शेतीच्या मळार आत्मनिर्भरता

भांगरभूंय | प्रतिनिधी

भारत सरकारान 100 रुपया गुंतवणूक करून प्रधानमंत्री कृशी सिंचाई येवजण सुरू केली. दुकळाचेर कायम स्वरुपी उपाय मेळोवपा खातीर शिंपणावळ स्रोतांचो विकास करपाचो हेतू दवरून अर्थीक तजवीज केली.

फोंड्यां एकदां एका व्याख्यानाचे कार्यावळींत गेल्लों. मुंबयची एक लेखिका आयिल्ली. उलयतना तिणें महाराष्ट्रांतल्या शेतकारांच्या प्रस्नांचेर मात्सो उजवाड घालो. इतल्यान मदींच एकलो उठलो आनी म्हणूंक लागलो. तुजें हें सदचेंच. शेतकार, तांचे प्रस्न हें तुजें ऑब्सेशन. तिणें मात्तूय तिडकनासतना आनी विचलीत जायनासतना ताका थंड केलो. आयक. ते शेतकार थंय रेब्यांत पांय बुडोवन राबतात, वतांत करपून बियांची रोवणी करतात, इतले कश्ट करतात म्हूण आमकां खावपा जेवपाक हें अन्नधान्य मेळटा. आमी मागीर मोट्या घरांनी रावं नाजाल्यार खोंपींत. ते खरे अन्नदाता. होच ज्वलंत प्रस्न आसा.
म्हाका तें पटलें. त्या सभाग्याक कळ्ळें काय ना खबर ना.
आमच्या देशांत आज शेतीच्या मळार हें क्षेत्र विकसीत करपाक जायते यत्न सुरू आसात. शेतकारांंचे प्रस्न सोडोवपाचेय यत्न चल्ल्यात. संवसारभर शेतकी मळार भारताच्या धडपडीची तोखणाय जाता. भारतांतल्या 55% लोकसंख्येचो तो मुखेल जिविका स्त्रोत आसा.
दूद, दाळ, मसाल्याचें उत्पादन सगल्यांत चड करपी आमचो देश. फळां, भाजिपालो, च्या, नुस्तें, कापूस, ऊस, गंव, तांदूळ, कापूस, साकर हांच्या उत्पादनांत भारत दुसर्या क्रमांकाचेर आसा. भारतांतल्या शेतकी मळार संवसारांतल्या दुसर्या क्रमांकाच्या शेतकी जमनीचो विक्रम आसून देशांतल्या सुमार अर्द्या लोकांक रोजगार मेळटा.
भारतीय अन्न उद्देग मोट्या प्रमाणांत वाड साध्य करपाक तयार आसा. खास करून अन्न प्रक्रिया उद्देगा भितर वाड साध्य करपाची उपाट तांक आशिल्ल्यान संवसारीक अन्न वेपारांत दर वर्सा भारताचें योगदान वाडत आसा.
काळाक अनुसरून केंद्र सरकारान शेती मळाचो विस्तार करपाक म्हत्वाचीं पावलां उखल्लीं. शेतकारांक सोंपेपण दिवपाक येवजण्यो सुरू केल्यो. तांकां बरें यश मेळ्ळें.
शेती मळार राष्ट्रीय ई-गव्हर्नन्स येवजण, डिजिटल भौशीक मुळावी बांदावळ, डिजिटल नोंदणी अशा जायत्या डिजिटल उपक्रमां वरवीं सरकारान आयटीचो वापर सुनिश्चीत करपा खातीर जायतीं पावलां उबारल्यांत.
सॉयल हेल्द कार्डां अद्ययावत केल्यांत आनी भौगोलीक म्हायती प्रणाली (जीआयएस) कडेन जोडल्यांत, जाका लागून सगळे चांचणेचे निकाल नकाशांत काडपाक मेळटात. हाका लागून परिणाम रोखडेच मेळटात.
शेतकारांक शिक्षण दिवपा खातीर शेतकी तंत्रज्ञान वेवस्थापन एजन्सी येवजण 28 राज्यांतल्या 704 जिल्ह्यांनी आनी 5 केंद्रशासीत प्रदेशांनी चालीक लायल्या.
केंद्रान 5 खाजगी कंपनींक सुमार 50,000 हॅक्टर वाठारांत विशिश्ट बागायती पिकांची शेती चांचणी प्रायोगीक तत्वाचेर करपाची परवानगी दिल्या. शेतकारांक रिणां दिवपांतूय सोंपेपण हाडिल्ल्यान प्रक्रिया सुटसुटीत जाल्या.
जुलय 2022 वर्सा, सूक्ष्म अन्न प्रक्रिया उद्देगांची स्थापणूक/सुदारणा करपा खातीर अर्थीक, तंत्रीक, आनी वेवसायीक आदार दिवपा खातीर पीएम फॉर्मलायझेशन ऑफ मायक्रो फूड प्रोसेसींग उद्देग येवजण सुरू जाली. ताका कल्पने भायर बरो प्रतिसाद मेळ्ळो. संघटीत यत्नांनी खूब कितें शक्य आसा हें हाचे वेल्यान सिध्द जालें.
