श्रावण, मनभावन….

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

दरवर्सा प्रमाण येणारो श्रावण म्हयनो मनशाच्या जगण्याक नवो अर्थ प्राप्त करून दिता. ह्या श्रावणाचें फाटल्या सप्तकांत धरतरेचेर आगमन जालां. व्रतां, उपास, संवळें, ओंवळें, पुजा पाठ, देवपुजा, दीपपुजा हातूंत भरिल्ल्या ह्या म्हयन्याक हिंदू धर्मांत पवित्र मानतात. श्रावण हो सैमाचो राजा. सामको पाचवेचार झाडा- झुडपांनी, वेलींनी भरून वता. पानांपानांतल्यान पावसाच्या थेंबाचो टप टप आवाज येता. कानाक मधूर संगीत मेळटा. सणांक लागून ह्या दिसांनी उत्साही वातावरण आसता. श्रावणांत पावसाक लागून न्हंयो, व्हाळ, झरे भरून खळखळ व्हांवतात. झाडां- पेडां- वेली फुलून येतात. जाई, जुई, मोगरी, चमेली, रातराणी आपलो सुगंधीत परमळ वाऱ्याचे झुळकी वांगडा सगल्याक पातळयता. सरभोंवतणी पाचवीचार हिरवळ दिश्टी पडटा. जणू पाचवे गालिचेच जमनीचेर घाल्यात. श्रावणांत तरेकवार सुगंधीत फुलांचो परमळ आसमंतांत पातळटा. मन एका वेगळ्याच विश्वांत वता. पारजत आपले धवेफुल्ल पाकळ्यांचे, केशरी देठाचे कळे आंगणभर पातळून दवरता.

श्रावणात नागपंचम, सुता पुनव, रक्षा बंधन, मंगळागौर, गोकुळाश्टम हे सण येतात. ते हिंदू समाज भक्तीभावान मनयता. प्रत्येक सणाचें खाशेलेंपण वेगळें. नागपंचमींत नागाची पुजा करून ताका दुदा, लाह्यांचो निवेद्य दाखयतात. पातोळ्यो करतात. सुता पुनवेक दर्याची पुजा करतात. दर्याक नाल्ल अर्पण करतात. जल्माश्टमीक श्रीकृष्णाची पूजा करतात. ताका तरातरांच्या फोवांचो निवेद्य दाखयतात. ताका गोंयांत अश्टम म्हणटात. भयण भावाक राखी बांदता. हो पवित्र सुबक दोरो बांदपाचो सण म्हणल्यार रक्षाबंधन.

श्रावणांत बायलो शुक्रार पाळटात. आयतारा पत्री, पानां, फुलां, हळद, कुकुम लावन नाल्लाची पुजा करतात. गोडधोड जेवण करतात. हो आयतार सांजवेळा तुळशींत पावयतात. श्रावणांत गुरुचरित्रवाचन, होम हवन करतात. श्रावणांत घराघरांनी भक्तीमय वातावरण आसता. श्रावणांत प्रत्येक देवळांत कितें ना कितें कार्यावळ आसताच. शेनाय, चौघुड्याचें वादन जाता. सकाळच्या वेळार ते मंगल सूर कानार पडटात. चिपळ्यो, टाळ, मृदंगाच्या तालार लोक भजनांत रंगतात. किर्तन, सत्यनारायण महापूजा, वरद शंकर, गुरुचरित्र वाचन, होम हवन जातात. धर्मीक विधीन श्रावण प्रत्येकाक भारावन सोडटा.

श्रावण सणासुदीचो म्हयनो. तरेकवार पदार्थाचो आस्वाद घेवपाचो म्हयनो. सृश्टीचें खरेंखुरें आगळें, वेगळें रुप म्हणजे सैम पळोवचो तर तो श्रावणांतूच. श्रावण म्हणल्यार सृजनाचो आविश्कार. वातावरण खऱ्या अर्थान निसर्गरम्य आसता, तें श्रावणांतूच. मनशाच्यो चित्तवृत्ती प्रफुल्लीत जातात. इंद्रधोनूचो गोफ, वत पावसाचो खेळ निळ्या मळबांत विविध छटांचें इंद्रधोनू दिसतात ते ह्याच म्हयन्यांत. श्रावण हो धर्मीक सणाचो गोडवो, देवाची पुजा, कथा, पुरा, किर्तन, भजन, आरती आयकुपाचो एक सुमुहुर्त म्हणजेच पवित्र श्रावण. म्हणून म्हणीन दिसता, 

सोंपू नाका रे श्रावणा

भुलयत राव मना….

  • सिद्धी तिळवे