भांगरभूंय | प्रतिनिधी
शेत- जमनी सांबाळुंया आनी गोंयफायद्याचे आनी गोंयकारांक नोकरी मेळटा तसले कारखाने, शिक्षण संस्था निर्माण करूंक सरकाराचेर दबाव हाडुंया.
शेतकार हो अन्नदाता म्हणटात. ही एका तेंपावेली गजाल. आयज तो अन्नदाता उरूंक ना. ताची जमीन एक तर ताका सोडची पडल्या ना जाल्यार सरकारान ती काडून व्हेल्या. मेगाप्राॅजेक्टाच्या नांवान, रस्ते रुंदीकरणाच्या नांवान, मार्केट काँप्लॅक्स घालपाच्या नांवान वा रेल्वे डबल ट्रेकिंगाच्या नांवान. कांय शेतकारां कडेन तितलीच जमीन आशिल्ली, तीच गेली आनी आतां कितल्याच जणांक अन्न विकतें घेवंचें पडटा. जाल्यार तो अन्नदाता कसो जालो?
वेव्हारीक अडचणी
एका काळार गोंय पाचवेंचार आशिल्लें. वचत थंय पाचवींच शेतां, माड, झाडां आनी शितळ सैम. हें सगळें इबाडूंक पयलें कारण म्हणल्यार उदरगत. हे उदरगतीच्या नांवान कारखाने आयले, तातूंत वावरूंक कामदार आयले, तांकां रावूंक घरां, बिल्डिंगो आनी झोंपडपट्ट्यो आयल्यो. हांची सगळ्यांची सोय करूंक व्हडले- व्हडले रस्ते आयले, रेल्वेची वाड जाली. बिल्डिंगांतल्या लोकाच्या गु- मुतान शेत-जमीन हळशीक करून उडयली. गोंयांत शिक्षणीक संस्था निर्माण जाल्यो. गोंयकार भुरग्यांक उंचलें शिक्षण मेळ्ळें. ते दोतोर, इंजिनेर, एंप्रेगाद जाले. शेतांत कोण देंवतलो? पाड आशिल्ल्या शेतांचेर अभ्यास जालोच ना, पयशे फारीक करून वा विदेशांत नोकरी दिश्टी पडली. अश्यो साबार वेव्हारीक अडचणी.
एक देख
गोंयांत साबार वखदां तयार करपी कंपनीं आसात. हांतूंत भारतीय आनी अंतरराश्ट्रीय कंपन्यांचो आस्पाव जाता. जॉयडस केलिडा, ग्लॅनमार्क फार्मास्युटिकल्स, सिपला, सन फार्मास्युटिकल इंडस्ट्रीस, युनिकॅम लॅबोरेटरीस, मायक्रो लॅब्स, वॉलेस फार्मास्युटिकल्स, मर्क, सॅनोफी, इंडोको ह्यो कांय भारतीय आनी अंतरराश्ट्रीय थरा वेल्यो कंपनीं विदेशांतल्यान कार्यरत आसात जाल्यार स्थानीक वखदां तयार करपी, सर्वोकॅर लायफसायन्सीस, जॅनो फार्मास्युटिकल्स, डिसीआय फार्मास्युटिकल्स इंडिया फार्मा, वेर्गो फार्मा रिसर्च लाबोरेटरीस, ब्लू क्रॉस लाबोरेटरीस, गोवा एँटिबायोटिक्स एन्ड फार्मास्युटिकल्स लिमिटेड आदी कंपनीं आसात. इतल्या कंपनींक कामदार पुरवण करूंक आमचे कडेन दोन कॉलेजी आसात, एक राजाराम अॅन्ड ताराबाय बांदेकार कॉलेज ऑफ फार्मसी, फोंड्यां आनी दुसरी गोवा कॉलेज ऑफ फार्मासी, पणजे. तिसरी आतांच पारूल युनिवर्सिटी केप्यां वाठारांत सुरू जाल्या. ह्या कॉलेजींनी शिकपी भुरग्यांक थंय नोकरी खंय आसा? आदीं तावेर्नां आनी गादयो आसताल्यो तश्यो आतां चांटे- पावलाक फर्मासी जाल्यात, थंय ह्या कॉलेजींनी शिकिल्लीं भुरगीं नोकरी करतात. तींय बी तांकां कमी पडटात म्हूण बिगरगोंयकारांक हाडचें पडटा. जंय मागणी आसा, तें शिकप दिवपी अभ्यास कॉलेजींनी कित्याक ना? एक वटेन बेकारी आनी दुसरे वटेन भायले लोक गोंयांत नोकरेक.
