्यस्थी केलो हो दावो न्हयकारिल्लो. ह्या सगळ्याचो राग ट्रंपान विसा फी वाडाय आनी पयर केल्ल्य्या शुल्क वाडायेंतल्यान काडलो. 

ज्या तरेन तपास यंत्रणेन – ‘इमिग्रेशन एंड कस्टम एनफेर्समेंट’ (ICE)-  गुन्यांवकार नाशिल्ल्या बेकायदेशीर स्थलांतरीतांचो तांच्या संविधानिक हक्क, तरतुदींच्या विरोधांत वचून गुंडगिरी माजोवन छळ चलयला ते पळोवन अमेरिका आता एकाधिकारशहा ट्रंपाच्या सणकी विशेष आदेशांच्या धोरणांनी चलपी एकाधिकारशायी जाल्या- लोकशायी उरूंक ना हे स्पश्ट जालां. जे निर्णय थंयच्या संसदेन घेवपाचे ते ट्रंप एकतर्फा घेवपाक लागला. थंयची न्याय व्यवस्थाय ठणठणमारी जाल्या अशे दिसपाक लागल्या. सद्याच्या विसा फी वाडीआड कोर्टांत गेल्यार थंय हो निर्णय पांच सेंकद टिकपाक ना, अशो बढायो बायडेन प्रशासनांतले आदले सचिव-नेते मारतात खरे पूण ते कुस्तार दिसता. शुल्क लावपाचो, वाडोवपाचो, उणावपाचो अधिकार संसदेचो- राष्ट्राध्यक्षाचो न्हय, राजकीय ध्येय सादपा खातीर देशांक शुल्क लावपाची धमकी दिवप असंविधानिक ही मतां न्यायालयां व्यक्त करता खरी, पूण ट्रंपाची दादागिरी रोखपी निर्णय कागदार काय अजून तरी दिल्ले दिसनात. ट्रंप फटींग. दिल्लें उतर न पाळप वा ते फिरोवप ही ताची खासियत. तेन्ना अमेरिकेंत करियर घडोवपाखातीर उत्सुक आशिल्ल्या विद्यार्थ्यांनी  धोको न पत्करता अमेरिकेक पर्याय सोदिल्ले बरे. ट्रंप युगांडाच्या इदी अमीनाच्या भूमिकेंत केन्ना तांची बिटकी कवळून लष्करी विमानान भारतांत धाडत हाची गॅरंटी ना. आमचे सरकारूय आता हतबल दिसपाक लागला. फुडारांत अमेरिकेंत डॅमोक्रेटीक सरकार सत्तेंत आयले समजा तरी बदलत्या अमेरिकी समाज मनाच्या विरोधांत वचून सगळे मूळपदार व्हरप तांकाय कुस्तार जातले.

“आमच्या देशात स्थलांतरणाचे कायदे उदार आसात, जरी पुराणमतवादी सरकार सत्तेत आयला तरी त्या कायद्यांत बदल जावचो ना” अशे म्हणत भारतांतल्या जर्मन राजदूतान आमच्या प्रशिक्षित, कुशल व्यावसायिकांक जर्मनींत येवपाचे आमंत्रण दिलां. पूण हांगा प्रश्न संस्कृत भाशेपरस कुस्तार जर्मन भाशा व्याकरणाचो. प्रत्येक पुल्लिंग, स्त्रिलिंग, नपुंसक लिंग नामां तार्किक नियम पाळनात, एक एक करून शिकचे पडटात. ते शिकतना एक  तेपार आमीय खरशेल्ले. 

आयज जर्मनींत 3 लाख भारतीय आसात. सरासरीन ते जर्मनांच्या तुळेन चड जोडटात. ही संख्या जर वाडत गेली जाल्यार आयज अमेरिकेक जालां ताची पुनरावृत्ती भविष्यांत जर्मनींत जांवक शकता. आपल्या देशांत भायले येवन चड कमयतात, सुखवस्तु जीण जगतात हें स्थानिकांक पचोवन घेवप कुस्तार जाता, हो मानसशास्त्राचो भाग.   

भारतीयांचो विरोध कॅनडा, युके आनी ऑस्ट्रेलियेंत जावपाक सुरू जाला. ऑस्ट्रेलियेत भारतीय विद्यार्थ्यांचेर हल्ले जावपाचे प्रमाण वाडत आसा. कॅनडांत ‘Go back to you country’ म्हणून बडोवपाक लागल्यात. थंय गुंडगिरींत घुसपल्ल्या शिख समुदायाचोय आतां विरोध जावपाक लागला. युकेंत हाली शीख महिलेचेर पार्कांत दोगजाणांनी हल्लो केलो. दक्षीण आशियांतल्या स्थलांतरीतांच्या विरोधांत दक्षिण पंथीय नेतो टॉमी रॉबिन्सन हाणें काडिल्ल्या मोर्चांत एक लाख मायज लोक सामिल जाल्ले. आतां मेरेन अमेरिकेंत शिक्षण, संशोधन, वैजकी, तंत्रज्ञान क्षेत्रांत मुकाट्यान काम करपी तशेंच सिलिकॉन व्हेलींत व्हड योगदान दिवपी भारतीयांची तोखणाय जाताली. मात हालींसरा सण, लग्न, धर्मिक साजरीकरणांत लावड स्पीकर लावन नवे पिळगेंतले झेंडे ,तोरणां घेवन रस्त्यार येवन नाचत आपले संस्कृतायेचे, गिरेस्तकायेचे प्रदर्शन मांडटात ते थळाव्यांच्या नजरेंत भरपाक लागलां. ताका लागून भारतीयां विशीं सहनुभूती उणावल्या आनी तिरस्कार, विरोध वाडत आसा. हीच परिस्थिती कॅनडा, युरोप, ऑस्ट्रेलियेंत जाल्ली दिसता. परदेशांत तुमी कितलीय दशकां रावले, तरी तुमी भायलेच आसतात. आपुलकी, भावनिक सुरक्षा, सुखी जिणे खातीर मांयभुंयेक पर्याय ना हेंच खरें.

दीपक लाड

पर्वरी