संत चांचणी

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

संत जल्मनात. सामान्य लोक ज्या वेळार खंयच्या मनश्यांचें जिवीत आदर्श अशें मानूक लागतात, वा ताणें दिल्ल्या शिकवणी पासत भौशीक समाजाक बरी जीण जगपाचो फायदो जाता अश्या व्यक्तीक संत म्हणतात. संत जात पात असली बांदीलकी घेवन जगनात. तांचे देवा लागीं इश्ट, मोगी, सेवक रुपान वेगवेगळे भावूक संबंद जोडिल्ले आसतात. ह्याच पासत देव लेगीत तांच्या सेवेक पावता अशें मानतात. आयच्या काळांत संत जातलो तर तो सदगुणी, निसुवार्थी, निरागस तसोच निरपेक्ष आसचो पडटा. ताची शिकवण समाजाच्या बऱ्या पासत आनी कल्याणा पासत आसची पडटा. ताच्या शिकवणी फाटल्यान वा ते करतल्या कसल्याय सेवेंत लिपिल्ली वावरावळ आसूंक फावना. आपणालो धेय्यवाद मुखार सारुंक सेवा नांवान केल्ल्यो गजाली निसुवार्थी जावंक शकना. असल्या सेवे फाटल्यान एक थारायिल्ली मोख आसता. म्हण ती सेवा जावन लेगीत सुवार्थी थारता. ह्या आदीं कितल्याश्याच लोकांनी कसलीच अपेक्षा धरी नासताना, निसुवार्थीपणान समाज कार्य केलां. तांच्या कार्यांतल्यांन समाज सेवा घडल्या. आनी त्या पासत समाजान तांकां संतपद फावो केलां. तांणी तें मेळोवन घेवंक ना.
आदीं चमत्कारा बगर नमस्कार नाशिल्ले. चमत्कार मानप वा ना हें दरेका मनश्यांच्या भावार्थाचेर, श्रध्देर अवलंबून आसता. जर समाजाक असल्या गजाली सावन कसलेच लुकसाण जायना जायत तर तांच्या भावनेचो आदर करूंक कोणाकूच कसलीच आडमेळ येवची ना. आयज आमचो संसार बरोच फुडें वचत आसा अशें धरुन चलतात. हें विज्ञान यूग अशें मानले तरी सामान्य मनश्यांची विज्ञानांतले ज्ञान घेवपाची मानसीक तयारी जाल्ली दिसना. हातूंत फकत आमच्या देशा वांगडा विकसनशील देश आसात अशें न्हय. संसारांतल्या ज्या देशांक आमी प्रगतीक, विकसीत देश म्हण पळेतात, त्या देशांनी लेगीत थंयच्या मुखेल धर्माचें धर्मपीठ संत पदवी दिवंक “चमत्कार” हो मुळाधार मानीत आयला आनी आयजूय मानता. आयज आमी विज्ञान आपणावची गरज आसा म्हणपी हाचेर कसलोच आक्षेप घेना. आपणा स्वताक पुरोगामी म्हणपी तर असल्या वेळार वेंचीक पवित्रो घेतात. न्हय, उरफाटे ते असले “चमत्कार” मुकाट्यांनी मानून घेतात हें खरें दुर्दैव. ह्या आदीं संवसारांत ज्या वगतार समाजाक योग्य देख दिवपी मनीस सामान्य लोकां मदीं फामाद जावंक लागला, लोक ताचे विचार – आचार आपणावंक लागल्यांत आनी प्रस्थापीत धर्मपीठां पसून पयस वचूंक लागल्यांत, त्या वेळार त्या धर्मपिठांनी फकत आपणालें वर्चस्व सांबाळून दवरुंक ह्या मनश्यांक देवपण लेगीत बहाल केला. आयज त्या धर्मपीठां लागीं संलग्न आशिल्ल्या ह्या देवांची मंदिरां विंगड – विंगड देशांनी, शारांनी, गांवांनी उबारिल्ली दिसतात. परिणाम सामान्य मनश्यांचे, जनसमान्याचे सोडून त्या – त्या धर्मपीठांचेच कल्याण जातना दिसता. अशें जर चलत उरलें, समाज बदल्लोना, सामान्य मनश्यांनी आपली मानसिकताय बदल्ली ना तर ह्या पिठांच्यो वास्तू आनी भव्य दिव्य जायत उरतल्यो.
अंधश्रद्धा निर्मूलन, जात-पातीतलो भेद पयस करपी समाज सुधारक तुकडोजी महाराज, नितळसाणीचे महत्व पटोवन दिवपी गाडगे बाबा, भुमीहीना पासत जमीनदारां लागीं जमीन दान मागत देसभर भोंवडी करपी विनोबा भावे, रस्त्यार पडिल्ल्या अडिल्ल्या कुश्टरोग्यांक आपणावन तांका तांच्या दुयेंसांतल्यान बरे करपी बाबा आमटे, अनाथ भुरग्यांक आसरो दिवपी सिंदुताई सपकाळ आनी अशें कितलेशेच जाणांनी आमच्या देशांत अडल्या नडल्यांचीं सेवा निसुवार्थीपणांन केल्या. तांच्या ह्या कामा पासत सामान्य समाज तांकां आपले संत मानता आनी मानीत आयला.
संत ही पदवी तांकां खंयच्याय धर्मपीठा कडसून घेवची पडली ना. तशेंच सगळ्या सामान्य मनश्यां खातीर कॅन्सर दुयेंसांचेर देश भर हॉस्पिटलां उबारपी सर दोराबजी टाटा आनी तांचे दायज फुडें व्हरपी रतन टाटा, आपल्या गांवच्या दुयेंतीक हॉस्पिटलांक व्हरूंक त्रास जावचो न्हय म्हण, फकत तुतयो आनी चिन्ने घेवन 62 वर्सा दोंगर खणून 360 फूट रस्तो करपी दशरथ मांझी, ब्रह्मपुत्र न्हंयच्या नापीक जमनींत झाडां लावन थंयसर पाचवे अटंगार रान उबें करपी जादव पायेन्ग, कुश्टरोग दुयेंसांतल्यान निवळील्यांक रोजगार दिवपी बाबा आमटेचे आंनदवन ही तांणी उबारिल्लीं संवसारांतलीं खरीं देखदिणीं धर्मपिठां. खऱ्या अर्थान तीं विद्यापीठांच म्हणूं येतात. म्हण तीं आसात त्या परस आनी चड भव्य दिव्य जावंक जाय.
जावं गोंय वा भारत देश, थंय रावतल्यां मदीं विविधतायेंतलो एकवट जर तिगोवन उरूंक जाय तर फाटलीं इतिहासांतलीं मडीं उस्पून तांचीं हाडां तपासूंक वेळ वगडावच्या परस आयज “मनीस” म्हण जियेवंक मुळाव्यो गरजां पसून वंचीत उरिल्ल्या आमच्या समाज बांधवांक गरिबींतल्यान वयर काडपाचो यत्न जावंक जाय.
ह्या खिणांत तें चड गरजेचें हें आमी सगळ्यांनी विसरू नजो. जर समाजांतल्यां सगळ्यांनी जात- पात, धर्म- कर्म विसरून एकठावन ही गजाल तडीक लागसर यत्न करत तर ह्या फुडें कोणाकूच कोणाची “डिऑक्सीरायबो न्युक्लिक आम्ल” (डीएनए) चांचणी करची गरज पडची ना.

दादा हेगडे