भांगरभूंय | प्रतिनिधी
अंदूं आमच्या ज्ञानप्रसारक म्हाविद्यालयाचे वतीन आसगांव ग्राम पंचायतींत स्वातंत्र्य दीस मनोवपाची संद मेळ्ळी. पंचायती सारक्या खंयचेय भौशीक सुवातेर ध्वजवंदनाक हाजीर रावपाची ही म्हजे खातीर पयलीच खेप. गांवांतले लोक राष्ट्रीय दीस कशें मनयतात हेवून हांव पयलेच फावट अणभवतालों. नेमांचें पालन करून खूब बरे तरेन स्वातंत्र्य दिसाची कार्यावळ जाली. गांवचे पंच वांगडी, पंचायतीचे हेर कर्मचारी, ग्रामस्थ, सोयरे, स्वातंत्र्य सैनीक, शिक्षक, विद्यार्थी हांचे उपस्थितींत देड-दोन वरांची सुंदर कार्यावळ थंय जाली. उपरांत “मेरी माटी, मेरा देश” ह्या उपक्रमा खाला आसगांवच्या पठाराचेर म्हाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांनी पंचायत वांगड्यांच्या सांगातान वृक्षरोपण केलें. पावसाळ्यांतल्या सैमाचो आनंद घेतलो आनी अर्द दिसाची ही कार्यावळ सोंपोवन हांव घरा परतलों.
त्या दिसा एक म्हत्वाची गजाल मनांत उरली ती म्हणल्यार आसगांवच्या सरकारी शाळेंतल्या भुरग्यांची शिस्त! स्वातंत्र्य दिसा निमतान त्या भुरग्यांनी शाळे कडल्यान पंचायती मेरेन पथसंचलन केल्लें. हें पथसंचलन म्हणल्यार निखटें चलप नाशिल्लें तर एक शिस्तबद्ध संचलन आशिल्लें. एन.सी.सी.चे कॅडेट करतात ते पद्दतीचे. तांचो एक मुखेली आशिल्लो. ताच्या फर्माना वयल्यान सगळे चलताले. बरे, ह्या संचलना खातीर एकाद्री तांकां ट्रेनींग दिल्या जायत. तांच्या शिक्षणाचो हो भाग आसत. पूण ध्वज वंदना उपरांत ग्राम पंचायतीच्या हॉलांत कार्यावळीक वतना तांची तीच शिस्त! तीं भुरगीं पुराय कार्यावळ शांतपणान बशिल्ली. कांय बोवाळ ना, मोबायलांत बुडप ना. एकाद्र्या विद्यार्थाचें नांव घेतले उपरांत शिस्तीन माचयेर वचून उलोवप आनी परत आपणाक दिल्ले सुवातेर येवन बसप. आनी हें करपी ही सगळी प्राथमीक शाळेंतली भुरगीं. हाचे विपरीत वागणें आमच्या जाणट्यांचें. परत परत मोबायल पळोवप. मदींच उठप, फोटो काडप. आसूं. अशें वागपांत हरकत ना. मूळ मुद्दो शिस्तीचो!
आज गोंयांत मार्गार जावपी अपघातांत प्रचंड प्रमाणात वाड जाल्या. आयिल्ले दिसा वार्तापत्रांनी, समाज माध्यमांचेर रस्तो अपघाताची बातमी आसता. टी.व्ही. चॅनलांचेर चर्चा जातात. जनता सरकाराचेर बोट दाखयता. सरकार जनतेचेर धुकळता. अद्यावत निग्नल यंत्रणा बसयल्या. नाक्या नाक्यार येरादारी पुलीस तैनात आसतात. येरादारी नेम मोडप्यांचे दंड सुद्दा वाडयल्यात. तरी पूण परिस्थिती “जैसे थे!” हे अपघात जावपाची कारणांय खूब आसत. पूण मूळ कारण जें आमी लक्षांत घेनात तें म्हणल्यार शिस्तीचो अभाव. जी शिस्त प्राथमीक पांवड्यार शिक्षण घेवपी भुरग्यां मदीं दिसता, ती सुशिक्षीत गोंयकार समाजा भितर दिसना. हेच रस्त्यार घडून येवपी अपघातांचें मुखेल कारण.
