संतांची वेव्हारज्ञानाची शिकवण

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

चिंतन 09

तुकोबाच्या ह्या फामाद ओळींत एक सादो पूण खूब व्हडलो संदेश आसा –

जोडोनिया धन उत्तम व्यवहारे।

आमी सदांच अशें म्हणटात, “संवसारी जिणेक न्हयकार दिवपी, वेवसायांतल्यान पयस वचपी म्हणल्यार संत.” पूण तुकाराम महाराज हो गैरसमज पयस करतात. बऱ्या, प्रामाणीक आनी फायदेशीर वेवसायांतल्यान पयशे जोडात अशें ते म्हणटात.

म्हज्या गांवांत दादासाहेब नायक नांवाचो किराणा दुकानदार आशिल्लो. तांचो धंदो चड व्हडलो नासलो, पूण तांकां खूब मान आशिल्लो. किद्याक? कारण तांचीं मापां सदांच खूब अचूक आशिल्लीं. तांणी केन्नाच बनावट माल विकलो ना, डुप्लीकेट माल विकलो ना वा दर वाडयले नात. एकदां गांवांत एक नवो वेपारी आयलो आनी सवाय माल विकपाक लागलो. नायक साहेबा कडेन लोक येवप बंद जाले. पूण कांय दिसांनी तांकां कळ्ळें की नव्या मनशाचो माल उण्या दर्ज्याचो, तो बोगस माप, मेजप करता. लोक परत नायकां  कडेन आयले. तांच्या प्रामाणीक वेवसायाक लागून तांचो वेवसाय वाडत गेलो आनी तांकां समाजांतय मान मेळ्ळो.

मुंबयच्या एक उद्देजकाची – हेमंत चव्हाणाची  याद जाता. तांची एक ल्हानशी कार्यशाळा आशिल्ली. एके व्हडली कंपनीन तांकां ऑर्डर दिवन सवाय भितर काम करपाचें थारायलें.  तांणी न्हयकार दिलो. “लोकांचो पगार कापून हांव काम करचो ना.” कांय दीस कश्ट करचे पडले, पूण आयज तांचो वेवसाय दुपेटीन वाडला. कारण तांणी कोणाक फटोवंक ना, मजुरांचेर अन्याय केलो ना.

आयच्या संवसाराक पळयल्यार आमी सदांच “जलद पैसा” च्या फाटल्यान धांवतात. कोणाक फटोवन शॉर्टकट घेवन पयशे मेळयले जाल्यार तें काम जातलें अशी मानसिकताय आमकां दिसता. पूण अशे पयशे तिगत, तातूंतल्यान समाधान मेळना. बरो वेव्हार म्हणल्यार दोगांयचें बरें जाता असो वेव्हार. देखीक- टाटा गट. समाजाचें हित मतींत दवरून तांणी सदांच प्रामाणीकपणान वेवसाय उबे केले. तांकां फायदो जालो, पूण समाजाक शाळा, हॉस्पिटल, रोजगारुय मेळ्ळो.

तुकाराम महाराज म्हणटात, पयशे फकत एक सुखसुविधा न्हय, तो आमच्या कर्तव्याचोय एक भाग. घर चलोवपाक, समाजाक योगदान दिवपाक, दानधर्म करपाक पयशांची गरज आसता. पूण तें योग्य मार्गान मेळोवंक जाय हेंच खरें.

म्हणजे इश्टांनो, वेवसाय म्हणजे एक तपस्याच. वेवसायांतय भक्ती आसता, जेन्ना ती प्रामाणीकपणान, नैतीक आनी हेरांचो विचार करून करतात.

– हभप देवदत्त दि. परुळेकर