शेतकारांच्यो अडचणी
शेती पुर्णपणान देवाचे कृपेचेर निंबून आसता. शेत रोवूंक सुरवात जाता थंयच्यान पीक जाय मेरेन देवाचो आशिर्वाद जायच जाय. हो देव म्हणल्यार पावस. पावस आयले बगर शेत रोवूंक सुरवात करूंक मेळना आनी तो झडत रावलो जाल्यार शेताक त्रास जातात. पिकपा वेळार जर ताचें आसणें उरलें जाल्यार भाताची नाशाडी जाता आनी भात घरा पावचे बदला, तें शेतांतूच कोंबेता. ह्या वर्सा कितलेच कडेन आमी हें अणभवलां. अशें जावंक कारण कितें? आदीं कितलोय पावस पडल्यार अशें जायनाशिल्लें. कित्याक उदक वचूंक वाटो आशिल्ल्यो, बांदांक कान आशिल्ले, हांडयो आसताल्यो. उदक व्हांवत फुडें- फुडें वतालें आनी तें व्हाळांनी वा न्हंयांनी मेळटालें. ह्या उदकाक कोणें ना कोणें आडांबे घाल्यात. पावसाचें उदक खंडून उरता म्हण शेतां बुडटात. ही मनशांनी स्वार्था खातीर केल्ली अडचण. जायत्या शेतांतल्यान रस्ते केल्यात, उदकाच्यो पायपलायनी घाल्यात आनी शेतां इबाडून उडयल्यांत. जायते कडेन शेतांच्या मेरांचेर लायटीचे खांबे उभारल्यात आनी तांचे वेल्यान जिवे तार लोंबकळटात. तांची सारकी देखरेख जायनासतना गोरवां आनी मनीस लेगीत मरतात. जायत्या शेतांतल्यान गटार वेवस्था केल्या, सांडपाण्याची पायपलायन घाल्या, ते खातीर शेतकारां मुखार खूब अडचणी निर्माण जातात. कुठ्ठाळेच पळेयात, पुलाचें नाका आशिल्लें कितलेंच सामान शेतांनी दिसता.
आदीं चडशीं शेतां इगर्जे कडेन आनी कमुनिदादी कडेन आसतालीं आनी शेतांची मांडावळ बरे भशेन उरूंक आनी उदकाची सारकी वेवस्था जावंक गरज थंय बांद घाल्ले, आयज ते बांद कोसळून सुपीक शेत-जमीन इबाडूंक लागल्या, ताचेर कोणाचेंच लक्ष ना. बांदाचेर तेन्ना माड रोयिल्ले, ते आयज जाण्टे जाल्यात आनी मोडून शेतांत पडटात आनी शेतां इबाडटात.
सरकारी येवजणो
शेतकी मळार सरकारान जायत्यो येवजणो चालीक लायल्यात. आमकां दिसता येवजणो चालीक लावूंक आनी त्यो शेतकारां मेरेन पावूंक जो खर्च आसा, ताचे परस चड खर्च ह्या त्या खात्यांनी वावर करपी अधिकारी आनी कामदारांच्या सांबाळाचेर जाता. कितले सरकारी अधिकारी शेतांत पांय दवरतात? शेताची जमीन तपासूंक खास येवजण आसा, ती कितल्या शेतकारांक आयज मेरेन ताणीं इस्कुटावन सांगल्या जे वरवीं ते आपली जमीन तपासूंक तयार जातले. शेत रोवपाचीं आनी लुंवणी करपाचीं सरकारान मशिनां दवरल्यांत, तांचो सगळ्या शेतकारांक फायदो जाता वा ना तें कितल्या अधिकाऱ्यांनी पळेलां? लुंवणी कापपाच्या मशिनाचें भाडें फारीक करचें पडटा म्हूण कांय शेतकार कागाळ करतात. शेतकी खातें आनी सरकार हाचेर विचार करीत?
शेतकी संचालकाचो विचार
शेतकी खात्याचे संचालक संदीप फळदेसाय अशें मानतात, ‘राष्ट्रीय आनी जागतीक पांवड्यार शेतकी क्षेत्रांत व्हड आव्हानांक तोंड दिवपा वांगडाच नेटान बदल घडटात. गिरायकांची अन्न संवय बदलत आसा आनी शेतकी वस्तूंची मागणी वाडत आसा. त्याच वेळार हवामान बदलत आसा आनी उत्पादक जमीन स्थीर जाल्या. उदयाक येवपी आव्हानां आनी संदी शेतकी नवनिर्माणाच्या मळार आदर्श बदल घडोवन हाडूंक उलो मारतात. राज्यांतली उदरनिर्वाहाची शेती उच्च मोलाच्या वेपारी उद्देगा कडेन वचपाक लागल्या…”. ही वस्तुस्थिती आसा. आयचो गोंयकार, तो आदलो गोंयकार उरूंक ना जो दोन वेळा उकडें शीत जेवून आनी मदल्या वेळार तांदळांचे जिनस खावन दीस सारतालो, ताका फास्ट- फुडाची रूच लागल्या आनी गोंयचे मातयेंतल्या तांदळांची मागणी कमी जाल्या. हांगा राबितो करून आशिल्ल्या गोंया भायल्या लोका खातीर भायलो तांदूळ गोंयांत येता. जाल्यार शेती सोडून दिवपाची? लाख मोलाची प्रस्न, जाची जाप बंद मुठयेंत आसा.
सोंपयतना…
आमी शेतां सांबाळुंया. अडचणी पयस करुंया. सरकारान आपल्या खात्याचो सारको वापर करूंक सरकाराचेर चेपण हाडुंया. शेत- जमनी सांबाळुंया आनी गोंयफायद्याचे आनी गोंयकारांक नोकरी मेळटा तसले कारखाने, शिक्षण संस्था निर्माण करूंक सरकाराचेर दबाव हाडुंया. तेन्नाच शेतकार खरो अन्नदाता जातलो.
– विन्सी क्वाद्रूस, राय, साश्ट
9822587498
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.