आज गोंयांत दर तीन नागरिकां फाटल्यान एक वाहन इतली वाहन संख्या वाडल्या. राज्यांतले मुखेल म्हामार्ग चार पदरी जाल्यात. ह्या मार्गां वयल्यान वाऱ्या कडेन सर्त करीत बेशिस्तपणान धांवपी वाहनां मृत्यू रथ जाल्यांत. आतां कोणूय म्हणत, संवसारांत हेर कडेन म्हामार्ग नात? तेज गतीन वाहन चलोवन अपघात जाता जाल्यार म्हामार्ग तरी कित्याक बांदपाक जाय? गती तेज आसली म्हण चुकीचे न्ही. ती नियंत्रीत जाय. वाहन हे एक माकन. ताका मेंदू आसना. ते चलोवपी मेंदू आसता मनश्याचो. आमचो. म्हणटकच गती कितली आसची, आपूण वेग मर्यादे भितर वाहन चलयता काय ना हाचो विचार चक्रा फाटल्यान आशिल्ल्या दरेक मेंदवा भितर येवपाक जाय.
हायवे दिसलो की वेगान गाडी चलोवप. येरादारी नेम खुंटाळ्याक लावन आपल्या मना प्रमाण लेन तोडप, तेज गतीन बम्पर टू बम्पर म्हणटा तशें वाहनां एकामेकांक तेंकून चलोवप हीं आमच्या बेशिस्तीचीं लक्षणां. हाचे भायर सोरो पिवन वा घुंवळी वखदांच्या प्रभावा खाला वाहन रस्त्यार चलोवप हो आमच्या बेशिस्तपणाचो कळस. वाहन चलयतना आपल्या वांगडा प्रवास सहप्रवाशांची तशेंच मार्गाचो वापर करपी हेर लोकांच्या जिवाची सुद्धा जबाबदारी वाहन चालकाची आसता. पूण ह्या गजालीचें सादे भान नासप, हो निव्वळ गुन्यांव न्हय तर पातक.
खरें म्हणल्यार ‘शिस्त’ ही धाडोवन बडोवन शिकोवपा सारकी गजाल न्हय. तो एकाद्र्या समाजाचो मूळ गूण. बौद्धीक आनी वैचारीक प्रगती बरोबर समाजान आत्मसात करपाची गजाल ती. जपानी लोकांक सबंद जगभर तांचे शिस्तबद जिणे पद्दती खातीर वळखतात. आमच्या गोंयकार समाजाची शिक्षणीक स्थिती हर भारतीयां परस खूब बरी आसा. आमची साक्षरताय शंबराक तेंकता. पूण कितें उपेग हे साक्षरतायेचो? जर निरक्षरां भशेन आनी वागले जाल्यार? अक्षरांचो गंध नाशिल्लीं गोरवां लेगीत एके शिस्तीन तळ्यांतल्यान मळ्यांत आनी मागीर गोठ्यांत वतात.
स्वातंत्र्य दिसा सरकारी मुळावे शाळेच्या भुरग्यां भितर म्हाका शिस्त दिसली. पूण तींच भुरगीं व्हड जावन शिस्तीक कितलो पाळो दितली येन्नाच सांगूं नज. मार्गार बेजबाबदारपणान वागपी लोकांनी सुद्दा शाळेंत शिस्तीचे धडे घेतलाच जातले. तातूंत “आमीय” बी आस्पावतात. पूण शिस्ती सारक्या म्हत्वाचे गजाली कडेन आदनदर करत “वाढे वाढे अक्कल बुढे” जावप हें आमच्या खातीर बऱ्याचें न्हय.
पुरूशोत्तम वेर्लेकार
9923932634
खिणाखिणाक ताज्यो घडणुको आनी तुमचे कडेन संबंदीत दरेक खबर मेळयात एका क्लिकाचेर! फेसबूक, ट्विटराचेर आमकां फॉलो करात आनी व्हाट्सएप सबस्क्रायब करपाक विसरूं नाकात.