पिकांचें मुल्यांकन, जमनीच्या नोंदीचें डिजिटलीकरण, कीडनाशक आनी पोशक तत्वांचो फवारो मारपा खातीर किसान ड्रोन सुरू करपाची येवजण भारत सरकारान आंखल्या. ड्रोन तंत्रगिन्यानाचो लाव शेती मळार बऱ्याक पडला.
पिकांचे सुदारीत जातीच्यो बियो, पशुधन आनी नुस्त्याच्यो नव्यो जाती आनी सुदारीत उत्पादन आनी संरक्षण तंत्रज्ञान हें सगलें शेतकारांक पावचें हे खातीर देशभर जिल्हो पांवड्यार कितल्याशाच कृशी विज्ञान केंद्रांचें जाळें स्थापन केलां.
नागरी विमान मंत्रालयान ऑक्टोबर 2021 वर्सा कृशी उडान 2.0 येवजण सुरू केल्ली. हे येवजणेंत हवाई येरादारी वरवीं शेतकी उत्पादन मुखार व्हरपाक मजत आनी उर्बा दिवपाचे यत्न चल्ल्यात. कृशी उडान देशांतल्या कांय विमानतळांचेर चालीक लायतले.
प्रधानमंत्री किसान सम्मान निधी येवजण मुखार हाडली. भारत सरकारान कृत्रीम बुद्धिमत्ता, रिमोट सेन्सींग आनी जीआयएस तंत्रज्ञान, ड्रोन, रोबो म्हळ्यार यंत्रमानव, आनी हेर नव्या तंत्रगिन्यानाचेर आदारिल्ल्या शेतकी प्रकल्पां खातीर डिजिटल शेती मिशन सुरू केलां ताकाय बेस बरो प्रतिसाद मेळटा.
भारत सरकारान 100 रुपया गुंतवणूक करून प्रधानमंत्री कृशी सिंचाई येवजण सुरू केली. दुकळाचेर कायम स्वरुपी उपाय मेळोवपा खातीर शिंपणावळ स्रोतांचो विकास करपाचो हेतू दवरून अर्थीक तजवीज केली.
शिंपणावळ सुविधा, गुदांव, थंड सांठवण अशा शेतकी मुळाव्या साधनसुविधांनी गुंतवणूक वाडिल्ल्यान फुडल्या कांय वर्सांत भारतांतल्या शेतकी मळार बरी उबारी मेळटली असो अदमास बाळगिला. ते भायर अनुवंशीक नदरेन बदलिल्ल्या पिकांचो वाडत वचपी वापर हाका लागून भारतीय शेतकारांचें उत्पन्न सुदारपाची सुलूस लागल्या. दाळींच्यो बेगीन पिकपी जाती मेळोवपा खातीर शास्त्रज्ञांनी एकठांय येवन केल्ल्या यत्नांक लागून आनी उण्यांत उण्या आदाराच्या दरांत वाड जाल्ल्यान फुडल्या कांय वर्सांत भारत दाळीच्या मळार स्वावलंबी जातलो असो अदमास आसा.
फुडल्या 5 वर्सांत केंद्र सरकाराच्या पीएम मत्स्य संपदा येवजणे खाला नुस्तेमारी मळार 9 अब्ज अमेरिकी डॉलर गुंतवणूक करपाचो हेतू दवरला. 2024-25 मेरेन नुस्त्याचें उत्पादन 220 लाख टन मेरेन वाडोवपाची सरकाराची मोख आसा. अन्न प्रक्रिया उद्देग मंत्रालया वरवीं केंद्र सरकार भारतांतल्या अन्न प्रक्रिया उद्देगांत गुंतवणूक वाडोवपा खातीर गरजेचीं सगळीं पावलां उबारता.
शेती खूब तरेची आसता. रसायनीक शेतींत फक्त कार्बनी पदार्थांचो उपेग करून व्हड प्रमाणांत उत्पादन वाड करतात. कारण जमनींत पोशक तत्वां मेळप ही मुखेल आडखळ.
हरीतघर वा ग्रीनहावस शेतींत उण्या वाठारांतल्यान चडांत चड उत्पादन मेळोवपा खातीर आनी जमनी, हवामान, उश्णताय, ओलसाण ह्या सैमीक घटकांचेर पुरायपणान नियंत्रण दवरून अर्थीक फायदे आशिल्लीं पिकां तयार करपाचेर भर आसता.
रोपवाटिका वा नर्सरी शेती हातूंत फळबाग शेती, फुलांची शेती, भाजिपालो शेती अशा शेतवडी खातीर पूर्वगरज म्हूण नर्सरी गरजेची आसा. ही गरज मतींत दवरून कांय शेतकार फक्त नर्सरी शेती करतात.
आमच्या गोंयांत शेतीचें क्षेत्र वाडोवपाक वाव आसा. गोंय राज्य कितल्याशाच जिनसां खातीर शेजारच्या राज्यांचेर पातयेवन आसा. राज्यांत ह्या मळार स्वावलंबन हाडपा खातीर यत्न चल्ल्यात. हालिंसराक वेगळ्यावेगळ्या पांवड्यार रानभाज्ज्यो आनी तांचें म्हत्व हांची जागृताय वाडोवपाक यत्न चल्ल्यात ही बरी गजाल. गोंयांत आनी देशांत मोटी हरीत क्रांती बेगीन येवं अशी आशा
बाळगुया.

मुकेश थळी
फोंडें